Εικόνα αχειροποίητη

Με τη λήξη του 2022 συν θεώ φέραμε σε εκδοτικό πέρας την Παρέμβαση (σύνταξη, εκτύπωση, διανομή). Καλή χρονιά, λοιπόν, εις όλους. Κι όπως γράφει κι ο Αλεξ Ππδ.: “Εικόν’ (α)χειροποίητη/ μες στην καρδιά μου σ’ είχα/ κι είχα για μόνο φυλαχτό/ μια της κορφής σου τρίχα/ … Στα μάτια τα ψιχαλιστά/ πωχ’ έρωτας καρτέρι,/ πόσο μεθύσι μέθυσα/ ένας Θεός το ξέρει.”/

Δώσε κ.λπ.

Δώσε Θεέ μου απο κάτι να πιαστω/ απόψε που η απουσία με θεριζει/ Σταυρουδάκι στο λαιμό θα κρεμαστω/ και μόνο ο αέρας σου θα με θροιζει…/

Μικρούτσικος

Ηταν ο μόνος ίσως υπουργός με άποψη για τον πολιτισμό την εποχή του εκπασοκισμού του τόπου. Αναπληρωτής αν και στην ουσία Υπουργός (επί Μελίνας Μερκούρη) εμπνεύστηκε και έθεσε σε εφαρμογή το Εθνικό Πολιτιστικό Δίκτυο Πολεων. Σ’ αυτό εντασσόταν με προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ Υπουργείου και Δήμου πόλεις που ασχολούνταν με ένα αντικείμενο τέχνης, γραμμάτων και πολιτισμού. Η Κοζάνη εντάχτηκε από τις πρώτες με το θέμα το βιβλίο και την ανάγνωση της, μεγίστης Βιβλιοθήκης της, ένεκεν. Συστήθηκε τον Ιούλιο του 1995 το Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης και η Κοζάνη για λίγα χρόνια ήταν η Πόλη του Βιβλίου! Μέρες δόξας και λόξας. Σε μια επίσκεψη του στη Βιβλιοθήκη υπέγραψε πάνω στο σιντί του, αλλά πρωτίστως υπέγραψε ανεξίτηλα στη σκέψη και στην καρδιά μας ο Θάνος Μικρούτσικος που σαν σήμερα λένε πως πέθανε, το 2019, αλλά όχι εντελώς αφού μας υπάρχει πάντα παρότι «στενεύουν τα περάσματα κι οι φίλοι μας φαντάσματα...» κ.λπ.

Αρπα...

Στην άρπα των μαλλιών σου αναριπιζομαι/ Γιορτή μου που στην αύρα σου ξαναοριζομαι

Τράπεζα Πειραιώς και νήσων

Με τη λήξη του εκδοτικού ενιαυτού-ηδη κυκλοφορεί το τχ. 211-212 της «Παρέμβασης» έριξα μια δειλή ματιά στο λογαριασμό συνδρομών της στα ΑΤΜ της Τραπέζης Πειραιώς και νήσων. Διαθέσιμον υπόλοιπον 1, 31 ευρώ δηλαδή και δηλονότι θέλουμε ακόμα 1198, 69 ευρώ δια τα εκτυπωτικά. Λέω να ζητήξουμε δημόσια 1 ευρώ από όλους τους συνδρομητές της, για να συνεχίσουμε απερίσπαστοι την έκδοση. Το έκανε κι εκείνη η καλή δημοσιογράφος, η οποία δεν πλήρωνε κανένα χρέος της και ζήτηξε 1 ευρώ από έναν έκαστον νεοέλληνα για να ξαναπάρει πίσω το σπίτι της. Τι είναι 1 ευρώ; Το γεγονός μου θύμισε το κινηματογραφικό συμβάν στην ταινία L’ AVENTURE C’ EST L’ AVENTURE του Κλοντ Λελούς όπου η γλυκιά συμμορία των Λ. Βεντούρα, Ζακ Μπρέλ, Τζόνι Χαλινταίη κ.α. απήγαγαν τον Πάπα κι απαίτησαν από έκαστον Ρωμαιοκαθολικό πιστό το 1 ευρώ της εποχής εκείνης δια να τον απελευθερώσουν. «Χριστούγεννα Αη Βασίλης Φώτα» και η επαιτεία είναι μια νόμιμη εορταστική συνθήκη την οποία μετέρχονται χωρίς αιδώ πολλοί, σύλλογοι λαογραφικοί, κόμματα και φυσικά οι «θρηνητικοί» επαγγελματίες επαίτες του δρόμου. Γιατί όχι κι ημείς. - Υγιαίνετε... Υ.Γ. Στην Τράπεζα ΠΕΙΡΑΙΩΣ οι λογαριασμοί: 5275-054645- 080 EUR και GR55 0172 2750 00527505 4645 080 (η συνδρομή 20 ευρώ)

Λέξεις...

Λεξεις αγαπημένες -τι λέω- ηγιασμενες/ σας ξαναβρίσκω κάθε πρωινό των Χριστουγέννων / Και καταλύω μαζί με το αντίδωρο / «Κι επηγεν ν ασπασθη και να λαβη το αντίδωρον»/ Πρόσωπα επι χαρτου παλαιου/ ο γερο Νταραδημος, ο γερο Κονομης/ η Ντελησυφερω/ ο παπά Μανώλης κι ο γιος του Αλέκος / (ο μέγας Αλέξανδρος θέλω να πω)/ δηλαδή και δηλονοτι/ - Μυστηριον ξένον…/

Η γέννηση υπό του κυρίου Κώστα Ντιο

Ηγουν πιναξ ασπρόμαυρης υφής/ Ο Ιωσηφ συννους ως ο σκεπτόμενος του Ροντεν/ (Και πως να μην είναι)/ Ο γεννηθείς σε στηθη λευκά σαν γάλατα/ Της Αειπαρθένου ροφών ζωη/ Σεληνη πλήρης ημερών/ 2γδυμνα δέντρα χειμώνας άλλωστε/ Αλλά τι τα περιγράφω τα βλέπουμε/ Δόξα και ο εκ του του Κ Ντιο τεχθεις Σωτηρ…/

"Θάλασσα πότε θέλει"

"Θάλασσα πότε θέλει" ξαναδεί τον Πύργο Ουρανουπόλεως/ τον Αθω, τα βαθιά νερά στο λιμάνι, τους Μικραγιαννανίτες/ μαζεύει ο καιρός μένει ο φόβος για ταξείδια εκτός πόλεως/ άδειες φωλιές ρημάζουν στην ψυχή ευλογημένες σκήτες/

Λόγος υπέρ ακροατηρίων ...

Με όλους τους τύπους και ...υπογραμμούς εγένετο στο Λαογραφικό Μουσείο η τελετή παρουσίασης του βιβλίου «Επισκέπτης από τα δυτικά: Μέρες και νύχτες της Θεσσαλονίκης» εκδ. Παρέμβαση. Κι ήταν μια όμορφη βραδιά. Στους ναούς το ευλαβές εκκλησίασμα, όπως και στις πνευματικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις το εν επιγνώσει ακροατήριο είναι η πιο ενδιαφέρουσα παράμετρος. Στους πρώτους ο προεστώς της θείας λειτουργίας (αλλά και οι άγιοι ψάλτες, επίτροποι και κανδηλανάπτες) και στις εγκόσμιες εκδηλώσεις οι αρμόδιοι λόγου και τέχνης, είναι κάπως εξ επαγγέλματος ή εκ φιλικού ή άλλου καθήκοντος μέτοχοι του διαπράγματος. Ομως το εκκλησίασμα ή το ακροατήριον εθελοντικά και εκ καλής προαιρέσεως προσέρχεται και πρωταγωνιστεί στην ιεροτελεστία της θείας ευχαριστίας ή της Ιεροτελεστίας της Ανοιξης (του Ιγκόρ Στραβίνσκι) ή στα μουσικά ενσταντανέ του Π. Δημόπουλου στις «30 καρέγλες» του ή στην βραδιά παρουσίασης βιβλίου, καλή ώρα όπως εψές 19 Δεκ. που μιλούσαμε για τις νύχτες και μέρες της Θεσσαλονίκης κι εόρταζεν συμπτωματικώς η αγία Θεσσαλονίκη (αγνώστου έτους μαρτυρήσεως, το γκουγκλ δεν μας το λέει). Οι ευλαβείς πιστοί στους ναούς ή οι αισθαντικοί θεατές στα ακροατήρια είναι αυτοί που αξίζουν πρώτοι το «εύγε, εύγε» του ξθ’ (69) ψαλμού. Το πάω γύρω γύρω ενώ πρέπει ευθέως να ευχαριστήσω το πολυπληθές ακροατήριον της βραδιάς που έγινε η παρουσίαση του βιβλίου κατά πρώτον λόγο και δεύτερον την κ. Δότα Σαρβάνη γλυκυτάτη ποιήτρια εκ Φλωρίνης, τον κυρ’ Αντώνη Παπαβασιλείου πολυδιανοούμενο Γρεβενών, την κ. Δήμητρα Καραγιάννη συγγραφέα κι εκδότρια που είχε την επιμέλεια του βιβλίου και της βραδιάς, οι οποίοι στην κυριολεξία ...μου έδωσαν και κατάλαβα τι έγραψα σ’ αυτό το βιβλίο. Ασπαζόμενος άμφω ολους «Δεύτε τας χείρας κροτήσωμεν» των Χαιρετισμών δι’ αυτούς.

Ανακοίνωση

Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου μνήμη Αγίας Θεσσαλονίκης (σύμπτωση κι αυτή) και ως επισκέπτες από τα δυτικά θα μιλήσουμε για μέρες και νύχτες της Θεσσαλονίκης. Λαογραφικό μουσείο ώρα 7 το βράδυ. Στο λογειον Αντώνης Παπαβασιλείου πολυλογιος εκ Γρεβενών και Δοτα Σαρβανη Ποιητρια εξαιρετική εκ Φλωρινης. Συντονίζει Δημητρα Καραγιαννη . ΥΓ Μάσκα κι όχι μάσκαρα, προσώπου προαιρετική

Χωρίς λόγια

Πρώην Μόστρα

Απέναντι από την αλλοτε Μόστρα για να σε ξαναζήσω / τωρα το κομμωτηριον Βερόνικα περιποιείται γυναικεία μαλλιά / Τα «Παλιμψηστα» του Π. Δημοπουλου παλεύω να κατανοήσω/ με ένα καπουτσίνο με καρδιά έστω και διχως αγκαλιά/

30 + 3 καρέγλες

Οι 30 καρέκλες συν 3 πολυθρόνες Επιτέλους! Εστω και σε μια οιονεί κανονικότητα. Με την λήξη της εορτής Ανδρέου και του ημερολογιακού Φθινοπώρου, βρεθήκαμε βράδυ στο μουσικό καθίδρυμα του Παναγιώτη Δημόπουλου, όπου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων με τίτλο "30 καρέκλες» (+ τρεις πολυθρόνες) τόσες χωράει η αίθουσα, διεξάγονται συναυλίες «εις πείσμα» (ποίων ποιού ποιάς κ.ο.κ) αλλά σίγουρα υπέρ των λίγων εκλεκτικών, ωραίων, τρυφερών ακροατών (με μάσκες οι περισσότεροι). Η υπ’ αριθ. πρωτ. 8/2022 εκδήλωση είχε ως θέμα τον κ. Μπάμπη Τσινικοσμάογλου σε ένα ρεσιτάλ πιάνου – λίαν γνωστού έξοχου δηλαδή πιανίστα, στην πόλη και στον μουσικό διάκοσμό της. Αίθουσα λιτή, πιάνο επιβλητικό κι επί τοίχου κρεμάμενος παλιός Παγκόσμιος χάρτης πολιτικός για τα τυχόν ταξείδια στα οποία σε πάει η Μουσική. Ο Πιανίστας (α, τι ωραία θύμηση εκείνος ο κινηματοργαφικός «Πιανίστας»)- ζούσε την εκτέλεση των έργων, όπως είναι το δέον για κάθε «εμπαθή» καλλιτέχνη, διεξήλθε αισθαντικά του Μπαχ το «Ιταλικό κονσέρτο», του Μπετόβεν τη «Σονάτα σε φα ελάσσονα έργο αρ. 57», του Σούμπερτ τη «Σονάτα σε λα ελάσσονα» αλλά και «4 πρελούδια» της κοζανίτισσας γλυκιάς κυρίας Αγνής Δαδαμόγια. Λαμπρά και φωτεινά όλα. Αλλά τι αισθαντική γιάφκα είναι αυτή του Π.Δ. από την οποία εκπορεύονται τόσον επιθετικά ωραία μουσικά συμβάντα σε καιρούς γκρίζους ,δύσκολους, άγριους δυσκοίλιους! Ακούγαμε χωμένοι ή αφημένοι στις εικόνες που δημιουργούσε η μεγάλη μουσική και ο ωραίος καλλιτέχνης ή με αυτή αυτοσχεδίαζεν ο καθένας τους δικούς του κόσμους, τις φυγές, τις διαφυγές, τα όνειρα, τα περασμένα, τα ξεχασμένα, τους έρωτες, αγάπες πόνους... Περί την 10ην αναχωρήσαμε. Εριχνε μια χαμηλότονη ωραία βροχή. Κρύο είχε αρχίσει ‘Εμπαινε ο χειμώνας...

Τα θανάσιμα αμαρτήματα

Τα θανάσιμα αμαρτήματα κατά τη χριστιανική πίστη και πρακτική είναι επτά (όσα και τα φωνήεντα) και φωνάζουν δυνατά: αλαζονεία, λαιμαργία, απληστία, λαγνεία, οκνηρία, φθόνος, οργή. Αρα η κακομεταχείριση ήγουν καύση η πέταμα βιβλίων κ.λπ δεν είναι αμάρτημα βαρύ αφού δεν περιλαμβάνεται ρητώς σ’ αυτά. Είναι αμαρτία αλλά μ’ αυτήν εξασφαλίζεις σίγουρα όχι την κόλαση αλλά το «καθαρτήριο» θέση για την οποία και καίγομαι. Οταν δε ομολογείται είναι συγχωρητέα. Ετσι ομολογώ πως: α) έκαψα στη χωματερή της πόλεως εκατοντάδες βιβλία του σχεδόν μεγάλου τιμονιέρη της Β. Κορέας Κιμ Ιλ Σιουνγκ όταν ήμουν επώνυμος άρχων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, τα οποία έστελνε η πρεσβεία τους κατά ντάνες. Κράτησα φυσικά κάποια για την ιστορία δεν υπήρχε και χώρος και κάποια έπρεπε να θυσιαστούν. β) αντάλλαξα (άρα ξεφορτώθηκα) τα μισά από τα Απαντα του ΛΕΝΙΝ κοντά 20 τόμους, εκδ. πολυτελείας της Σύγχρονης Εποχής (τι τα ήθελα ο ερίφης και τα αγόραζα ήμουν όμως εντελώς νέος) με τον λίαν φίλο μου Θ. με 4 χειμωνιάτικες ρόδες Ι.Χ. σχεδόν απερπάτητες. Ηρθε και τα πήρε από το χωριό σε σακί από λίπασμα. Εμαθα αργότερα πως η εντελώς καλή κυρία του τα ξεπροβόδησε από τη βιβλιοθήκη τους σε άνθρωπο κομμουνιστή ο οποίος τα δέχτηκε ως μάννα εξ ουρανού. - Ταύτα και γράμματα (ολίγα) γνωρίζω... ΥΓ. Θυμάμαι τον αλησμόνητο ποιητή Ν. Χειλαδάκη που μου έλεγε το πως κουβαλούσαν στην πλάτη τους σακιά με βιβλία από τη Ρωσική πρεσβεία στα γραφεία του πασόκ τον καιρό του εισοδισμού των τροτσκιστών (εκεί ανήκε) σ’ εκείνο τον αλήστου μνήμης πολιτικό χώρο!

ΜΙμης Σουλιώτης...

Το σωτήριον έτος 2012 (Νοέμβριος μήνας, 27)/ ότε αποφάσισεν ο ποιητής συνήθως, Μίμης Σουλιώτης// από Μοναστήρι, Αθήνα, Φλώρινα ορμώμενος,/ ν’ αφήσει πίσω του τις αγορές της ποίησης/ τα παζάρια της επιστήμης / συν τ’ άφιλτρα σιγάρα άσος σκέτος,/ τους επίγειους ήγουν έρωτές του/ δεν υπελόγισεν τι κονιορτό θα σήκωνε το περάσμα / από το είναι του στο ήταν από το νυν στο αεί./ Ετσι Παρασκευή, 25 Αικατερίνης της πανσόφου, / μετά από χρόνους δέκα/ απαρηγόρητοι ακόμα οι ανθρώποι του / θα του ψάλλουν εν Αθήναις τροπάρια αλησμοσύνης/ στου Παρνασσού τις κορυφές κι όχθες του Σακουλέβα./ Ομού με το κοπάδι των συντρόφων του/ όσους δηλαδή ο χρόνος κρατάει ακόμα αφάγωτους/ Θα είμαστε εκεί ακόμα κι αν δεν πάμε/ αύριο στις 6: 45 με 8-17ο C κι ηλιοφάνεια/ - Δόξα τον...

Απο τα 12 ποιήματα για τον Καβάφη

Tην επαύριο της 17ης/11ου / 2022 / σε αναστοχασμό αφέθηκε/ για την πορεία προς Αμερικάνικη πρεσβεία/ και άλλες τρίχες αγωνιστικές./ Ακρη σιωπηλού πιάνου, καφές γαλλικός με γάλα/ πίσω στον τοίχο Δον Κιχώτης του Γ. Κόλλα/ λάμπα με κίτρινο φως./ Ανοιξε τα «12 ποιήματα για τον Καβάφη»/ του Γιάννη Ρίτσου με την αφιέρωση του ποιητή/ Κι έλαβε θέση αναμετάξυ των δύο / κατά βέβηλον τρόπον ορισμένως... / Αυτός «Κάθεται αόρατος σχεδόν στην πολυθρόνα/ έχοντας πάντα το παράθυρο στη ράχη του./ Πίσω από τα γυαλιά του/ πελώρια και περίσκεπτα παρατηρεί τον συνομιλητή του...»/ «Κι εκείνος πανούργος, αδηφάγος, σαρκικός, ο μέγας αναμάρτητος, / ανάμεσα στο ναι και στο όχι, στην επιθυμία και τη μετάνοια, / σαν ζυγαριά στο χέρι του θεού ταλαντεύεται ολόκληρος,/ ενώ το φως του παραθύρου πίσω απ’ το κεφάλι του/ τοποθετεί ένα στέφανο συγγνώμης κι αγιοσύνης./ «Αν άφεση δεν είναι η ποίηση, –ψιθύρισε μόνος του–/ τότε, από πουθενά μην περιμένουμε έλεος»./

«Ψωμί (κατσίκι), παιδεία κ. λπ.»

«...Κάμποσα χρόνια ύστερα ξανά στο ΚΤΕΛ για Θεσσαλονίκη. Να δω το γιό φοιτητή. Είχα τη σύσταση στα χέρια, δρόμος Περδίκκα 61-63 είχε και μια εκκλησία κοντά, Ιωάννου Χρυσοστόμου. Στο δρόμο, στο λεωφορείο άκουσα να λένε κάτι για Πολυτεχνεία. Φοιτητές, διαδηλώσεις, τανκς, σκοτωμένοι, τραυματίες. Τι ήταν αυτά πόλεμο έχουμε; Που κίνησα να πάω κι εγώ; Κι αν ήταν κι αυτός μέσα και δεν βγήκε κι αν κι αν κι αν. Με έζωναν φίδια. Μόλις κατέβηκα απ’ το λεωφορείο, το πρακτορείο ήταν στη Χαλκέων, ένοιωσα να μ’ αρπάζουν δυό σαν σταυράκια και να με βάζουν σ’ ένα ταξί. Ούτε ανάσα δεν πήρα. Ευτυχώς, Παναγία μου δεν έπαθαν τίποτε. Ηταν πολύ καλό αυτό το παιδί, Γιάννης, αυτός με το οποίο συγκατοικούσε ο γιός. Ψηλός ωραίος από την Τρίπολη, που είν’ αυτή; Πελοπόννησο! Την πήγαμε κάποτε εκδρομή με τη ΔΕΗ. Μετά από χρόνια του μίλησα στο τηλέφωνο τον ρώτηξα τι κάνουν οι γονείς μάνα πατέρας. - Καλά είναι εκεί που είναι κυρα- Δήμητρα. Στο χώμα.» Είχε και γούστο. Στην τσάντα είχα κι ένα κατσίκι, μικρό βέβαια, αλλά ολόκληρο ψημένο γι’ αφνούς, τυλιγμένο σε λαδόχαρτο και σε μια εφημερίδα Βραδυνή την λέγαν εκείνο τον καιρό. Ηταν σαν πανηγύρι καλοκαιρινό ή σαν Πάσχα μικρό φθινοπωριάτικο..." - Κι αυτοί φώναζαν για «Ψωμί... (Από τη διήγηση «ΟΙ σαρδέλες της οδού Μοργκεντάου» στο βιβλίο μου «Επισκέπτης από τα δυτικά, μέρες και νύχτες της Θεσσαλονίκης.», εκδ. Παρέμβαση 2022

Πολυβολεία...

Ταις ημέρες που εορταζόταν η Νοεμβριανή απελευθέρωση της λοιπής Δ. Μακεδονίας (πλην της Οκτωβριανής Κοζάνης) αφίχθη στην ΕορδαΪκή γη στα πολιτικά και κομματικά έμπεδα του, ο επί του αγωνιστικού πεδίου μυστακοφόρος Κρης βωμολόχος στωμύλος αειστράτηγος, μιμητής γενόμενος των προγόνων του που ήρθαν εθελοντές προς απελευθέρωσιν του τόπου το 1912-1913. Μαζί με τους απλούς συντρόφους του σε χασαποταβέρνα εκήρυξαν απελευθέρωσιν του τοπικού τόπου από την χούντα του κ. κ. Κούλη κ. λπ. Κι αυτό στο ρυθμό του δημοτικού αντάρτικου τραγουδιού του ηρωικού Πάνου Τζαβέλλα. «Ο αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς τραβούσε τα μαλλιά του /. σαν ήρθανε τ’ ανταρτικά στην περιφέρεια του/ πάει το Αργος πάει το Μπλάτσι πάει και το Βογατσικό/ Δενδροχώρι Σκαλοχώρι πάει και το Νεστόριο κ.λπ./ Κάποτε ο Ανδρ. Παπανδρέου κήρυξε τον ένοπλο αγώνα κατά της χούντας σε ένα κυριλέ κέντρον στην Μπολώνια ή κάπου αλλού στην Ιταλία και στην συνέχεια όλοι οι αγωνιστές του ΠΑΚ ξεχύθηκαν σε τρελό μεθύσι, όπως διηγούνται αυτόπτες μάρτυρες της κρασοεξέγερσης. Τώρα: Κάποτε εκλήθημεν στα Γουναράδικα Καστοριάς να λύσουμε τις διαφορές / αλλ’ η έκκληση δεν ευοδώθηκε κι οι σύντροφοι βαρέθηκαν να περιμένουν/ - Με υποκλοπές κ.λπ., δεν βγαίνουν σκάνδαλα και άλλες τινές διαφθορές / - Εμπρος τα πολυβολεία του Εμφυλίου ανακαινισμένα μας προσμένουν.../

Γ. Ριτσος κι ο Ανήφορος

Πρώτα ήταν ο μικρός Μ. που μου είπε πως «πήραμε έναν ανηφορισμόν» και μ’ άρεσε τόσο πολύ, τη λέμε κάπου κάπου αναμεταξύ μας, μαζί με τη λέξη «ακολουθισμόν». Υπήρχε βέβαια το νοσταλγικό δημοτικό της Κοζάνης «Νοσταλγία» ή «Ανήφορος» («Σαν παίρνω τον ανήφορο ένα ανηφοράκι» το οποίο μεταποίησε σε λογία σύνθεση ο κοζανίτης συνθέτης Γιάννης Δόδουρας. Στις μέρες μας ήρθε το ύστερο μυθιστόρημα «Ανήφορος» του Ν. Καζαντζάκη τον οποίο πήραμε στα γρήγορα παρότι ανηφόρα («ευλογημένη η ανηφόρα καταραμένη η κατηφόρα» λένε οι αγιορείτες και μου το θυμίζει πάντα ο συνοδοιπόρος εκεί Ν. Κούρτης), χωρίς ιδιαίτερες απώλειες. Στο βιβλίο είδα το όνομα του καπετάνιου των κρητικών επαναστάσεων Μιχαήλ Κόρακα. Στην οδό Μιχαήλ Κόρακα 10 στην Αθήνα έμενε εν ζωή ο Γιάννης Ρίτσος τον οποίο επισκεφτήκαμε τον Απρίλιο του 1987 (με αφορμή το ιδρυτικό συνέδριο της ΕΑΡ) κι εβγάλαμεν και αναμνηστικές φωτογραφίες. Σήμερα απλώς επισκεφτήκαμε τη μνήμη του ότι στις 11 Νοεμβρίου 1990 πέθανε σώματι αλλά ποτέ ως ποίηση.

Τω αυτώ μηνί ΙΑ’, μνήμη το Αγίου Μεγαλομάρτυρος Μηνά του εν τω Κοτυαείω

Ητο ο λογιότερος των ποιμένων/ Λευκοπηγής (Μπαράκος, Βίγλα, Ζυγόστι)/ «Το ζήτημα της σημασίας» δικό του/ όπως και το δυσερμήνευτον εισέτι «Λασιβέρσι»/ Στη στρούγκα του λαλών τα γιδοπρόβατα/ εδιάβασα τους κλασσικούς της νεότητός μου/ Παπαδιαμάντη, Ντοστογιέφσκι, Σαίξπηρ κ.α./ Ως ο «Μηνάς ο ανέμελος» τον καταγράψαμε / στο «Χρώμα της Νοσταλγίας»/ υπέροχος κι ο χρωστήρ Εμμανουήλ Δραγώγια/ Οταν του έδειξα την προσωπογραφία την ασπάστηκε/ εικόνα του εαυτού του κι άλλο θεό δε γνώρισε/ Περπάτησε όλα τα γύρωθεν βουνά ακμαίος/ πλην μια πετρούλα στο ίσωμα του έκοψε το νήμα / Οι τάφοι τους πατέρα, αδελφού του, συνορεύουν / Δεν χόρτασε η αγαθή ψυχή του το τσιγάρο/ Μεγάλη εν τούτοις η χάρη του Αγίου του.../ (άρχισε ήδη η γιορτή του)

Ομίχλες...

Πηχτές οι πρώτες Νοεμβριανές γλυκες ομίχλες/ Που πιάνουν τις «φτωχές ψυχες των απεργών σαν τσίχλες»

Μιχαήλ

Αλλά για ποιόν αρχάγγελον/ μιλάμε, Μιχαήλ κατ’ όνομα/ στην τέχνη και την πίστη/ βυζαντινής η δυτικής τεχνοτροπίας/ Τον αρχάγγελο Μιχαήλ Λευκοπηγής/ στον καθεδρικό του Τιμίου Προδρόμου/ να δείτε, τον πλέον εντυπωσιακό / της ορθόδοξης ζωγραφικής οικουμένης/ (Υπερβολές...)/ και από λαϊκό εικονογράφο ποιηθέντα./ Ο μόνος που επιβίωσε με το ξίφος του/ στον τοίχο του ναού/ κατά τον μέγιστο σεισμό 6,6 της 13/5/1995/ Μεγάλη, ας πούμε, η χάρη του...

Νεότερα εκ του Δυτικού Μετώπου

Σκεφτόμουν το νέο μου βιβλίο περί τίνος πρόκειται κι εβασανιζόμην ορισμένως ειδολογικά, ας το πούμε φιλολογικά. Πεζογράφημα (μυθιστόρημα, διηγήματα, δοκίμια) δεν είναι, ποίηση μόνον δεν είναι, ταξειδιωτικό μόνον δεν είναι, φωτο-λεύκωμα δεν είναι (όμως ο πίνακας του εξωφύλλου που κλέβει την παράσταση του μέγα φίλου Κώστα Ντιο, είναι). Αλλά τι στην ευχή είναι, λοιπόν; Ωσπου είδα ανάρτησιν ενταύθα από τον λίαν λόγιον φίλον εκ Γρεβενών Αντώνιον Παπαβασιλείου (την παραθέτω αυτούσια παρακάτω) ο οποίος εβαλε τα πράγματα κάπως στη σειρά κι ησύχασα. *** “Την Θεσσαλονίκη κτλ. της πρέπει η αγάπη. Και μάλιστα ένας χείμαρρος. Σαν αυτόν του φίλου μου ΒΠΚ, ο οποίος στο νέο βιβλίο του κατέγραψε την αγάπη του, τον έρωτα του για την μεγάλη πόλη. Μέσα από αναμνήσεις, πεζοπορίες, βιβλιοαναφωνήσεις, συναντήσεις, στίχους, επεισόδια από τον θαυμαστό κόσμο του χαρτιού και της βασιλείας του. Ο άνθρωπος αγαπά την πόλη, έχει διαβατήριο στην εσωτερική της ζωή, μέτρησε τις ομορφιές της και τους όμορφους ανθρώπους της (και τους άλλους σίγουρα), απολαμβάνει τα προσωπικά δρομολόγια του στην ενδοχώρα της. Από την Χ. Μούκα στην Τσιμισκή, όλοι και όλα υπάρχουν εδώ. Β. Π. Καραγιάννης "Επισκέπτης από τα δυτικά... Μέρες και νύχτες της Θεσσαλονίκης" Εκδόσεις Παρέμβαση Υ. Γ. Κάπου εκεί, γωνία Εγνατίας και Πρασακάκη, κι εμείς, με κείμενο μας, "Οδοιπορικά Δυτικομακεδόνος... ", που μας ζήτησε ο αγαπημένος φίλος.”

Ιστορικόν κέντρον

Η φλαμουριά το ξενοδοχείο η πλατεία η τράπεζα το μπλε τ ουρανού/ Τ απόγευμα που σε συνάντησα και διεσαλευθη ο νους αλλά Γ. Βιζυηνου

2 Νοεμβρίου

ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΥ, ΑΝΕΜΠΟΔΙΣΤΟΥ Αυτοί κι αν είναι άγιοι ποιητικοί... " Τώρα στη βάρκα όπου κι αν μπεις άδεια θα φτάσει/ Εγώ αποβλέπω σ' έναν μακρύ θαλασσινό Κεραμεικό..."/

Νοέμβριος

Νοέμβριος μήνας κι ας το μελαγχολισουμε ορισμενως/ αναμένονται οσημεραι νέες παραλαβές από ομίχλες / τα φύλλα οι παλιές πέτρες θησαυρός επι γης πεσμένος/ κι αναμασάνε «τις φτωχές ψυχές μας σαν τσίχλες»

Η μύτη

Πρώτη εισήλθε στο παρεκκλήσι του ιαματικού αγίου η μύτη της γραίας ως έχουσα μία οξύτητα και κάποιο μήκος και μετά αυτή η οποία: - Δεν φορούσε μάσκα - Εβηχε συνεχώς -Τρίτον και φαρμακερόν υποτονθόρυζε ολόκληρη την λειτουργία τα λόγια του ιερέα, των ψαλτάδων και των επιτρόπων τα καθήκοντα, προηγούμενη ή ταυτόχρονα μ’ αυτούς. Φορές εθυμιάτιζε νοερώς το εκκλησίαμα του παρεκκλησίου. Κόλλησε δίπλα στο στασίδι μου. Εφιαλτική κατάσταση...Ηθελα να τη βαρέσω ορισμένως (ήμαρτον!) Στο σπίτι άνοιξα τον Αλεξ. Ππδ. και το διήγημα «Ντελησυφέρω». «...Δύο παράξενοι γέροι, ὁ Νταραδῆμος, καὶ ὁ καπετὰν Γιῶργος ὁ Κονόμος, εἶχον τὴν μανίαν, ὁ μὲν πρῶτος ν᾽ ἀπαγγέλλῃ, μὲ φωνὴν ἀρκούντως ἀκουστήν, πρὶν νὰ τὰ εἴπῃ ἀκόμη ὁ παπὰς ἢ ὁ ψάλτης ἢ ὁ διαβαστής, πότε ὡς νὰ ἐβοήθει τὸν ψάλτην μακρόθεν, ὅλα τὰ μέρη τῆς ἀκολουθίας, τροπάρια, ψαλμούς, αἰτήσεις, ἐκφωνήσεις· ὁ δὲ δεύτερος νὰ δεικνύῃ ὅτι δὲν ἀνέχεται τὴν μανίαν αὐτήν, καὶ νὰ τὴν σκώπτῃ καὶ νὰ τὴν χλευάζῃ. Ὁ Νταραδῆμος, εἰς τὸ γωνιαῖον ἀκριβῶς στασίδι ἔλεγεν ὡς νὰ ἦτο ὑποβολεύς: ― «Ὁ Θεός, ὁ Θεός μου, πρὸς σὲ ὀρθρίζω· ἐδίψησέ σε ἡ ψυχή μου». Καὶ ὁ προεστὼς τοῦ χοροῦ, εἰς τὸ γιουδέκι ἄνωθεν τοῦ δεσποτικοῦ, ἐπανελάμβανεν: ― «Ὁ Θεός, ὁ Θεός μου, πρὸς σὲ ὀρθρίζω». Καὶ ὁ Κονόμος ὅστις εὑρίσκετο δύο ἢ τρία στασίδια παρεμπρός, στρεφόμενος πρὸς τοὺς περὶ αὐτόν: ― Τ᾽ ἀκοῦτε, χριστιανοί;… τ᾽ ἀκούσατε; καὶ δὲν ξέραμε νὰ τὸν παίρναμε ἀποβραδὺς στὰ σπίτια μας, νὰ μᾶς τὰ πῇ ὅλα!… θὰ γλυτώναμε ἀπ᾽ τὸν κόπο νὰ ᾽ρθοῦμε στὴν ἐκκλησιά. Καὶ οἱ χριστιανοὶ μετὰ δυσκολίας ἔπνιγον τοὺς γέλωτας…”

Σημερα...

«Αντισταθείτε Σ’ αυτόν που χαιρετά από την εξέδρα τα πλήθη»/ κ.λπ, κ. λπ. και τα ρέστα/ Σιγά που θα αντισταθώ/ μήπως κι ο Στάλιν είναι... / ένας υφυπουργός εγγείων βελτιώσεων/ είναι αυτός που φουσκωμένος καμαρώνει./ Μου αρκεί που ένδακρυς/ βλέπω τον Μ. παλληκάρι στα μαθήματα/ και στην παρέλαση ωραίος/ Που ακούω την μπάντα του στρατού/ να παίζει επιτέλους/ «Μακεδονία ξακουστή», κι εδώ πάλι δακρύζω/

Σήμερα εορτάζει μόνη της...

Μόλις κυκλοφόρησε...

Αναδρομή ή επιδρομή στο άλλοτε/ από το τώρα που ’ναι σ’ ανανεργές/ σιδηροτροχιές σταματημένο./ Λέξεις, φωτογραφίες, σιωπές/ ακίνητες κι ανάκατες χωρίς σειρά,/ ίσως διαφυγούσες και επαναλήψεις./ Πόλη, άνθρωποι, τοπία, τρόποι, χρόνοι / ουσιαστικά χωρίς επίθετα, μόνα τους./ Ριχμένες αίσθησες στ’ άδειο σήμερα / να βρουν το γεμάτο χτες ζητούν. / Ένα ταξείδι που δεν τελειώνει/ – Θεσσαλονίκη.../ πλέουσα στα όνειρά μου εν τούτοις/

ΟΙ πέτρες της Λευκοπηγής...

- Αγαπάτε τις πέτρες τον ρώτησα - Να ιδείτε τις πέτρες μας, όχι τα μάρμαρα ! Διάλογος Γ. Σεφερη με τον P. J.Perse Από τις «Μερες Ζ’ του Γ. Σ. (Πέτρες του Μανώλη Δραγωγια στη Λευκοπηγη )

Το σύννεφο κι ο βράχος

Μεριασε βραχε να διαβώ το σύννεφο ηλεκτρισμένο / Βαλαωρίτη φωνή είμαι εγώ Μ. Δραγωγια εσυ χέρι/ Λέξεις και χρώματα σε αγώνα ίσομοιρασμένο / να στήσουν απο τα πάθη τους αρμονικό λημέρι/

Απέθανεν ο Κοζανίτης ποιητής «Εύδηλος Ελλην»

«Σε πλάθω με αργές κινήσεις παιχνίδισμα/ Μοναδικό μες τις βουβές σου ώρες/ Ξαναζώ με την φωνή την αιώνια/ Την γλώσσα των ποιητών»/ Αυτές τις ημέρες έφυγε από τη ζωή ο ποιητής της Κοζάνης Εύδηλος Ελλην δηλ. ο Κωνσταντίνος Τσιάγκας που ζούσε μόνος του εντελώς στο σπίτι του επί της οδού Πόντου. Ηταν ένας μοναχικός άνθρωπος που όμως ζούσε συντροφιά με τις χιλιάδες των λέξεών του, τα ποιήματα του δηλαδή. Λέξεις αντλημένες από όλο το μάκρος της ελληνικής γλώσσας, της ιστορίας, της παράδοσης. Υπήρχε με την ποίηση και για την ποίηση. Εγραφε καθημερινά και ήταν συνεχώς μέσα στο βάθος αλλά και το μυστήριό της γραφής. Ενας αυτοφυής ποιητής ο οποίος δεν αντέγραφε κανέναν, δεν μιμούνταν, δεν επηρεαζόταν. Βίωνε την ποίηση κι όπως αυτός την ένοιωθε διαρκώς. Κυκλοφορούσε ελάχιστα στον κόσμο της υλικής ύπαρξης απορροφημένος από τις αιώνιες αξίες του έντεχνου λόγου. Ζούσε σε ένα δικό του ποιητικό σύμπαν μακριά από την τύρβη της καθημερινότητας. Γεννήθηκε στην Κοζάνης το 1958 γιος του Νικολάου και της Ματίνας το γένος Κουντουρά. Δεν ήταν κάτοχος κανενός πτυχίου γνώσεων. Δήλωνε αυτομορφούμενος, αυτοδίδακτος, αυτοδημιούργητος στην ποίηση και τη λογοτεχνία. Αγαπούσε το λαϊκό τραγούδι και εργαζόταν εν ζωή στη ΔΕΗ Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παρέμβαση το πολυσέλιδο (270 σελίδες) βιβλίο του ποίησης «Ποιητικές εξάρσεις, νοητικές συμπληγάδες» με σχέδιο στο εξώφυλλο της φιλολόγου ποιητρίας και ζωγράφου από την Πάτρα Χριστίνας Καραντώνη. Το βιβλίο παρουσιάστηκε στις 29 Νοεμβρίου 2019 στο ΣΥΝ Βιβλιοπωλείο από τους Β.Π.Κ. και την επί διδακτορία φιλόλογο Αννα Μαμάτσιου. Γράφει η Αν. Μαμ.: «Στο τέλος του Νοέμβρη η “Π” διοργάνωσε στο γνωστό της στέκι, δηλ. το ΣΥΝ βιβλιοπωλείο, την παρουσίαση μίας τελείως ιδιόρρυθμης και διαφορετικής από κάθε άλλη ποιητικής συλλογής, με τίτλο Ποιητικές εξάρσεις και νοητικές συμπληγάδες. Μια πρώτη αμήχανη αντίδραση στην γνωριμία με το βιβλίο αυτό έρχεται γρήγορα να αντικατασταθεί με την έκπληξη του αναγνώστη όταν αρχίζουν να αναδύονται μέσα από τις σελίδες των ποιημάτων μικροί θησαυροί. Για μια προσπάθεια προσέγγισης του έργου του, ας ξεκινήσουμε από τον τίτλο της συλλογής, ο οποίος από μόνος του τα λέει όλα. Ποιητικές εξάρσεις και νοητικές συμπληγάδες. Θα εστιάσουμε αρχικά στο πρώτο μέρος του σύνθετου αυτού τίτλου. Χαρακτηριστικό και γνωστό σύμπτωμα του συγγραφικού πυρετού, είναι οι στιγμές του οίστρου και εκείνες της χαλάρωσης. Για έναν ποιητή όμως με τόσο μεγάλο σε έκταση έργο να περικλείεται σε ένα μόνο βιβλίο η δεύτερη περίπτωση αν δεν τυχαίνει καν τότε είναι τόσο σπάνια που αποσιωπάται. Από την άλλη, οι εξάρσεις έμπνευσης και συλλογισμών, η συνεχής επιμονή της συγγραφής όσο το μυαλό στροβιλίζεται σε ένα τυφώνα ιδεών, οδηγεί τον ποιητή σε μία διαδικασία αδιάκοπης συγγραφής και σύνθεσης, με αποτέλεσμα την ποιητική έξαρση». (Παρέμβαση τχ. 194-195) Στο τυπογραφείο είναι το δεύτερο ποιητικό βιβλίο του (468 σελίδες) «Τα Εναστρογραφήματα» Οδοιπορικό μέσα στην φωνή σου- με σχέδιο εξωφύλλου της Χριστίνας Καραντώνη. Στα κατάλοιπά του που μου άφησε για μελλοντική επεξεργασία και έκδοση υπάρχουν άλλες 1713 σελίδες ανέκδοτων ποιημάτων. Μια τεράστια ποιητική παραγωγή που περιμένει, να δει το φως τώρα που ο δημιουργός έσβησε το δικό του. Ο ποιητής είχε μοναδικές στάσεις στον κόσμο της πόλεως το ΣΥΝ-Βιβλιοπωλείο (εκεί τον γνώρισα), το γραφείο της Παρέμβασης και παλιότερα το μικρό καφενείο επί της Π. Μελά που καθόταν έγραφε και ζούσε την ποίηση, τα μυστήριά της, τους διαφυγόντες κι αλύτρωτους έρωτές του. Μια καθαρή κι αγαπητή τελικά ψυχή που δεν έβλαψε κανέναν και δεν στάθηκε εμπόδιο συνύπαρξης πουθενά. Ηταν ένας χαμηλότονος ωραίος άνθρωπος κι εντελώς πρωτότυπος ποιητής. - Ημίν τοις φίλοις πένθος... ΥΓ. Το βιβλίο του Ε.Ε «Ποιητικές εξάρσεις - νοητικές συμπληγάδες» μοιράζεται δωρεάν στο ΣΥΝ Βιβλιοπωλείο.

... ο ήλιος του απογεύματος

...Πλάι στο παράθυρο ήταν το κρεβάτι· / ο ήλιος του απογεύματος το ’φθανε ώς τα μισά./ …Απόγευμα η ώρα τέσσερες, / είχαμε χωρισθεί για μια εβδομάδα μόνο… / Αλίμονον, η εβδομάς εκείνη έγινε παντοτινή. / K.Π.Κ.

Το ύστερο των Σαββάτων...

Ηταν το ύστερο των Σαββάτων (στο χρόνο έπεσε Κυριακή)/ που έσβησες ήρεμο λυχνάρι στο μεσημέριασμα της μέρας/ Η έκλειψή εκείνη μου έγινε με τον καιρό έλλειψη ολική/ - Ηταν η 16η-Οκτ. 2021 που έφυγε (πού πήγε;) ο πατέρας.../

"Αμάρτημα στο Βαζελώνα..."

Παράλληλα με την ενδημούσα νόσο της αγαλματίτιδος που πλήττει την πόλη της Κοζάνης υπάρχει και η νόσος της βιβλιοπαρουσιαστίτιδος. Εχουμε την πυκνότερη ομίχλη σε ποσοστά παρουσίασης βιβλίων ανά το πανελλήνιον. Σχεδόν θαύμα, πληθωριστικόν έστω. Με αφορμή την παρουσίαση ενός βιβλίου με θέμα τον εθνομάρτυρα Χρυσόστομο Σμύρνης, εκδήλωση του Δημαρχείου και μας σειράς άλλων οργανωτικών υποτακτικών του, θυμήθηκα το «Αμάρτημα στο Βαζελώνα» μου. Πηγαίνοντας κάποτε με τον αείμνηστο Χρήστο Μπ. στο ύψωμα με τη μεγαλομονή του αγίου Ιωάννη Βαζελώνος, άνωθεν των ημισβησμένων καμινάδων της 5η μονάδος της ΔΕΗ του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου, στην αυλή μας υποδέχτηκε ένας επιβλητικός ανδριάντας ιερωμένου. Εκάμαμαν το σταυρό μας ευλαβώς και από μακρυά και αφού μιλάμε για πόντιους είπαμε πως θα είναι ο αγιομάρτυρας Χρυσόστομος Σμύρνης. Με ιερή φρίκη διαπιστώσαμε πως ο ανδριάντας ήταν του αγιορείτη μοναχού Μάξιμου, μέγα ευεργέτη της μονής. Σε λίγο μας παρέλαβε ο υποτακτικός τού εν ζωή αγαλματογέροντα και μας οδήγησε στα ενδότερα ίνα προσκυνήσουμε τον ζώντα εισέτι προς τιμήν του οποίου εστήθη ο ανδριάντας. Προσκυνήσαμε ένα κλινήρες ανθρώπινο κουβάρι και βοηθήσαμε στην αλλαγή της μεγάλης πάνας· τας χείρας δε κροτήσαμε σιωπηλά όταν μας ανακοίνωσε ο υποτακτικός την ικανή ποσότητα ούρων του κατάκοιτου. Ξανά το σταυρό μας εμείς... Με το καιρό σε μια χυδαία τηλεόραση είδα τον υποτακτικό να αγωνίζεται ν’ αποδείξει την αθωότητά του για την τύχη ενός μεγαθήριου αυτοκίνητου...

«Ροδιά μου εσυ …»

Τη φαρμακώσαν ξεράθηκε της πριόνισα το κορμι/ Όμως ξαναγύρισε στην αυλή με νέας ζωής ορμή

Γιατί όχι μια οδός Ταχσίν Πασά στην Κοζάνη;

Το πρωί της 11ης Οκτωβρίου 1912, ημέρα Πέμπτη στην συνεδρίαση του πολεμικού συμβουλίου του τουρκικού επιτελείου ο Ομέρ μπέης, μισέλληνας, υποστηρίζει το βομβαρδισμό της πόλεως Κοζάνης. Τον υποστήριξαν άλλοι δύο. Στο μεταξύ ο ελληνικός στρατός ερχόταν από τα Σέρβια. Η σύνεσις του Ταχσίν Πασά αρχιστρατήγου της τουρκικής στρατιάς και η ευμενής κατάθεση του αλβανού Μουνίρ βέη που κλήθηκε επί τούτου να γνωματεύσει για τους κοζανίτες, ματαίωσε το σχέδιον καταστροφής της πόλεως. Ο Ταχσίν ήταν Αλβανικής καταγωγής γεννήθηκε στο χωριό Μεσαρέ και ήταν γόνος ευγενούς αλβανικής οικογενείας. Σπούδασε στη Ζωσιμαία σχολή των Ιωαννίνων και μιλούσε άπταιστα ελληνικά. Ηταν διοικητής της 8ης Στρατιάς του αυτοκρατορικού Οθωμανικού στρατού της Μακεδονίας. Είναι ο πασάς που σε λίγες μέρες θα παραδώσει τη Θεσσαλονίκη στους Ελληνες (τη διεκδικούσαν κι οι βούλγαροι) χωρίς να ριχτεί μία σφαίρα. Για τη παράδοση της Θεσσαλονίκης δικάστηκε ερήμην και καταδικάστηκε σε θάνατο από τους Τούρκους. Με το τέλος του πολέμου έζησε στη Γαλλία μετά στην Ελβετία που στάλθηκε από την κυβέρνηση Βενιζέλου για λόγους υγείας και ασφαλείας. Παντρεύτηκε εξισλαμισμένη ελληνίδα και γιος τους ήταν ο ζωγράφος Κενάν Μεσάρ. Πέθανε το 1918 και θάφτηκε στη Θεσσαλονίκη. Ετσι και χάριν του Ταχσίν πασά υπάρχει η σημερινή Κοζάνη. Μια οδός στην πόλη να θυμίζει αυτήν την προσωπικότητα που έσωσε την πόλη θα ήταν σκόπιμη τώρα που μας πήρε σβάρνα η νόσος αγαλματίτιδα. ΥΓ. Τα γεγονότα και από την «Ιστορία της Κοζάνης» του Π. Λιούφη, 1924.

«Εγώ μαζί με το Βλαδίμηρο...» Μιχ. Κατσαρός

- Ποιητά για ποιόν Βλαδίμηρο θα μιλούσες την σήμερον; 1. Τον Βλαδίμηρο Α’ Σβιατοσλάβιτς που υπήρξε ηγεμόνας των Ρως (Ρώσων) του Κιέβου και ανακηρύχθηκε Άγιος για τις μεγάλες υπηρεσίες που προσέφερε στον χριστιανισμό και η μνήμη του τιμάται στις 15 Ιουλίου; 2.Τον “πατέρα” εκείνου του σοβιετικού κράτους αγροτοεργατών και ιδεολογίας που κατέρρευσαν και κανείς δεν λυπήθηκε γι αυτό, όπως είχαν καταντήσει, σκορπίζοντας ζόφο και φόβο, του οποίου η μούμια βαλσαμωμένη τιμάται ακόμα στην Κόκκινη πλατεία - ως θεότης- τυμπανιαία και αδιάλυτος (όπως στους αφορεσμένους κατά το τυπικόν και των εμπόλεμων Ορθοδόξων) εις τους αιώνας των αιώνων, αλλ’ όχι αμήν. 3. Τον ποιητή της εποχής του προηγούμενου που μη αντέχοντας την κατάρρευση των οραμάτων του αυτοκτόνησε κανονικά και εντελώς. “Το καράβι της αγάπης συντρίφτηκε πάνω στην καθημερινή ρουτίνα. Εσύ κι εγώ, δεν χρωστάμε τίποτε ο ένας στον άλλον, και δεν έχει νόημα η απαρίθμηση αμοιβαίων πόνων, θλίψεων και πληγών”. Το 1924 έγραψε μία ελεγεία από 3.000 στίχους για τον θάνατο του Λένιν. 4. Τον σημερινό μεγαδολοφόνο με το κέρινο πρόσωπο που βομβαρδίζει αμάχους στην Ουκρανία και διαλύει ό,τι έχει σχέση με τον παγκόσμιο πολιτισμό; Κανέναν από τους παραπάνω. Με τον ιστορικό χλευασμό και τον αδυσώπητο σαρκασμό του αρνούμενος όλους τους ανωτέρω ίσως να μιλούσε υπέρ του Βλαδίμηρου, του βελονιστή, που ήρθε από τη Ρωσία, βελονίζει σώματα κι ηρεμεί ψυχές εδώ και δεκάδες χρόνια στην Κοζάνη. Στο ιατρείο του γίνεται πανικός από τους απελπισμένους της κλασσικής ιατρικής που καταφεύγουν σ’ αυτόν· αν μη τι άλλο δεν βλάπτει, αν δεν κάνει καλά, τα ασθενούντα σώματα. - Αμήν... ΥΓ. Θρύσμα από το κείμενο «Μιχάλης (Βλαδιμήρου) Κατσαρός κ.λπ.» στο τχ. 2/2022 του περιοδικού «νέο ΕΠΙΠΕΔΟ»

Απο Τα Χίλια δέντρα

«Δέντρο δεν είμαι ούτε σπίτι ψηλό/ Γάτα με μαύρο τρίχωμα ηλεκτρισμένο/ Κι όμως σα δέντρο υψηλό και σαν αλεξικέραυνο/ Με λιώνουμε οι κεραυνοι…» Γ. Ιωάννου Από τα «Χίλια δέντρα»

Σ' αυτό επιστρέφω...

Κάθε δεκαετία επιστρέφω σ αυτό./ «Μη σπαταλάς το χρόνο είναι ο ιστός της ζωής»

Τα ράκη

Εις την άδεια εντελώς αλέα «Μανόλη Αναγνωστάκη/ κι όπως πέφτουνε τα πέπλα της ήμερηςβραδιάς / στα φύλλα της ψυχής μας ξεγυμνώνονται τα ράκη/ του φθινοπώρου, όχι της εποχής, της καρδιάς/

Παράφωνος εσπερινός

Το εσπέρας της 5ης Οκτωβρίου, άρχιζε η κανονική εορτή του Αποστόλου Θωμά (η μεταπασχάλιος Κυριακή του είναι της Ψηλαφήσεως). Στον ομώνυμο λόφο με το ναό του, άνωθεν του μόλις λήξαντος νιαήμερου (ξεπούλησαν οι πραματευτάδες που ήρθαν κι από τη Χερσώνα/χωρίς να φοβηθούν τον βάρβαρο Ρώσο Ποσειδώνα), εσπερινός. Προσέγγισα μετ’ ουδετέρας ευλαβείας όπως κάθε χρόνο. Συμπαθώ τη δυσπιστία του Αποστόλου. Είχε αρχίσει. Η αρτοκλασία υπέρ των εργαζομένων στη Οικοδομή (και Παράκληση γοερή) και τα συναφή της επαγγέλματα. Ρώτηξα τον άγιο επίτροπο (ρέκτης των διαπραγμάτων γιατί δεν ακούγεται στον αύλειο χώρο η ακολουθία; - Για να μην ενοχληθεί μία κυρία που κατοικεί στις υπώρειες του λόφου παρά την Ξενία οδό που αυτήν την ώρα γέμει βιαστικών περιπατητών δια λόγους υγείας, της οποίας ο κανακάρης διαβάζει ή παίζει με το τάμπλετ εκείνη ακριβώς την ώρα 18.30 μέχρι την 19.25 που διαρκεί ο εσπερινός. Απειλεί δε με Εισαγγελέα. Πως θα τηλεφωνήσει σ’ αυτόν κι αυτός φοβάμαι πως θα διατάξει την προσαγωγή μας στα κρατητήρια... Δηλαδή για να το καταλάβουμε κάπως ο κ. εφημερεύων δικαστικός λειτουργός άμα τη λήψει του τηλεφώνου θα διαγνώσει την παράβασιν (αν και δεν υπάρχει αδίκημα το οποίον δεν περιγράφεται στο ποινικό νόμο) ήγουν ηχητική παρενόχλησις μαθητού σε ώρες μη κοινής ησυχίας από την εσπερινή ψαλτική οχλαγωγία κι αμελλητί θα διατάξει τους αστυνόμους που κυκλοφορούν με τις θηριώδεις μηχανές και τις οποίες κυνηγούν τους κακούργους κακοποιούς της πόλεως (υπάρχουν και μη κακούργοι τοιούτοι) στα στενά της, οι οποίοι θα σπεύσουν στο λόφο και παραβιάζοντες τις ανοιχτές θύρες θα εισέλθουν στο ναό με τα πιστόλια στο χέρι και θα φωνήσουν φωνή γεγονυϊα : «Αλτ, ακίνητοι, ψηλά τα χέρια» κ.λπ. Θα συλλάβουν τον άγιο επίτροπο, τον ιερέα ίσως και τους ψάλτες ιδίως τους κακόφωνους κι εκείνον τον άμοιρο βοηθό νεωκόρου του αγίου Νικολάου (το ναϊδριον του αγίου Θωμά ανήκει στην επικράτεια του καθεδρικού) όστις ηγείται λαμπαδηφόρος της πομπής λίγο πριν την «επιλύχνιον ευχήν» «Φως ιλαρόν» και θα τους οδηγήσουν στο αυτώφορο φρέσκο. Ετσι κάπως φαντάζεται ο περιδεής επίτροπος κι έτσι μάλλον θα γίνεται ότι αυτός γνωρίζει περισσότερα από μη άγιον παρατηρητήν και σχολιαστήν περιεργόπιστον. . - Δε σφάξανε λοιπόν.... Χωρίς ήχο. Να μείνουν αλειτούργητοι οι σκίουροι του δάσος, οι περαστικές αλεπούδες, οι αδέσποτοι σκύλοι, οι βαρύθυμες χελώνες και τα άλλα »άγρια και ήμερα του βουνού και του λόγγου». - Αμήν...

Λινοτυπικές ιστορίες

Γεννήθηκε και σπούδασε ας πούμε / στην Λειψία ή στην Χαϊδελβέργη.../ Από κει πουλήθηκε στη «Μακεδονία» του Βελλίδη/ στο «Θάρρος» της Κοζάνης κατέληξε/ του αείμνηστου εκδότη Χ. Παπαστεριάδη / που τον διαδέχτηκεν ο Γιάννης Κορομήλης / Σ’ αυτήν λινοχτυπήθηκαν τα ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΑ μου / το σωτήριον έτος 1999./ Από την αυλή της Εθνικής Τραπέζης / που παροπλισμένη ξεροστάλιαζε/ την πήγα στην είσοδο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης/ Ο Π. Δημόπουλος πρόεδρος της στη συνέχεια/ στο ισόγειο της Νέας Βιβλιοθήκης την επάκτωσε./ Από εκεί παρακολουθεί όσα συμβαίνουν/ σοβαρά ή ασόβαρα στην πόλη των παλιών βιβλίων/ και νέων χωρικών κατά Μίμη Σουλιώτη/ με μια μελαγχολία που δεν την κρύβει/ και για ό,τι δεν συμβαίνει εκεί.../

Αντί βιβλία έπαιζε χαρτιά...

Ανήμερα του Νιάημερου της πόλεως / που όλοι οι ενεργοί πολίτες ξετίναζαν εκεί/ της ηλικίας τα διεξοδό-αδιέξοδα./ Αδειο το χωριό κι η τριάς χαρτοπαικτών / δεν εύρισκε τέταρτο ίνα παιχνίδι στρώσει./ Δεν τον συγκινούσε η γυφτουριά των πανηγύρεων/ γύριζε δίπλα από το λάκκο ανιών αλλ’ όχι αυνανιών./ - Ξέρεις χαρτιά, του είπαν - Ξέρω - Κάτσε./ Δεν έπαιζε αλλά ήταν καλός σαν «βλεψίας» του Ουναμούνο/ παις Γυμνασίου εξαταξίου./ Ηταν αριστεροί εκείνου του καιρού/ με πολλών ετών φυλακές κι εξορίες./ Επαιξε το λοιπόν στην τετράδα της Α’ Εθνικής/ καθώς ο πλάτανος έριχνε τα φύλλα του/ κι ο Οκτώβριος μάζευε τις ψυχές κουβάρι, κάπως./

Του Κ. Λαχά έτσι στο άσχετο...

"...Στενεύουν τα περάσματα/ οι φίλοι μας φαντάσματα/ κι η πόλη μοιάζει γενικώς..."/ (τάφρος κι αγώνας τρωικός)/

Τυχαίως...

Τυχαίως τσίμπισα από τη βιβλιοθήκη το βιβλίο να με συνοδεύει στο πάρκο των Λογίων της Κζνς οπου συνόδευα τον μικρό Μ. και στην πορεία θυμηθηκα πως σήμερα είναι η μερα της μετάφρασης κι αυτός ο χαμηλοφωνος και χαμηλότονος ποιητής ήταν και σπουδαίος μεταφραστής Αν με τα χειλη σου που τα προτείνεις / Προετοιμαζεις για να γαληνέψεις/ Τον κάτοικο της ιδικης μου σκέψης / με την τροφήν ενός φιλιου που δίνεις/ μη βιάζεις το έργο αυτό το τρυφερό/ γλυκα του αν είσαι η όχι εσυ κοντά μου/ γιατί έζησα για να σε καρτερώ / κι ήταν τα βήματα σου η καρδιά μου/ (Π.Βαλερυ)

Ευχολόγιον

Είναι κάτι λιτές ευχές/ που δεν υπάρχουν ούτε στα Μεγάλα/ ούτε στα Μικρά Ευχολόγια της εκκλησίας/ που σε κάνουν να κλαις ένδον γοερά/ όταν ποταμηδόν σου δίδονται./ 1η/10ου/ 2022 με όλους τους ναούς/ στο σχήμα τ ‘Αγιασμού/ Χτες η μεγάλη Κυρία «επμελήθηκε»/ του γενέθλιου «σεισμού»/ Απάντηση;/ - Ευχαριστώ.../

Δαγκώνω...

Δαγκώνω το σκληρό και γλυκό μήλο της αναμονής/ Για το ταξίδι που έρχεται (ήρθε) απ τον βαθύ καιρό / Πολύχρωμα πανιά σημαίες φλάμπουρα της προσμονής/ Στήσανε βιβλικές σκηνές τραπέζια στης γέννησης χορό/

Πεύκα που γέρνουν

Πεύκα καθώς γέρνουνε στο σεφερικό πέρασμα του αγέρα "ανθη πέτρας" σε ερείπα ζωής σκοτεινιάζουν στην εσπέρα

Μια, ας πούμε, τυχαία συνάντηση...

Οταν ευρισκόμην στις εκβολές της στενής οδού Αγίας Ειρήνης (κοντά στην Αιόλου δηλαδή) δεν παρέλειπα να κάνω μία στάση στο χώρο με τα “Ποιήματα και Εγκλήματα” του οίκου δηλονότι εκδόσεων, Γαβριηλίδης (α, ο αλησμόνητος Σάμης) οίκος της συγγραφικής μας μετανοίας, εν τινί δε μέτρο και ...μεγαλαυχίας. Στο ισόγειο cafe αφημένα βιβλία των εκδόσεών του πάνω στα τραπεζάκια τα οποία ο πίνων καφέ ή άλλο τι, τα ξεφύλλιζε. Ενα τέτοιο ήταν το λιγνόφυλλον με τίτλο «Ποιήματα της παλιάς ζωής" του Brines Francisco σε μετάφραση Τάσου Δανέγρη, τιμή αγοράς με ΦΠΑ 6,36 ευρώ παρακαλώ. Ξεφυλλίζω: Ο επισκέπτης με αγκάλιασε Ηταν ξανά η νεότης που επέστρεφε Και κάθισε μαζί μου Μια κούραση έβγαινε απ’ το στόμα του. Φέρνανε σκόνη τα μαλλιά του από το δρόμο αδύναμο φως στα μάτια. Ανιστορούσε στον εαυτό του Τα θλιβερά συμβάντα της ζωής του, Σχεδόν επαναλάμβανε τη μίζερη ζωή του Τυλιγμένος στους ίσκιους τονέ κοίταζα... Εντάξει, δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Η ποίηση είναι τόσο πολύτιμη κι ακριβή για να τη ξοδεύουμε ή να την εκβιάζουμε να μας περιγράφει μια κοινότατή μας πραγματικότητα. ΄Ετσι, λοιπόν, μια μέρα τον είδα να μπαίνει στο καφέ- βιβλιοχώρο. Ξαφνιάστηκα. Ο χρόνος ήταν πάνω μας καταφανώς διατυπωμένος, σ’ αυτόν δε έκδηλα. Δεν με γνώρισε, κάθισε στο δίπλα τραπέζι κι αφέθηκε στην εφημερίδα και το τσάι του. Τον κοιτούσα επί δεκάλεπτον. ‘Υστερα δείξαμε (έκπληκτοι) τα σημάδια της γνωριμίας δια λόγων και έργων. Ηταν από το χωριό κι από το μακρινό παρελθόν, το μαθητικό, και τα πρωινά μας στο αστικό λεωφορείο για την πόλη και το Γυμνάσιο. Ανταλλάσσαμε τότε κουβέντες λίγο παραπέρα απ’ τις μαθητικές για βιβλία και συγγραφείς, τον Αλεξ. Παπαδιαμάντη δηλαδή. Απείχαμε σχολικά, αλλ’ όχι και ηλικιακά, 5 τάξεις. Υστερα έφυγε Αθήνα στο Πάντειο κι από κει στο Υπουργείο Παιδείας ανώτερο στέλεχος. Με τον καιρό ασχολήθηκε με την ορειβασία. Υπήρξε σ’ όλο τον κόσμο. Ταξίδευε με μανία, περπατούσε τα βουνά της υφηλίου ακόμα και σε κορυφές που εμείς απλώς τις βλέπουμε στο Γκουγκλ. Τον είχα ξαναθυμηθεί στις συγγραφικές μου μνήμες. Η τυχαία, (τίποτε το τυχαίον όμως ότι οι παλιές γνωριμίες πριν πάνε στον παράδεισό της η κάθε μία ξαναεπιστρέφουν για ένα ύστερο (;) ξανακοίταγμα) συνάντηση έγινε σε κοινό, ας πούμε τόπο και τρόπο, εντός έδρας κάπως. Στον εκδοτικό οίκο στον οποίο κυκλοφόρησε η συλλογή διηγημάτων μου "Ηδονο(α)βλεψίες» και τον έχω σε μια διήγηση: «Ο Σάκης Κανάβας, πρόεδρος της ομάδας, δεν έπαιζε αλλά ως θεωρητικός της- εκείνο τον καιρό ο Χρήστος της Πανάγιως Τσιολάκη ξεχώριζε- όρκισε την νεότερη γενιά των ποδοσφαιριστών του «Μέγα Αλέξανδρου» Λευκοπηγής στο αη-Δήμου του αγίου Παντελεήμονα, εκεί που ήδη τα καλοκαίρια, ερχόμενος από την Αθήνα, κατέφευγε ο ποιητής Π. Β. Πάσχος κι έγραφε το - Πικρό ψαλτήρι- της ποίησης και της ζωής του.». Ηταν εκείνα τα «’Αγουρα χρόνια» (κι όχι μόνον του Κρόνιν) καθοριστικού λόγου, όταν ανιχνεύαμε τους στενούς ορίζοντες και τον εντελώς άγνωστο και πρωτόγονο κόσμο μας σαν τυφλά κουτάβια. Αγόραζα τότε μικρός μαθητής με 5 δραχμές σε εβδομαδιαία τεύχη τα «’Απαντα» του Γ. Σουρή (εκδ. Γιοβάνη) που είχαν εντός τους δώρο τα διηγήματα του Γ. Βιζυηνού (Γ. Βαλέτα). Μια κρύα κι αστραφτερή σα λεπίδι μέρα που δεν πήγαμε σχολείο του έδωσα τον Βιζυηνό. Ξεχάστηκε το πράγμα. Δεν μου έλειψε η γνώση του (2-3 εκδόσεις του με διεκδικούσαν στο μετά) αλλά ως σώμα (ύλη) μιας εποχής στην οποία πλέον τακτικά προσφεύγεις ακόμα και στα πιο ευτελή διασωθέντα κειμήλιά της· ένα βιβλίο χωρίς εξώφυλλα, μια πένα σκουριασμένη, μικρές φωτογραφίες με οδοντωτό περίγραμμα πάνω σε ξεραμένα αγκαθωτά σπαράγγια, όπως μικρά φτωχά πουλιά πιασμένα, να σου επισημαίνουν πως πλησιάζει ο καιρός των συνοψίσεων, της διαλογής, του αναστοχασμού. Πριν λίγες μέρες έμαθα πως εδώ και μήνα περίπου πέθανε εντελώς αυτός ο καλός κι αγαθός, κάπως περίεργος (θετικά) μοναχικός άνθρωπος Σάκης Κανάβας στην Αθήνα που ζούσε. Θα είναι στη μνήμη μας όπως και στη μνήμη του Γιώργου Μ. και Νίκου Κ. καθώς αυτοί θα ανεβαίνουν από τα Καραούλια και το κρυφό μονοπάτι στη Βίγλα της παλιάς ή άλλοτε ζωής μας.

Εωθινόν...

Το φλεγόμενον της πίστης! το μαύρο της εγκαρτέρησης...

Σκύλος θρηνών

Εν όψει των επι-καιρικών φαινομένων Όλο το βράδυ μια «σειρήνα» εθρηνούσε Πόνος πείνα εγκατάλειψη ερωτευμένων Ένα αδέσποτο εν θλίψη αγρυπνούσε ….

Πρωινός καφές χωρίς σιγάρο

Πίνοντας ειρηνικό καφε/ στην πλατεία / ξεφύλλιζα το φβ μου./ Με ρημαξεν η νοσταλγία…/ Κι απέναντι σφυράν δαιμονισμένα / τα ΕΚΑΒ<

Σκηνές από απόγευμα Κυριακής

Στην κεντρική πλατεία κάτι δυσανάγνωστο διεξάγεται από χτες.. Χαρά Θεού. Περί το εσπέρας έρχεται η μικρή μπάντα του Στρατού με το άγημα των στρατιωτών που τραγωδούν «για την Ελευθερία που είναι απ’ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων κ.λπ» για να υποστείλει την Κυριακάτικη σημαία. Ολοι στέκονται με σεβασμό όρθιοι. Μόνον σ’ ένα ας το πούμε τσαντιροπερίπτερο κάτι σαν άρ...ς μου φαίνεται ή μπορεί και να κάνω λάθος, δύο κοπέλες αραχτές στις καρέγλες τους. Ο κόσμος χειροκροτεί. Στην κεντρική οδό με τις πικροκαστανιές ένας πλανόδιος αλλά καθήμενος μουσικός απειλεί πως θα πάρει το ντουφέκι του θα κατεβεί στον Ομαλό σε μια στράτα, δε θυμάμαι ποιά, για να κάνει μάνες δίχως γιούς και γυναίκες δίχως άντρες. Και επίσης θα κάνει κάτι και στα μικρά παιδιά...Πότε θα κάνει ξαστεριά λοιπόν; Ο νυχτερινός ουρανός εν τω μεταξύ είναι καταγάλανος. - Να σε φυλάγει ο θεός.

Aι πλακέται της ζωής μου

Ελαβον στον μέχρι τώρα βίο μου τιμητικές πλακέτες 4 από συλλόγους και συλλογικότητες ως ακολούθως: 1. Από τον ιστορικό Σύλλογο Μικρασιατών Πτολεμαϊδος για μια ομιλία μου που έκανα σ’ αυτούς για το "Γιώργο Σεφέρη" κάπου το 2001. 2. Από τον επιχώριο σύλλογο Αλιάκμων για την προσφορά μου στα γράμματα ερήμην μου. Αυτήν παρέλαβε ο πατέρας μου (μύρο το χώμα που τον σκέπασε στις 16 – Οκτ. 2021) εντελώς απροετοίμαστος αφού μόλις επέστρεφε από το άρμεγμα των γιδιών και με τη στολή της γιδοεργασίας. 3. Από το Σύλλογο Εκδοτών Βορείου Ελλάδος το 2007 δια την προσφορά μου κ. λπ. 4. Την σήμερον 25 Σεπτεμβρίου μνήμη Ευφροσύνης οσίας, από τη ‘Ενωση Παλαιών προσκόπων Κοζάνης γιατί τους προσέφερα το πολύτομο και πολύτιμο προσκοπικό αρχείο του ιστορικού στελέχους του κοζανίτικου προσκοπισμού Γ. Πατιώ που είχα στην φύλαξιν μου. Αυτό διότι όπως συνθηματολογουν αυτοί «Μια φορά πρόσκοπος πάντα πρόσκοπος...» *** Υπήρξα το λοιπόν πρόσκοπος, χωρικοπρόσκοπος, όπως λέμε χωροεπίσκοπος, και πέρασα όλες τις βαθμίδες της προσκοποσύνης ταχύτατα όπως ο μέγας Φώτιιος τους βαθμούς της ιεροσύνης. Στο χωριό την περίοδο της δικτατορίας ζούσαμε ένα ερασιτεχνικό προσκοπισμό. Ακόμα δεν είχα δει θάλασσα. Πρωτοείδα όταν μετείχα σε ένα πανμακεδονικό προσκοπικό Τζάμπορι στο όρος των κεραιών δηλαδή το βουνό Χορτιάτης της Θεσσαλονίκης. Φύγαμε με το ΚΤΕΛ Κοζάνης για Θες/νίκη. Η συγκέντρωση εκεί που είναι το σημερινό Δημαρχείο. Μας φόρτωσαν στα ρέο για το βουνό, στις υπώρειές του μας ξεφόρτωσαν. Ανηφόρα, ευλογημένη κατά τους αγιορείτες. Πορεία από μονοπάτι, σακίδιο, κοντάρι, παγούρι κ.α. αξεσουάρ. Στο τέρμα η γλώσσα έξω. Ομαδικές σκηνές. Πεύκο, έλατο, πέτρες, βουνό, χώμα. Μακριά έλαμνε ο Θερμαϊκός. Συλλογική συνύπαρξη. Ασκήσεις και εκπαίδευση στα νέα προσκοπικά όπλα. Εφερα μια επωμίδα «ανιχνευτού». Αυθαίρετα. Μου την ξήλωσε σχεδόν προσβλητικά ένας ηλικιωμένος βαθμοφόρος ως ανάρμοστη για την ηλικία και τα προσκοπικά μου προσόντα. Ημουν κι από χωριό...Κοιτούσα με ζήλια τους ναυτοπρόσκοπους. Ηξεραν πολλούς ναυτικούς κόμπους. Αντιλαλούσε από φωνές τη μέρα και από σιωπές νυχτερινές το βουνό. Το βράδυ όνειρο. Με μάγευαν οι αστερισμοί τους μάθαινα ρουφώντας τους σα σφουγγάρι. Με τραβούσαν προς τα πάνω. Οταν υπηρετούσα στα Σέρβια υποψήφιος λοχίας ταχυδρομικού «τσακώθηκα» με το λοχαγό γιατί σε μια νυχτερινή εκπαίδευση μας έδειχνε για Πολικό αστέρα ένα άλλο άστρο. Ο καραβανάς! Με διέταξε να συμφωνήσω. Υπάκουσα όπως ο Γαλιλαίος ενώπιον της ιεράς Εξετάσεως. Γύρω από την πυρά τραγούδια ιστορίες, παιχνίδια. Μικρός άκουγα στο ράδιο ένα προσκοπικό τραγούδι. «Λυγερό κυπαρίσσι θα φυτέψω βαθιά στο χώμα/ και στην κορφή θ’ ανάψω ψηλή φωτιά...». Μετά πολλά χρόνια έμαθα πως ήταν του Μ. Χατζηδάκι σε στίχους Ν. Γκάτσου. Ηταν το τραγούδι της φωτιάς στο παγκόσμιο τζάμπορι στο Μαραθώνα το 1963. Το ακούω και τώρα και ένδον κλαίω για ό,τι έφυγε, χάθηκε κι έχει τη μυρωδιά του πεύκου, του χώματος, του βουνού. Τη μυρωδιά αυτή την ένοιωσα και στον Πύργο Βασιλίσσης στην Αθήνα, σε μια μαθητική εκδρομή σ’ όλη την Ελλάδα και ένα βράδυ μας στέγασαν εκεί. Τα πεύκα στις πρωτεύουσες πόλεις μυρίζουν κάπως πιο έντονα. Πιο εκλεπτυσμένα. Στην επαρχία λίγο νιώθεις την ανάσα τους. Ηταν το πρώτο μεθύσι στη φύση. Ο αρχηγός της ομάδος μας ένας φιλόλογος με πλατύγυρο καπέλο άρχιζε το τραγούδι με το παράγγελμα «Δυόμιση τρία..»: Το κράτησα, το λέω στο μικρό Μάριο, κι αυτός το επαναλαμβάνει στα δικά του; «Αβελεσάλου μαλέχεμ ...», το τραγουδούμε ακόμα. «Πρίμο κανόνε ντελαπατερίε, Καργκάτε...» ο διασκεδαστικός πολεμικός ναυτικός μας κανόνας, «Τράβα το κουπί σχίζε το νερό/ ήρεμα ήρεμα ήρεμα / κύλα στον αφρό...» Αχ... Η ζωή στη φύση ήταν μια διαρκής μαθητεία στο ωραίο στο ξεχωριστό, δε λέω καλύτερα, στο υπέροχο... Το καλοκαίρι στο βουνό και οι εντυπώσεις από το Χορτιάτη στάθηκαν καθοριστικές για τον προσκοπικό μου βίο. Ηθελα κι εγώ να βιώσω αλλά και να μεταδώσω ό,τι έμαθα αλλά από τη θέση αρχηγού. Την επόμενη χρονιά γεμάτος γνώσεις για τη διαβίωση στη φύση και στο δάσος, διηύθυνα μια κατασκήνωση στην Κοζάνη. Με την ομάδα του χωριού στήσαμε κατασκήνωση στο Σιόποτο και για 4 μέρες ζούσαμε ονειρικά.΄Ημουν αρχηγός της. Είχα μια πατερίτσα πολύχρονη με ρόζους γεροντική σαν εκείνη που είχε ο αρχηγός φιλόλογος στο Χορτιάτη. Εφέτος, τυχαία στο χωριό βρήκα στην θημωνιά των παλαιών βιβλίων και εντύπων, μια ολιγοσέλιδη μονογραφία με τίτλο: «Ορολογία και ουσία της βυζαντινής τέχνης», Θεσσαλονίκη 1947, του Στυλιανού Πελεκανίδη. Τότε, την Κυριακή λήξης της κατασκήνωσης και του Τζάμπορι, επισκεφτόταν το πεδίο διεξαγωγής, υψηλά στην ιεραρχία, προσκοπικά πρόσωπα. Ακουσα για έναν πανεπιστημιακό τον οποίο έβλεπα γεμάτο παράσημα, κορδόνια, θυρεούς κ.α. τενεκεδένια και υφασμάτινα κλαπατσίμπαλα επί στήθους. Μου θύμιζε μάγο αφρικανικής φυλής. Φορούσε δε κι ένα εντυπωσιακό καπέλο σαν πιρόγα. Εφερε το προσκοπικόν προσωνύμιον «Καρχαρίας». Ηταν ο πανεπιστημιακός καθηγητής της μονογραφίας που ξεφυλλίζω ακόμα και τώρα σαν μια αφήγηση, σπονδή στον καιρό της ξέγνοιαστης νεότητας και νυν αφόρητης νοσταλγίας. «Τζάμπορι Τζάμπορι θάλασσα και πεύκο χώμα και βουνό Τζάμπορι τζάμπορι κάποτε θα φτάσουμε στον ουρανό...κλπ διεκτραγωδούσαμε. - Σίγουρα, αλλά πρώτα αφού περάσουμε από της γης τα χώματα ... (Το κυρίως μέρος της αφήγησης δημοσιεύτηκε στην ΤΥΡΒΗ τχ. 19)

Συνέδρια ή όπως το ένα μήλο την ημέρα...

Με την συνεδριατίτιδα (επιστημονική) που ενέσκυψε αμέσως μετά την χαλάρωση των μέτρων εκ του κόβιτ στα καθημερινά πολιτιστικά και λαογραφικά μας πράγματα, έχει αλοφρονήσει η θερμή φύση διοργανωτών και διοργανο(διανοούμενων). Μου θύμισαν το 1999 όταν διοργανώσαμε με το Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης τότε, το διεθνές συνέδριο για το Μυθιστόρημα με τη συμμετοχή πολλών ξένων και Ελλήνων μυθιστοριογράφων και με διευθύνοντα το σημαντικό Ελληνα διανοούμενο Λάκη Προγγίδη (συνεργάτη του Μίλαν Κούντερα στο Παρίσι). Ηταν ένα τετραήμερο γραμμάτων εντυπωσιακό. Τότε από την πόλη εκτός από τους συνέδρους ομιλητές και εισηγητές καλέσαμε να μετάσχουν, τιμής ένεκεν, αλλά με σχέση ισοτίμου συνέδρου και με ειδική αναφορά στον κατάλογο των καλεσμένων μια σειρά από προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών του τόπου. Για να τιμήσουμε ακόμα και την πιο χαμηλή αλλά επίμονη πνευματική δημιουργία που υπήρχε στην πόλη. Ετσι γίνεται ή πρέπει να γίνεται. Τουλάχιστον τα επιστημονικά συνέδρια (κι όχι ένα ή και δύο κάθε χρόνο δεν είναι μήλα που ένα την ημέρα το γιατρό κάνουν πέρα) να μη διεξάγονται ενώπιον του άδειου (δεν εννοώ το μικρό ακροατήριο) από την τοπική πνευματική αύρα και δημιουργία. Ηταν και τότε Σεπτέμβριος του 1999 και η Κοζάνη ήταν «Πόλη του βιβλίου». Σήμερα τι είναι άραγε;

Το απογευματινό στρατιωτικό κοιμητήριο

Πάνω απ τους σταυρούς ανθίζουνε τα κυπαρίσσια/ Που χώνουν κάθετα τις ρίζες μη ξεκοκαλίσουνε το χώμα/ Στρατιώτες εκει με τάξη πειθαρχία και περίσκεψη περίσσια / -Αλτ, ο σκοπός,το σύνθημα! - Ζωντανός ακόμα…

Ποίημα πρωινόν

Πόσα χρόνια! Απειρα.../ Παρασκευή βράδυ φέρνουμε την «Π» / στο ΣΥΝ-Βιβλιοπωλείο, την αφήνουμε χύδην χαμαί/ Σάββατο ολημερίως διευθέτηση παραληπτών/ εκτός πόλεως αλλ’ εντός Ελλάδος./ Κυριακή μετά το ναό δεματοποίηση τομέων/ 85 στον αριθμό τα δάχτυλα γέμισαν φουσκάλες/ («Το σπίτι γέμισε τριζόνια» Γ.Σ.)/ Μέτρηση αντιτύπων για το ταχυδρομείο/ τοποθέτηση σε μαύρες σακούλες σκουπιδιών / («τα σκουπίδια στ' αβυσσαλέα τους αυτοκίνητα... μου 'ρχεται γοερά να φωνάξω: / Πετάχτε με και μένα μέσα» ο Ν. Καρούζος) / Δευτέρα ώρα 8 π.μ. με το Ρ. στα ΕΛΤΑ και πληρωμή/ κι από εδώ παν κι οι άλλοι πλέον.../ Λύτρωση ένας καφές στη άδεια πρωινή πλατεία μόνος/ - Προς τι όλα αυτά; / «Μα για ένα πουκάμισο αδειανό για μιαν ...»/ βάλτε όποιο όνομα σας δυναστεύει/ είναι και μέρες του Γ. Σεφέρη δηλαδής./