Ο
ιερός Αυγουστίνος όταν ρωτήθηκε τι είναι ο χρόνος απάντησε: «Οταν κανείς δε με
ρωτάει, ξέρω τι είναι, μόλις με ρωτήσουν, δεν ξέρω πια¨. Προσπαθώντας να δω τον
εαυτό μου μέσα στο χρόνο και στα 26 τόσα χρόνια της Π. και κάνοντας μια
επιγραμματική αποτίμηση δεν καταλήγω σε συμπεράσματα θετικά ή αρνητικά αλλά ένα
ερωτηματικό με συγκρατεί ορισμένως, το οποίο όμως μπορεί και να είναι και θέση
ανάλογα του που και πως θα το δεις είτε
στον καθρέπτη σαν πραγματικότητα είτε στο παραμορφωτικό κάτοπτρο.
Είσαι πλέον ό,τι δείχνεις, γράφεις,
κατασκευάζεις, διορθώνεις, νιώθεις, εξωτερικεύεις, κρύβεις πενθείς, απολαμβάνεις,
λυπάσαι, χαίρεσαι με ένα λόγο υπάρχεις.
Ο χρόνος σ᾽ αυτήν την εκδοτική
περιπέτεια είναι αρκετός πλέον για να μπορείς να μιλήσεις για μια συνολική υπαρκτή
εμπειρία αφού σ’ αυτήν είναι μέσα η προσωπική σου ζωή, η επαγγελματική παρόμοια,
η συγγραφική ορισμένως. Αυτό ήταν και είναι το τριπρόσωπο
της εκλογής το οποίο τελικά αφομοιώθηκε στο ομοούσιο αλλά και μονομελές. Σ᾽ αυτήν
την βιωμένη εκδοτική περιπλάνηση το τι σε κράτησε περισσότερα είναι ένα
ζητούμενο. Δεν διαπρέψαμε στο επάγγελμα ούτε και το επιδιώξαμε, δεν διακριθήκαμε
στη λογοτεχνική πιάτσα αν και θα το θέλαμε –ποιός όχι άλλωστε;- όμως κερδίσαμε το δικό
μας χρόνο, κι ασχοληθήκαμε με ό,τι μας έθελγε –μια εποχή χρόνια μάλιστα με
αμοιβή- μεταξύ αυτών δε και κυρίως με τη δημιουργία του περιοδικού με όλες τις
παράπλευρες απώλειες και κέρδη. Τώρα νομίζω πως εκεί υπάρχουμε όταν θελήσει
κάποιος να μας βρει και στην αύρα που αυτό αφήνει γύρω του σαν μια θολή
υπόμνηση των μακρινών ή κοντινών εφικτών ή ανέφικτων, οριζόντων
επιθυμίας.
Ο,τι χάθηκε (φυσιολογικά αφού πέρασε)
σε χρόνο, κερδήθηκε σε ανθρώπους και δημιουργία μέχρι και
χειρωνακτική. Κι αυτός μένει πλέον ανεξίτηλος στις σελίδες κι ας ξεθωριάζει στη
μνήμη. Αυτή η πρόχειρη διάγνωση ίσως να δικαιολογεί τον τίτλο της βραδιάς μας
που με φόρτωσε με ένα άγχος απόδειξης του οιονεί αξιώματος.
Είναι τόσο βαρύς στην ιστορία της λογοτεχνίας κι εμείς τόσον
αβαρείς σ᾽ αυτήν. Ομως ήθελα, έστω κι αδόκιμα, να στροβιλιστώ στην θελκτική
αοριστία ενός αριστουργήματος με αφορμή ένα
σχέδιο με το οποίο όρισε ο καλλιτέχνης Δ. Χάτσιος την εκδήλωσή μας. Ενα
παγκόσμιο χρονόμετρο μέσα στο οποίο είμαστε ένα απειροελάχιστο μόριο
«Ο Ξανακερδισμένος χρόνος» μας προφανώς
δεν είναι αυτό που θα πω, ή θα σιωπήσω. Θα σταθώ στην τυπική διάσταση κι όχι στη λογοτεχνική μεταφυσική του. Ο ομότιτλος,
ύστερος τόμος της Αναζήτησης του χαμένου χρόνου του Μ. Προύστ είναι μια σύνοψη
όσων κύλησαν στην αφήγησή του με όλα τα πρόσωπα του επί της πραγματικότητας και σ᾽ ένα ιστορικό περιβάλλον παρότι έχει τις περισσότερες
ατέλειες και κυκλοφόρησε αδιόρθωτος από τον συγγραφέα. Κρατώ τις ατέλειες του
προς ενθάρρυνση μας, με τις οποίες συμβιώνουμε τεύχος τεύχος χρόνο το χρόνο δεκαετία τη δεκαετία. Η «Π» ήταν το όχημα με το οποίο βγήκε
η πόλη από το λήθαργο του λαογραφισμού και του επαρχιωτισμού στον τομέα των
γραμμάτων κι ανοίχτηκε στο μικρό ή μεγάλο πνευματικό ακροατήριο του τόπου.
Τώρα με την ευκαιρία του εορτασμού των
100 χρόνων ελεύθερης Κοζάνης ο Δήμος μας έδωσε τη
δυνατότητα να προβούμε στη σύνταξη ενός ευρετηρίου των 26 χρόνων του
περιοδικού.
Γυρίσαμε πίσω, ξεφυλλίσαμε, ξανασυναντήσαμε
ανθρώπους, κείμενα, εποχές κι όλα αυτά ξαναέλαβαν ύπαρξη,
συνολική τώρα, σ’ ένα τεύχος που φέρνει μέσα και πάνω του μια ξέπνοη ίσως
νοσταλγία για ό,τι βιώθηκε πέρασε, ξεχάστηκε αλλά άφησε αυτό που δε φαίνεται, μια κάποια διάθεση πολιτισμού,
μόρφωσης, ευαισθησίας, πνευματικής και
κοινωνικής εγρήγορσης. Κι αυτό το πένθος του αμετάκλητου παρελθόντος (του
χαμένου χρόνου) έγινε, γίνεται μια κερδισμένη αναφορά ζωής εν τω βίω τέχνης,
παρηγορίας και παραμυθίας «για το χρόνο που
κυλάει μέσα στη νύχτα». Κι
αυτός ίσως να είναι ο ξανακερδισμένος χρόνος μας. Για να δούμε πως ακόμα και τα
πλέον εφήμερα καταλήγουν σε μια αιωνιότητα που «είναι όλα ως τα χτες, όλα τα χτες όλων των
ενσυνείδητων όντων», όπως σημειώνει ο Χ.Λ.Μπόρχες.
Ολα αυτά τα χρόνια
νόμιζα πως ο εξωτερικός κόσμος με
καταβρόχθιζε. Τελικά ήταν ο κόσμος
της Παρέμβασης που με
κατάπινε και μ' άρεσε κιόλας...

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου