«Περάσματα και Χαιρετισμοί...»

Την Κυριακή 19 Μαϊου των Μυροφόρων και των ποντιοθρηνοφόρων στην 20η διεθνή έκθεση βιβλίου Θεσσαλονίκης από την αίθουσα ΕΞΩΣΤΗΣ II (15ο περίπτερο) θα περάσουν επώνυμοι συγγραφείς οι οποίοι θα απευθύνουν ένα χαιρετισμό στην ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ που φέτος συμπληρώνει 40 εκδοτικούς ενιαυτούς ύπαρξης. Διάρκεια Περάσματος και Χαιρετισμού λεπτά 2, με τα οδοιπορικά προς το λογείον με το μικρόφωνο, για να «προκάνουν» όλοι οι εις τον συνημμένο κατάλογο αναφερόμενοι ευγενείς πολίτες. Εναρξη ώρα 12 ακριβώς.

Μάνες παντού...

3 Μάνες που σας έχω στην αυτή ευθεία/ Ευλογία θεία…

Iδιωτική οδός

Η βροχη τίναξε τα κόκκινα φύλλα στη γη/ Έμεινε στα χειλη σα τη Ζωοδόχο πληγή

Βραδιάζει στη Σκρ’κα

Στην οδό Σαλαμίνας κάθομαι κάμνοντας λογιστικές αθροίσεις/ κι ο Κ. Γεροκώστας: “Φτιάξε μου έναν καφέ όταν τον πιω θα φύγω…"/ Ο Αη Νικάνορας, δρόμοι της Σκρκας περιμένουν να τους περπατήσεις/ Κι εγώ σε μια ζεστή αγκαλιά νυχτερινή τη σκέψη σου τυλίγω…/

Νερούντα κ.λπ

Διαβάζω αποσπασματικά, σε βοηθάει και ο τρόπος καταγραφής των - κεφάλαια μικρά μετά μεγάλων- τα συναρπαστικά Απομνημονεύματα του Πάμπλο Νερούντα (εκδ. GUTENBERG μτφρ. Γ. Κεντρωτή σελίδες 700 και...). Στην υπόθεση του νόμπελ του 1963 που διεκδικούσε σφόδρα έχοντας μαζί του σχεδόν όλο το γνωστό πνευματικό κόσμο να φωνάζει υπέρ του, αλλά το πήρε ο Γ. Σεφέρης, όταν τον ρώτησε ο Ισπανός Πρέσβης αν γνωρίζει κάποιον Σεφέρη: "Ούτε εγώ τον ξέρω» απάντησε με ειλικρίνεια. Ας είναι, το νόμπελ το πήρε 1971. Στο βιβλίο αυτό διάβασα για την άλλη Χιλιανή ποιήτρια Γαβριέλα Μιστράλ που πήρε το βραβείο το 1945 κι ο Π.Ν ήταν κατά κάποιον τρόπο μαθητής και συνεχιστής της: " Σαν ένα στάχυ θα κυματίζουμε σαν ένα στάχυ κι άλλο πια τίποτα...» Αντιγράφω από τα «Απομνημονεύματα». «...Φοβήθηκα. Αυτό το κάτι με πλησίαζε αργά αργά. Ενοιωσα να τσακίζονται τ’ αχυροκάλαμα καθώς τα παραμέριζε η άγνωστη μορφή που προχωρούσε. Το κορμί ολόκληρο βρισκόταν σε συναγερμό περιμένοντας...Αμέσως απλώθηκε ένα γυναικείο χέρι πάνω μου χέρι μεγάλο δουλευτάρικο χέρι όμως γυναικείο. Με απαλότητα πέρασε από το μέτωπο μου από τα μάτια μου απ’ όλο μου το πρόσωπο. Κατόπιν ένα στόμα λαίμαργο κόλλησε οτο δικό μου και ένοιωσα σε όλο το κορμί από το κεφάλι ίσαμε τα πόδια ένα γυναικείο κορμί να σφίγγεται στο δικό μου...» Την μεγάλη ποιήτρια που παρουσιάζει ο ποιητής γνώρισα από μια σειρά βιβλίων με το γενικό τίτλο «Σειρά NOBEL” που ξεκίνησε το 1967 και δεν ξέρω που έφτασε καθότι μαθητής τότε, με επιμελητή της τον Λεωνίδα Χριστάκη. Είχε εκδώσει κι ένα μικρό δικό της. Απέκτησα αρκετά από τη σειρά αυτή. Ενας δεμένος ογκώδης τόμος που έχω πρόχειρο περιείχε 4 νομπελίστες: Περλ Μπακ, Ρομαίν Ρολλάν, Γκράτσια Ντελεντά, Σαιν-Τζων Πέρς. Με τον Σ.Τ. Περς ο Γ. Σεφέρης (ήταν φίλοι και συνεργάτες) είχε ένα μικρό διάλογο (Γ.Σ. Μέρες Ζ’) - Αγαπάτε τις πέτρες τον ρώτησα - Να δείτε τις πέτρες μας όχι τα μάρμαρα ...

Σαββατο προς Κυριακή

Σάββατο προς Κυριακή και το «συγχωρησωμεν παντας τη Αναστασει» και το «νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες ευφρανθειτε σημερον» κυριαρχούν ως συνθήματα -Αληθώς…

Εργασίαι πρωινού Μ. Σαββάτου

Να ξυπνήσω (ξύπνησα απ’ τις 7)/ να ακούσω στο ΤΡΙΤΟ το Adagio του BARBER / να φορέσω ζακέτα έξω έχει κρύο χειμώνος/ Καφέ μόνος να πιω μήπως κι αναστοχαστω (!)/ Στο ναό βήμα ταχύ να προλάβω: “Τον Κύριο υμνείτε/ και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας”/ Να ακούσω να χτυπούν τα στασίδια γκάπ γκούπ / να κουνούν τους πολυελαίους στο “Ανάστα ο Θεός”/ Να μαζέψω την αποξηραμένη δάφνη/ που πετά ο παπα-Δημήτρης/ Ν’ αγοράσω κιμά και μπριζόλες/ Κατσίκι δηλαδή ερίφιον δεν το τρων / (ολόκληρο περιμένει στόματα να διασπαραχτεί)/ Να κοιτώ συνεχώς το κινητό/ το έχω στο αθόρυβο και ακούνητο/ - Ποιόν περιμένω;/ Η Ανάσταση, η πρώτη και καθοριστική έγινε,/ - Αληθώς…/

Εισβολή στην άνοιξη

Η ενιαύσιος εισβολή μας στην Ανοιξη/ έλαβε χώρα την πρώτη μέρα του Μαγιού/ Μεγάλη Τετράδη στης Παναγίας Ελεούσας/ το πάγκαλο μονύδριόν στο Ζιδάνι/ Πρόφαση το μέγα Ευχέλαιον που δεν έγινε/ ελλειψει ιερέως· η μοναχή Θεοκτίστη λεπτοφυής/ σαν τα ία του Επιταφίου, μας καταδέχτηκε,/ κυβερνήτης μιας βαρύτιμης ωραιότητας/ Στην εικόνα τη μυδραλιοβαρεμένη / αποθέσαμε τις όποιες απελπισίες μας/ Εν τω μεταξύ μια διαδήλωση μουσικής / απ’ αυτή που αγαπώ αλλά δεν μπορώ να ορίσω/ μας συνόδευε στο πέρα δώθε μας./ Προς γνώσιν παραθέτω τον κατάλογο/ που συνέταξεν ο συνέκδημος Θεόδωρος/ και σε φλασάκι μου εγχείρισε τη μουσική./ 1. Ludovico Einaudi_I Giorni 2. Henry Purcell_Chacony in G minor for Strings and Basso Continuo 3. Cecile Chaminade_Autrefois, Op.87 4. Georg Friedrich Haendel_Largo in F maj or, from "Serse" 5. Francis Poulenc~Sonata for Oboe and Piano - Ill DEPLORATION, Tres calme 6. Heitor Villa-Lobos_Andantino espressivo 6a. Heitor Villa-Lobos_Bachianas Brasileiras No.5 - I. Aria (Cantilena) 7. Jean-Baptiste Lully_Chaconne De l'Amour Medecin 8. Edward Elgar_Cello Concerto in E minor, Op.85, I. Adagio - Moderate - attacca- 9. Claude Debussy_Deux Arabesques, l. 66 I. Andantino con moto in E Major 10. Marin Marais_Suite I en la mineur - Sarabande, Ill. 4 11. Luigi Boccherini_Concerto In 0 -Dur - Adagio 12. Mario Castelnuovo -Tedesco_Violin Concerto No.2 'I Profeti' - II. Jeremiah 13. Johann Pachelbel_Canon Jn D Maj or For strings and continuo Στο γυρισμό άκουσα το adagio από το “Μονόγραμμα” Ελύτη – Θεοδωράκη συνήθεια τόσων χρόνων

Ο ζωγράφος Κ. Ντιος στα Ιωάννινα•

«Βγήκες από τα σωθικά βροντής...» Σαντορίνη, Αρχιπέλαγος κ.λπ. - Μα που γυρίζεις; Ιωάννινα... Πήγες «Πραματευτής απ’ τη Σιδώνα χωρίς να φοβηθείς τον Ποσειδώνα Μ. Εβδομάδα με όλα τα πάθη φορτωμένος μ’ όλα της τέχνης «φάρμακα και φαρμακείες» τυλιγμένος Αδωνις ή Χριστός αναστημένος... *Εκθεση 27 Απριλίου - 26 Μαϊου Τεχνοχώρος Ζυγομάλλη 10

Το λαχανόρυζο της Μ. Τρίτης

«Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις/ περιπεσούσα γυνή» (συνήθως γυμνή)/ ο άρχων πρωτοψάλτης Αναστάσιος/ του Γρηγορίου υποτονθορίζοντος / έδωσε ρέστα στο ψαλτήρι του καθεδρικού/ Και σχεδόν εν μέθη ψαλτική έσωσε την παρτίδα/ Δεύτε τας χείρας κροτήσωμεν/ Ομως στο λαχανόρυζο της Μ. Τρίτης/ είμαστε όλοι (ποιοί;) σε αχορτασία κοιλίας/ από τα αγιορείτικα «Μήλα του μάγειρα» / βγαλμένη./ Ηδη η Τ. έχει κατεβάσει στη βασική ενδεκάδα:/ λάχανο, καρότα, πράσο, κρεμμύδι/ σέλινο, άνηθος, ρύζι ντομάτες, λάδι/ πιπέρι αλάτι όχι πολύ./ Ευλόγησον.../ ΥΓ. Φέτος 1η Μάη ούτε αργία ούτε απεργία Μεγάλη Τετράδη και εντελώς αγία

Μίμη που εν ζωή τον λέγαμε και ΣΟΥΛΙΩΤΗ

Ανέλπιστα το βρήκα στην κορυφή/ των υπό ανάγνωσιν ή μάλλον για επανάληψη./ Μεγάλη Τρίτη το πρωί/ και στο καφενείο που πίναμε εσπρέσο / όταν έφερνε το Ι.Χ. του (όχι το σώμα του)/ προς συντήρησιν στην Κοζάνη/ άκαπνος εγώ, του άσσου άφιλτρου αυτός/ ευκαιρίας (μνήμης δηλαδής) δοθείσης αντιγράφω/ το πλειστάκις υπ’ εμού αντιγραφέν πεντάστιχο/ του Αλησμόνητου Μίμη που εν ζωή τον λέγαμε/ και ΣΟΥΛΙΩΤΗ/ «Ο έρωτας είναι χάρη και αναστολή/ κι όποιος αγαπάει δεν το ξέρει,/ και μη φοβάσαι τους συμπολίτες/ μισούν μ’ ένα πάθος που μπορεί/ να τους καταστήσει αθάνατους/

Γερανοί...

«Και συ λαέ βασανισμένε μην ξεχνάς τον Ωρωπό...» Ηγουν: δικτατορία, βασανισμούς, (Μουστακλής και Παναγούλης τους μόνους αντιστασιακούς που αναγνώριζε ο βασανιστής Θεοφιλογιαννάκος) βία, εξορίες, φυλακές, Θεοδωράκης κ. λπ. Καλά δεν το ξεχνάμε, αλλά και τι να πουν και οι Αρμένιοι αυτός ο διασπαραγμένος λαός τόσα χρόνια. Αυτά συλλογιζόμουν βράδυ του Λαζάρου ακροατής καθήμενος στην «βασιλική πολυθρόνα ελλείψει αντιβασιλικής» στο μουσικό εργαστήρι «30 καρέκλες / συναυλίες εις πείσμα» που διοικεί ο μουσικός ο κ. Π. Δημόπουλος. Αφιέρωμα στον αρμενικό μουσικό λόγο με τραγούδια και στον αρμένη συνθέτη Vardapet Komitas. Στο φλάουτο η έξοχη Ανους Ναρογιάν (γεννήθηκε στην Αρμενία και σήμερα ζει στην Ελλάδα και διδάσκει στο Νεο Ωδείο Πτολεμαίδας). Στο πιάνο τη συνόδευε ο Π.Δ. Ηταν μία λίαν αισθαντική εισαγωγή στη Μ. Εβδομάδα απ’ αυτές που μόνο στους μικρούς γλυκούς χώρους φύονται, ανθούν και θάλλουν. Ξεκίνησε (κι έκλεισε η συναυλία) με το τραγούδι «Γερανός» ένα σπαρακτικό άκουσμα με όλη την πίκρα, τον καημο, τα βάσανα, την ελπίδα και προσμονή αυτού του λαού. Σ’ αυτές τις μουσικές βραδιές ταξιδεύω μόνος μου εντελώς κι εκείνο το βράδυ αφέθηκα στον τόπο, τους ανθρώπους με το χαρακτηριστικό φυσιογνωμικό κόψιμο, στη λύπη τους. Ταξίδεψα στα φτερά εκείνου του μεγάλο πουλιού που στη αποδημία του μεταφέρει στις φτερούγες του τα μικρά πουλιά που κουράζονται στο ταξίδι Από το δημοτικό σχολείο θυμάμαι το ποίημα του Γ. Δροσίνη και συγκινούμαι σφόδρα: «Χειμώνιασε και φεύγουν πουλιά /γοργά ο γερανός τα πελαγώνει/ κι η φλύαρη χελιδονοφωλιά / χορτάριασε παντέρημη και μόνη) Ο αρμένικος γερανός τραγωδεί: Γερανέ είσαι στο δρόμο;/ Είμαι σκλάβος της φωνής σου/ Γερανέ έχεις κανένα νέο από την πατρίδα μας / Μη βιάζεσαι σύντομα θα βρεθείς με τα άλλα πουλιά/ Πες έχεις νέα από τη παρτίδα μας;/ Αφησα τον κήπο μου άφησα τα φρούτα μου/ Με κοφτή ανάσα η καρδιά μου/ χτυπά στο στήθος μου/

- Α τον μ...

Το πρωί είσοδος εις Ιεροσόλυμα δηλ. στο ναό του αγίου Δημητρίου το βραδάκι Ιδού ο νυμφίος έρχεται στην Παναγία Βοήθεια. Στο μέσον της ημέρας Κυριακής σε λοφίσκο γύρωθεν της πόλεως με το βιβλίο του Φρειδερίκου Γ. Φάρραρ "Ο βίος του Χριστού» σε μετάφραση Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, επιμέλεια Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλου και Λαμπρινης Τρισνταφυλλοπουλου εκδ. Δόμος Πριν χρόνια... Εντός του αυτοκινήτου φυλλομετρούσα το βιβλίο -καθε χρόνο το κάνω αυτό μ’ αυτό- κυρίως δια την απόλαυσιν της μεταφράσεως. Ακουγα ΤΡΙΤΟ όταν άκουσα στο τζάμι κτύπο. Τοκ τοκ. Ανέβλεψα όπως ο τυφλός του Ευαγγελίου και είδα δυο υπηρέτες της δημοσίας τάξεως με στολή, αυτούς που στα μεγάλα αστικά κέντρα ονομάζουν μπάτσους κάτι ρετάλια πολιτικά. Τους έδειξα το βιβλίο. Αμηχανία. Είπαν κι αυτοί θα πιάσουν κανέναν εξαρτημένο να φουμάρει ήσυχα κι ειρηνικά τις ουσίες του κι έπεσαν σε χειρότερο εξαρτημένο. Εφυγαν κάπως ενοχλημένοι μονολογώντας ίσως ένδον· - Α τον μ...

Αυγή Κυριακή 26 Απριλίου 1963

Από τις εκατοντάδες ΑΥΓΕΣ που ανέσυρα από πηγάδι φρέαρ, στην κοζανικη αρβανικος, που τις έριξε εκει μέσα σε σακουλες ναυλον τυλιγμενες παλιός αριστερός αμα τη αφίξει της δικτατορίας. Τις «περιέθαλψα» όπως μπορούσα το 1997 διεσώθηκαν γι αυτο η και κάποια αδυναμία μου για αυτην τουλάχιστον μέχρι την ιδεολογικήν και πολιτικήν αλλοίωσιν της

Τα παλληκάρια τα καλά...

Ηταν η τελευταία μου εμφάνιση ως έμμισθος υπηρέτης του δημόσιου και δημοτικού πολιτισμικού συμφέροντος (Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης (ΙΝΒΑ) και Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης). Απρίλης 8 του 2003 στο Κοβεντάρειο όπου παρουσιάσαμε το βιβλίο του Βασίλη Τζανακάρη: «Τα παλληκάρια τα καλά σύντροφοι τα σκοτώνουν» εκδ. Μεταίχμιο. Το τέλος της ληστοκρατίας εν Ελλάδι. Μαζί με τον ιστορικό δάσκαλο Θανάση Καλλιανιώτη και τον συγγραφέα. Το σχέδιο των παρουσιαστών είναι του διαπρεπούς αλβανού ζωγράφου Γ. Κόλλα που ζει τώρα στην Ιταλία (κάπου κοντά στην Φλωρεντία). Η φωτ. με αγαπημένα μου πρόσωπα -ο πατέρας (+), ο Ν. Παπαδόπουλος,(+), ο Γ. Μητλιάγκας, ο Ν. Κούρτης (+) στην πρώτη η σειρά- είναι μάλλον της φωτογράφου Μαρίας Γιάκου.

Κώστας Στεργιόπουλος (1926-2016)

Φιλόλογος, Καθηγητής πανεπιστημίου, κριτικός λογοτεχνίας, ποιητής κ.α. Το 2023 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Ιδρύματος Ουράνη ένας βαρύτιμος τόμος «ΕΧ ΝΙΗΙLΟ...Από τα Σημειωματάρια μιας ζωής» σε επιμέλεια Αλέξη Ζήρα. Γράφει για την Κοζάνη: 30 Σεπτεμβρίου Από 24 ως 27 Σεπτεμβρίου, στην Κοζάνη (ξενοδοχείο «Αλιάκμων», δωμάτιο 315) για μια βραδιά αφιερωμένη στην ποίησή μου. Από τον Μάιο του 1989, που την είδα τελευταία φορά, μολονότι και τότε τη βρήκα αλλαγμένη, η Κοζάνη μεταμορφώθηκε και πάλι αρκετά. Μέσα στα πενήντα χρόνια απ’ την πρώτη μου γνωριμία, έγινε πόλη και η Κοζάνη. Πού εκείνος ο λασπότοπος της εποχής του Εμφυλίου και του 1950! Πού εκείνο το εκκλησάκι στο λόφο της Αγίας Παρασκευής, με το υποτιθέμενο μοναστήρι, ένα καμαράκι όλο κι όλο, όπου η μοναδική καλόγρια μας έψηνε χαμέντριο για το χαλασμένο μας στομάχι από το φριχτό συσσίτιο του στρατού! Τώρα, στη θέση τους βρίσκεται μεγάλη τσιμεντόκτιστη κι ακαλαίσθητη εκκλησία, με διώροφους ξενώνες υπό ανέγερση δίπλα. Ακόμα πιο άχαρους απ’ την ίδια, καθώς χάσκουν με τα τσιμέντα τους ασοβάτιστοι και χωρίς πόρτες και παράθυρα. Χάθηκαν οι λάσπες κι η αθλιότητα, χάθηκε και η γραφικότητα. Έχει μείνει μόνο εκεί πάνω η ζωντανή ανάσα απ’ τη γύρω φύση κι ο καθαρός αέρας. Όμως, παρ’ όλα αυτά και παρ’ όλες τις πολυκατοικίες που την πνίγουν, η πόλη επεκτάθηκε, ασφαλτοστρώθηκε κι απόκτησε κάποια πνευματική και πολιτιστική κίνηση. Και η Βιβλιοθήκη της, μια Βιβλιοθήκη με μακριά παράδοση, πεσμένη σε νάρκη και παρακμή για πολλά χρόνια, αναδιοργανώθηκε και πλουτίστηκε σημαντικά και με τις φροντίδες του τωρινού διευθυντή της Β. Π. Καραγιάννη, αποτέλεσε πνευματικό κέντρο για ποικίλες εκδηλώσεις. Ας αφήσουμε, εκτός απ’ τη Βιβλιοθήκη, πόσο ενδιαφέρον παρουσιάζει το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο που κατάφεραν να στήσουν. Τα είχα δει και το 1989, μα τώρα πλουτίστηκε κι εκείνο. Άριστη θεματική ταξινόμηση, πλήθος εκθέματα σε πολυώροφο αναπαλαιωμένο και αρμονική επέκταση παλιό αρχοντικό, με βαλσαμωμένα ζώα και πουλιά, με δείγματα από φυτά, φωτογραφίες και εικόνες απ’ τους μακεδονικούς αγώνες και με τις συντεχνίες και την επίπλωση των παραδοσιακών σπιτιών σε χωριστά καμαράκια. Μουσείο μάλλον μοναδικό στο είδος του – κι όχι σ’ εκείνη αποκλειστικά την περιοχή, αλλά ίσως και γενικότερα στον τόπο μας. Τελικά, από την παλιά Κοζάνη έμεινε το ρόλοι στην πλατεία, σαν πανύψηλο καμπαναριό, να σημαίνει τις ώρες.

Π. Νερούντα και Γ. Κεντρωτής

στα ωκεάνια μάτια σου/

Αυτή κι αν είναι Παγκόσμια ημέρα βιβλίου σήμερα του αγίου Γεωργίου και Γεωργίας. Αφίχθη εξ Αθηνών το βιβλίο «PABLO NERUDA Τη ζωή μου, ομολογώ την έζησα» ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ Εκδ. GUTENBERG σελ. 650 τεράστιες Μετάφραση Σημειώσεις ο την σήμερον εορτάζων ποιητής, καθηγητής, μεταφραστής, δοκιμιογράφος, Ολυμπιακός και υποψήφιος κατά πανηγυρικήν δήλωσίν του ΚΚΕ για την Ευρωβουλή, Γιώργος Κεντρωτής (ο χαλκέντερος ο Ωριγένης της μετάφρασης) πολλά τα έτη και τα έπη του. «Οταν ρίχνω τα δίχτυα της σκέψης μου/ και σάμπως να ‘μαι ναυαγός ...» κ. λπ Π. Νερούντα

Υπέρ καύσεως βιβλίων

...Ως ποιμενάρχης βιβλίων στην Πόλη του Βιβλίου (Κοζάνη 1996-2003) έψαξα από την αρχή στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης να βρω το «Πιστεύω» του Γ. Παπαδόπουλου. Τι το ήθελα; Τίποτα. Οι πριν μου, το είχαν εξαφανίσει, όπως και τον τόμο της Ιστορίας Στρατού τον σχετικό με τον Εμφύλιο. Χάριν εκδικήσεως, τιμωρίας ή και εκ της μωρίας των. Μετά από καιρό τα επανέφερα αφού τα βρήκα στο επιχώριον εφ’ όλης της ύλης, ακόμα και της λαθρεμπορίας λιρών, παλιατζίδικον. Διετέλεσα βέβαια κι εγώ τιμωρός και διώκτης βιβλίων. Κανονικός βιβλιοεξολοθρευτής! Στην περιώνυμον βιβλιομάντρα, τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, οδήγησα εις φυσική απώλεια δια καύσεως εκατοντάδες βαρύτιμους και καλαίσθητους τόμους με τα έργα (και ημέρες) του Μεγάλου Ηγέτου της Β. Κορέας, τότε, Κιμ Ιλ Σιούγκ. Μέγας Τιμονιέρης υπήρξε φυσικά μόνον ο γείτων του Μάο, ενώ μέγας Κανονιέρης στο ποδόσφαιρο ο κ. Γ. Σιδέρης του Ολυμπιακού και με οδύνη το ομολογώ ως τ. Πάοκ. Η πρεσβεία έστελνε τα βιβλία με τα τσουβάλια, που λεν, στις βιβλιοθήκες και η κάθε μια έπραττε αναλόγως. Ημείς λόγο ασφυξίας των χώρων επιλέξαμε την «Οριστική» λύση. Ο βιβλιοκαθαρμός έλαβε καιρό στο χώρο ανακύκλωσης σκουπιδιών της πόλεως στις υπώρειες του υψηλού της λόφου της, Αη-Λιά (εννοείται) εκεί που πριν δεκάδες χρόνια (1918) εκτελέστηκαν στρατιώτες (χωρίς να καταλάβουν το γιατί οι φουκαράδες) και αξ/κοί του Στρατού ως βασιλόφρονες που δήθεν μετείχαν ενός γελοιοδεστάτου τοπικού, στρατιωτικού κινήματος. Το αίμα εκείνων των αθώων έκτοτε βοά και ζητά μια κάποια δικαίωση από το τίποτα της ιστορίας που ούτε μια σειρά δεν τους αφιερώνει. Να ‘ταν αυτό το μόνον της ζωής αμάρτημα επί των βιβλίων! Αλλά από ποιόν να ζητήσω συγχώρεση; ΥΓ. Ημέρα του βιβλίου σήμερα εορτάζουν αι αγίαι Γεωργίαι της ζωής μας, οι αη-Γιώργηδες της καθημερινότητας την Δευτέρα του Πάσχα.

Ο Πρόεδρος της ποίησης...

Πριν χρόνους πολλούς τοπική εφημερίδα σε συνεργασία με σύλλογο μεγάλων πνευματικών και κτιριακών διαμετρημάτων διοργάνωσε λογοτεχνικόν δυτικομακεδονικόν διαγωνισμόν. Σοβαροτάτη κριτική επιτροπή τον διαφέντευε και με τις υπογραφές των μελών της τον αναβάθμιζε. Τέλειωσε το αγώνισμα δόθηκαν βραβεία κ.λπ. Μια μέρα είδα δημοσιευμένο στην εφημερίδα ένα ποίημα μιας κυρίας που έλαβε μέρος στο διαγώνισμα εντελώς παράφραση κατά λέξη του ποιήματος του Λ. Μαβίλη ΛΗΘΗ. Ζούσε ακόμα Χ. Μπέσας ιατροοφθαλμιατρολόγιος κι είμασταν σε περίοδο φιλίας (τρεις φορές μαλώσαμε χωρίς λόγο). Του είπα να πει την κυρία που ήταν και πελάτισσα του πως είμαι αποφασισμένος ως «πρόεδρος της Ποίησης» γενικώς (άκου τίτλο που επιδαψίλευσα εις εαυτόν – λίγο αργότερα έλαβα και τον τίτλο «διευθυντής του βιβλίου»- να της κάνω μήνυση για λογοκλοπή. Λαχτάρησε η κυρία. - Μήνυση; Προσπάθησε να δικαιολογηθεί. Εγώ ανένδοτος (κι ανέκδοτος) μέσω του ιατρού. Αυτός της έλεγε, πως εγώ ο ...Πρόεδρος είμαι ένα ιδιότροπο μουλάρι βγάζω κι ένα περιοδικό στο οποίο όλο κακίες γράφω και δεν συγχωρώ εύκολα τέτοιες πράξεις είμαι δε και δικηγόρος. - Δικηγόρος ; ωχ! Τότε είναι που λαχτάρησε διπλά η ποιήτρια - Πες στον κ. κ. Πρόεδρο, έλεγε στον ιατρό, πως του ζητώ συγγνώμη και δεν θα το ξανακάνω. Είχε χάσει τον ύπνο της. Κάθε μέρα τον παρακαλούσε να κάνει ο,τι μπορεί να φύγω από τον θυμό και την οργή μου ομοία με εκείνη του Αχιλλέα στην Ομηρική διένεξή του με τον Αγαμέμνονα για γυναίκες τελικά στην παραλία της Τροίας. Σκεφτόμουν αυτή η βαρύγδουπη κριτική επιτροπή πως δεν πήρε είδησης περί τίνος επρόκειτο. Δε γράφω τα ονόματα προς αποφυγήν του κριτικού διασυρμού της. Ακόμα και τώρα που βλέπω την κυρία Ποιήτρια νοιώθω την ανάγκη να της ζητήσω συγγνώμη για την λαχτάρα. Εγώ ο σκληρός σαν βρασμένο μακαρόνι, Πρόεδρος της ποίησης μετ’ ανθέων, αλίμονο... Το άφησα το πράγμα στη ΛΗΘΗ.

Τρωικός κι απόλεμος

Ημουν κι εγώ των Αχαιών στρατιώτης/ 6ον ΣΠ Κορίνθου και βρέθηκα στα Εξαμίλια της/ ολόγυμνος εν χρω κεκαρμένος αντάμα μ’ άλλους 8000/ να νοσταλγούμε κατ’ εντολήν κοιτώντας το πέλαγος/ πότε θα φυσήξει ο Αίολος ευνοϊκά/ να κινήσουμε για την Τροία./ Κι όλο το κωλοβαρούσαμε το πράγμα/ ενώ «ο στρατός», φωνάζαμε, / «απαιτεί δράση κι όχι αναμονή"/ Κι όταν ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ έσφαξε ή κάτι τέτοιο/ το κορίτσι του, σηκώθηκε τρελός αέρας/ που μας πήρε, μας σήκωσε μας έφτασε/ στης Τροίας τ’ 'Αγιο κάστρο που μετέφραζε ο Σιδέρης./ Πολέμησα 10 χρόνια και βάλε.../ Τι κατάλαβα;/ Για μια πουκαμίσα μιας Ελένης αδειανής/ (Α, εν τούτοις σε πόσες Ελένες αγάπησα και πόνεσα)/ Γύρισα.../ Και ηύρα τα πράγματα τελείως αλλαγμένα/ Πόλεμοι της κάθε μέρας με πολεμούσαν/ Κι ούτε ένας ‘Αργος δεν κούνησε για μένα την ουρά του/ Μόνο κάτι αδέσποτοι με γαύγισαν/ και τους απάντησα στη γλώσσα τους./

Οι 7 παίδες εν σαξοφώνω...

Στην ταινία «Συνομιλία» ο Τζιν Χάκμαν, ένας σκληρός επαγγελματίας λαθροακουστής και κοριοτοποθέτης εις πάντας, στο τέλος αυτού του θρίλερ του Φράνσις Φορντ Κόπολα, πέφτει θύμα της «τέχνης» του στα δίκτυα και τα δίχτυα της. Βάζουν κοριό στο σπίτι του πράγμα ανήκουστο για τον αδίστακτο ο οποίος ξηλώνει όλο το σπίτι του να τον βρει. Στα ερείπια τέλος πάνω καθισμένος με το σαξόφωνό του παίζει ένα σπαρακτικό κομμάτι για το τέλος, την απώλεια, τη διάψευση. Σκεφτόμουν τη ταινία αυτή και το τέλος της, θεατής κι ακροατής μιας συναυλία (Σάββατο 13 Απριλίου) ενός συνόλου σαξοφώνων μαθητών και διδασκάλων στο Δρίζειο Δημοτικό Ωδείο Κοζάνης. Το εν λόγω αρχοντικό είναι Δημοτικό ωδείο πλέον μετά από τόσες κοινωφελείς χρήσεις. Φιλοξένησε βασιλείς, πρωθυπουργούς, υπουργούς, αρχηγούς κομμάτων στην μεγάλη ιστορία του και τους ρόλους του. Ο ιδιοκτήτης του Κ. Δρίζης βουλευτής στην οθωμανική Βουλή της Κων/πόλεως μέγας βενιζελικός παράγων της Κοζάνης το μεσοπόλεμο, έστησε ένα άγαλμα του Βενιζέλου στην αυλή του αρχοντικού εν ζωή ακόμα του πολιτικού. Σε μια αλλαγή κυβέρνησης από τις τόσο συχνές την περίοδο εκείνη, οι αντίπαλοί του στην πόλη γκρέμισαν το άγαλμα, το κεφάλι του το έκοψαν με σφυριά και βαριές και κλωτσώντας το σαν μπάλα ποδοσφαίρου, το έφτασαν στο λάκκο παρακάτω. Αυτός ξεκινούσε από τη Σκρ’κα (σλαβιστί βραχώδης προεξοχή) και διαχυνόταν στις Λούνες περιοχή υποδοχής αστικών λυμάτων της πόλης). Εκεί εφημέρευε το περιώνυμον Ζλαπ απ’ Τσλούνες, το οποίο δε γνωρίζω στην υφή του αλλά στην αφή του. Σκληροί καιροί. Τότε, μετά το αποτυχών κίνημα των Βενιζελικών το ‘35 το σωματείον εκδοροσφαγέων Πατρών έστειλε τηλεγράφημα στην Κυβέρνηση των Λαϊκών με το οποίο έθεταν τις υπηρεσίες τους στη διάθεση των Κυβερνώντων για να …γδάρουν τους κινηματίες. Σήμερα η αυλή του Ωδείου γέμει λευκές στήλες μαρμάρινες σ’ ένα συμβολισμό του διαπασών. Μεγάλος πρόλογος κάπως περίεργος με τα ιστορικά του για μια βραδιά εκεί που σε γέμισε με μουσική γνώση, τάσεις φυγής από τη σκωρία της καθημερινότητας, ομορφιά κι αισιοδοξία. Συναυλία με σαξόφωνα και τίτλο «Από το Μεσαίωνα στο Barogue” και τελούσε υπό την επίβλεψη και διδασκαλία της κυρίας Αναστασίας Καραγκούνη (και νομικός συν τοις άλλοις, γειτόνισσα μου στη Χ. Μούκα 1 λίαν αγαπητή). Στην επιμέλεια κειμένων η Νατάσα Κύργια και τη σχεδίαση της παρουσίασης η Νικολέτα Θανασούλα. Επί των οργάνων οι: Ασκαρίδης Λάζαρος, Iωαννίδης Φώτης, Καπαγιαννίδης Ερμής-Νικάνωρ, Καραμάρκος Θανάσης, Κουσά Αναστασία, Τσεγγενές Εμμανουήλ. Το μουσικό ανθολόγιο –πρόγραμμα αποτελούνταν από μικρά κομμάτια κλασσικών συνθετών που ξεκινούσαν από το 1547 κι έφταναν το 1759· είχε ως εικός μεταγραφές για σαξόφωνο έργων τους. Γνώριζα ελάχιστα ονόματα, τα εντελώς βασικά για μια μέση μουσική γνώση: Περγκολέζε, Πέρσελ, Βιβάλντι, Μπαχ, Τέλεμαν, Χαίντελ ιδίως στο Hallelujan (Αλληλούια) από το «Μεσσία» που καταχειροκροτήθηκε. Οταν πρωτοπαίχτηκε 13 Απριλίου 1742 στο Δουβλίνο ο «Μεσσίας», αν καλά θυμάμαι μας έλεγε συνεπαρμένος ο συναρπαστικός θεολόγος μας στο Βαλταδώρειο Γυμνάσιο, με το τραγικό τέλος του ο δύστηνος Μιχ. Ευθυμίου, πως μετά μετά το «Αλληλούια» οι ακροατές επί μισή ώρα χειροκροτούσαν όρθιοι. Του μουσικού σχήματος μετείχαν 7 νεαροί σαξοφωνίστες κάποιοι μόλις λίγο πιο ψηλοί από το όργανο τους. Ολοι με σοβαρότητα επαγγελματία μπαινόβγαιναν στην ισόπεδη σκηνή και τα αναλόγιά τους για να χωθούν στα χαρτιά και τα κομμάτια τους και να διασπείρουν στην ατμόσφαιρα τουλάχιστον τρυφερότητα. Ηξερα το σαξόφωνο σε άλλους ηχητικούς τρόπους όχι σε κλασσικές διασκευές και μ’ άρεσε ο νέος κόσμος μουσικής όπου με έμπαζαν, κατ’ αρχήν, παίδες εν σαξοφώνω. Πάντα θαύμαζα τη γλώσσα της μουσικής πάνω στο χαρτί κι αυτούς που παίζουν συλλαβίζοντας και σχεδόν αγγίζοντας τους γραπτούς μουσικούς ήχους. Είχα πολύ καιρό να βρεθώ σε μικρούς αισθαντικούς χώρους (εξαιρώ και εξάρω τις «30 καρέγλες» του Π. Δημόπουλου) όπου ανθούν αθόρυβα χωρίς καμιά αμετροέπεια η τέχνη και τα γράμματα κι όχι η θεματολογική φτήνια και ο «κονιορτός» των δημιουργών. Στις μεγάλες αίθουσες η πολυκοσμία σφίγγει τη διάθεση και αποσυναρμολογεί την ψυχή. Εκεί μέσα πρωτίστως δεν μπορείς να ρεμβάσεις, στους μικρούς αφήνεσαι, όπως την «έπαθα» κι εγώ εκείνο το απόγευμα του Σαββάτου 13 Απριλίου στο λίαν ωραίο Ωδείο Κοζάνης. Τα μάτια κι οι ματιές μου συνεχώς έφευγαν έξω από το παράθυρο η μουσική τα έσπρωχνε προς τα εκεί σε κάτι σύννεφα τα οποία από την αντηλιά του δειλινού κοκκίνιζαν. Ηταν ένα εντελώς ωραίο απόβραδο που μας χάρισαν οι μικροί μουσικοί κι η δασκάλα τους… ΥΓ. Εφευγα, όταν με πλησίασαν δύο γλυκύτατες νεαρές κοπέλες. «Σας θαυμάζω» μου είπε η μία «γιατί είστε ποιητής». Ξαφνιάστηκα τα ‘χασα σαν να με έπιασαν στα πράσα ή κλέπτοντα οπώρας. «Μα δεν είμαι, το πολύ σελιδοποιητής ή στιχάκιας» ψέλλισα. Πηγαίναν στο Μουσικό Γυμνάσιο Πτολεμαϊδος (εκεί που γίνεται μέγα έργο στη μουσική με δ/ντη τον φίλτατο Παύλο Ταχτιβερνίδη ή κάπως έτσι) ο δε μουσηγέτης του εκπαιδευτηρίου διοικητής των «30 καρεκλών» κι όχι μόνον, μελοποίησε 4 ποιήματά μου με τίτλο το «Τελωνείο» τα οποία φαίνεται τραγουδούσαν στη μεγάλη χορωδία τους οι νεαρές με τις οποίες δεν παρέλειψα να βγω φωτογραφία εννοείται. Εφυγα ξαλαφρωμένος…

Για το φίλο που έφυγε...

Περί το εσπέρας της σήμερον 17 Απριλίου ώρα 7, στο καφε «Μπλε ελαφι» επι της Παύλου Μελά, πλατεία Πάνου Τζαβέλα θα βρεθούμε και θα θυμηθούμε το φίλο μας Σάκη Καραλιώτα που "εφυγε" ακριβώς πριν 3 μήνες…γνωστοί φίλοι σύντροφοι και οποίος άλλος θέλει … (Το σχέδιο είναι του Κώστα Ντιο )

Πρωινός καφές χωρίς τσιγάρο

Πρωινός καφες επι της Χ Μουκα με ποιητές φίλους καλους κι αγαπημένους Η Αφροδίτη Κοιδου μόλις χτες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παρέμβαση τη συλλογή της «…κι έναν καιρό» κι ο Θανάσης Μαρκοπουλος πριν λίγο καιρο τις «Βροχές Βερμιου» από τις εκδόσεις μελάνι και το Σάββατο 20 Απριλίου στο καφε Μπλε ελαφι της Κοζάνης περι το εσπερας θα γίνει η εμφάνιση της συλλογής του. «Κι οσο αυτός θυμόταν εκείνη/ Έριχνε τα φύλλα της αργα αργα στα πόδια/

Οι γρήγορες Παρασκευές

Γρήγορα έρχονται και φεύγουν οι Παρασκευές μέρες αισθαντικές/ μαζί τους κι οι Χαιρετισμοί που σήμερα τον κύκλο ολοκλήρωσαν/ Με τη γοητεία των Χαίρε τα Ασπιλε και καταβασίες κατανυκτικές./ Μεταμόρφωση προσευχές κι ωραιότητα παρθενίας συγκλήρωσαν/

Το Πασχα στο κόκκινο...

91 και… Η μάνα βάφει με κόκκινο τα ζωνάρια της αυλης. Αρα το Πάσχα ερχεται…