Χρ. Ζαφείρης

Oτε ήμην στην 21η Διεθνή έκθεση βιβλίου της Θεσσαλονίκης (8-11 Μαϊου) φύλακας αλλά και πωλητής των βιβλίων (σωρηδόν το συλλογικό «Ταξίδι» εκδ. Παρέμβαση, στάγδην τον ‘Επισκέπτη από τα δυτικά» μου) στο σταντ 66 περίπτερο 13, το απόγευμα που έγινε ο ντόρος με την εισβολή στην Εκθεση των βιβλιοκαταδιωκτών, αιχμάλωτος σχεδόν του ρόλου μου επί τετραήμερον ως ο τετραήμερος Λάζαρος έβλεπα κόσμο και κοσμάκη να περνά, να χαιρετά, να φεύγει, να επιστρέφει κ.λπ. Πηγαινέλα βιβλιοζωής. Φυσιολογικά πράγματα. Κάποια στιγμή πέρασε κι ο λίαν καλός άνθρωπος δημοσιογράφος συγγραφέας, λογοτέχνης, μαιτρ της τοπικής ιστοριογραφίας (Θες/νίκης) ο κ. Χρήστος Ζαφείρης που λατρεύαμε τα φοιτητικά χρόνια ως το δημοσιογράφο στην εφημερίδα Θεσσαλονίκη με τις ειδήσεις του για τη φοιτητική μας καθημερινότητα άλλα και για τα φανερά ή και τα κρυφά ξεσπάσματα κατά της δικτατορίας, είδήσεις που μας ενθάρρυναν και μας παρηγορούσαν. Από τότε ο Χρ. Ζ, διέπρεψε σε όλους τους ρόλους που διεξήλθε είτε ως επαγγελματίας δημοσιογράφος είτε ως εθελοντής της «γλυκιάς κακουχίας» της λογοτεχνίας και της γραφής εν γένει. Η Θεσσαλονίκης την οποία περπάτησε εφ’ όλης της ύλης του οφείλει πολλά και οι αναγνώστες που αγαπούν την πόλη ακόμα περισσότερα. Εγινα αποδέκτης της αγάπης του ήγουν μου χάρισε δηλ.το μόλις κυκλοφορήσαν βιβλίο του από τις εκδόσεις Επίκεντρο «Η Θεσσαλονίκη του 20ου αιώνα» ιστορία, κοινωνία, μνημεία, τοπόσημα της σύγχρονης πόλης. Του «όρμηξα» έτσι στα ημιόρθια θα έλεγα. Βιβλίον συναρπαστικόν του πολύτιμου αυτού διανοούμενου του λόγου, της γραφής, της πράξης. Αμήν.

Ελα...

Διπλοσταυροπόδι πλαι στη θαλασσα της Θεσσαλονίκης ως μπακαλιάρος ξαλμυριζω/ Στο παγκάκι που κάποτε διαβαζα τη « Σκακιστική» του Τσβαιχ «Νουβέλα»/ στου Ν. Ανδρόνικου την κουτσουλισμένη προτομή στο άλλοτε μας ξαναγυρίζω/ Αύρα απογευματινή και κύμα ήπιο σε φωνάζουν: έλα εκ νέου, έλα...»/

Λύρες και λίρες

«Στου κήπου την κορομηλιά δίπλα στο μπαλκονάκι...» έλεγε το τραγούδι, κάποτε τώρα και πάντα. - Παιδί μ’ μας έκοψαν την κορομηλιά πάνω στη Μάνα, έξαλλη μου είπε η μάνα. - Ποιος, τι, γιατί, πότε, πως στην ευχή και στο διάβολο συνάμα. Ηταν η εποχή της πανδημίας που κλέπτες μπήκαν στο χωράφι και την έκοψαν από τον πάτο χωρίς ν’ αφήσουν ίχνος ίχνη. Στην αυτοψία μου απλά κοιτούσα τον ξυρισμένο πάτο της όπως η αγελάδα το τραίνο. - Για λίρες, έλεγε η μάνα κι άκουγα χρυσές, ανταρτικές, κλαμμένεςμ συμμοριών κ.λπ. κ.α., Δηλαδή η κορομηλιά είχε κρυμμένες λίρες στις ρίζες της; - Λύρες σου λέω δεν ακούς επέμενε φορτικά και πονεμένα Λίρες; Να σε φυλάγει ο Θεός είχαμε τέτοιο θησαυρό κρυμμένο και μας τον έκλεψαν γμτ ...Λαχτάρησα. - Είναι ένας πόντιος άνθρωπος στο διπλανό χωριό που φκιάχνει λύρες και το ξύλο της κορομηλιάς είναι πολύ κατάλληλο. Αυτός μας έφτιαξε τη δουλειά να ξεπατωθεί κι έκανε ωραία κορόμηλα η καημένη. - Αμ έτσι πες. Μα το έλεγε. Λύρες αυτή λίρες άκουγα κι εγώ. Λύρες για τα πανηγύρια να τις παίζουν σον γόνατον. Το ξύλο της κορομηλιάς είναι λίαν κατάλληλον στην κατασκευή λυρών του ποντιακού μουσικού λόγου αφού ο ήχος τους είναι: «...Κραυγή βγαλμένη απ’ τα παλιά νεύρα του ξύλου» (Γ.Σ.) Λύρες και λίρες. Τι σου κάνουν οι ομόηχες καταστάσεις!

Το μαντηλάκι

Τη θαυμασία ζωγραφική χειρί Κ. ΝΤιο ζωγράφου μοι ενεχειρίσθη βιβλίον ονόματι «Οι φαρμακερές καραμέλες» πεζοποιήματα εκτάκτου λογοτεχνικού κάλλους εκδ. Σαιξπηρικόν, της κυρίας ζωγράφου άρα και ποιητοπεζογράφου Τέτας Μακρή εκ Θεσσαλονίκης. Το δώρημα είχε πάνω του κολλημένη μια καραμέλα τυλιγμένη σε νάυλον με τη σημείωση «Αντίδοτον». Η κυρία ζωγραφοποιήτρια λόγο της γλυκιάς πικρίας των κειμένων της δια της καραμέλας βοηθά τον αναγνώστη προ ή μετά την ανάγνωση δια της γλείψεως του «αντιδότου» να απολαύσει τις όποιες υλικές και πνευματικές γεύσεως της κ. Τέτας πιο εύπεπτα. Ωραίον κέρασμα μετ’ ανθέων... Θυμήθηκα.... Κάποτε ο Π. Β. Πάσχος, ομότιμος καθηγητής θεολογίας στο πανεπιστήμιον Αθηνών, πολυβραβευμένος συγγραφέας ου μην αλλά και ποιητής πολλών συλλογών, έστειλε μια από τις νοσταλγικές ποιητικές συλλογές του στον Αχιλλέα Δουγαλή διευθυντή άλλοτε του μετοχικού ταμείου πολιτικών υπαλλήλων από Λευκοπηγή (έγραψε το βιβλίο «Ενας στρατιώτης διηγείται» εκδ. Παρέμβαση ο δε αλησμόνητης γιος του Βασίλης Δουγαλής (1949-2022) μαθηματικός στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, το 2000 τιμήθηκε με το «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου και Στ. Πνευματικού».) Χώμα και σποδός εδώ και χρόνια και οι δύο αλίμονο. Του απάντησε ο Αχ. Δ. με μια επιστολή ένδακρυς: - Παντελή άλλη φορά όταν μας στέλνεις βιβλία για την αγαπημένη μας Λευκοπηγή βάλε στο φάκελλο κι ένα μαντιλάκι να σκουπίζουμε τα δάκρυα μας...