Ο κύριος Περιφερειάρχης πάντων των Δυτικομακεδόνων και το «Αγνωστο αριστούργημά» του, του κ. Μπαλζάκ δηλαδή.

ΙΟΥΛΙΑΝΑ ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΑ

Τίτλος μακαρόνι με πολλά σημαίνοντα και περισσότερα σημαινόμενα· να δούμε πως θα τα περιπλέξουμε θα τα διατάξουμε και θα τα συνδέσουμε με κάποια λογική αλληλουχία.
Λοιπόν,
Φίλος εξαίρετος ο κ. Θεοδόσης Πυλαρινός λογοτέχνης, κριτικός, ερευνητής, καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, πριν ίσως από χρόνο μου έστειλε ένα βαρύ τόμο, του οποίου είχε την επιμέλεια, με τον τίτλο: «Ιόνιοι Νήσοι. Ιστορία πολιτισμός». Εκδότης Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Εκδοση εντυπωσιακή μέσα σε κουτί καλαίσθητο, πολυτελείας η δε εκτύπωσή του άψογη· νομίζεις πως είναι έργο διακοσμητικό. Με τέτοια φροντίδα καμωμένο που σε κάνει να το χαζεύεις και να το χαϊδεύεις· ίσως και να το διαβάζεις. Τη φροντίδα του την είχε ο προαναφερθείς πολυλόγιος φίλος και στη συνέχεια από κάτω του, μια σειρά συνλόγιοι των Ιονίων τόπων και τρόπων που συνέβαλαν ο καθένας από το πόστο του. Το κουτί εσώκλειε μια επιστολή του Γεν. Γραμ. Περιφέρειας Ιονίων Νήσων κ. Σωτήριου Θ. Βόσδου. Ημερομηνία 20 Οκτωβρίου 2008. «Προς τον κ. Καραγιάννη Βασίλειο Συγγραφέα-Εκδότη». Ένιωσα κάπως, δε λέω! Υπάρχουν κάπου κάποιοι που τέλος πάντων κάτι καταλαβαίνουν από ανθρώπους κι έργα. Έγραφε μεταξύ άλλων: «Σας αποστέλλουμε το Λεύκωμα «Ιστορία και Πολιτισμός των Ιόνιων Νήσων, το οποίο εκδόθηκε στο πλαίσιο του ΠΕΠ Ιονίων Νήσων 2000-2006» και παρουσιάζει με απλό και εύληπτο λόγο την μακραίωνη και πολυτάραχη ιστορία των Επτανήσων και τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε από τους πολλούς φωτισμένους Επτανήσιους λογοτέχνες, λόγιους και καλλιτέχνες από την αρχαιότητα ως τον 20ό αιώνα κ.λπ.». Εργο εκπληκτικό κι εν επιγνώσει δεν φείδομαι λόγους επαίνου.
Το κουτί περιείχε ένα ντοσιέ με ωραίες ανατυπώσεις, φωτογραφίες και ζωγραφιές επτανησίων με την απαραίτητη τεκμηρίωσή τους, και το κυρίως σώμα, έργο πολυσέλιδο σε ενότητες, όπως σχηματικά και συνοπτικά ανέφερε ο κ. Γενικός στην συνοδευτική επιστολή. Αυτά όλα δίγλωσσα έτσι και για την προς τους ξένους και φιλολογική τους ξενία.
Ένδακρυς (σιγά;), από τον εκδοτικό ενθουσιασμό, που λέει ο λόγος, προσκόμισα το έργο αυτό στο οικείο, δυτικοκεδονικόν περιφεριαρχείον και το εναπέθεσα στην ακόμα πιο οικεία μου, λόγω γνωριμίας με τον ευγενέστατό της υπεύθυνο, Διαχειριστική Αρχή. Να δουν και να πράξουν κι αυτοί κάτι παρόμοιον. Γιατί όχι; Ο Δυτικομακεδονικός χώρος έχει να δείξει και να επιδείξει τα ίδια ίσως και κάτι περισσότερον των Ιονίων. Θάλασσα μόνον δεν έχει, πλην αυτής του Αρίνταγος που κολυμπούν οι γηγενείς της πόλεως Κοζάνης
Δρόμο παίρνω, δρόμο αφήνω στο χρόνο, βρέθηκα στην Κατερίνη προ καιρού και σε μια φίλια συνύπαρξη, η εκλεκτή επιστήμων ιστορικός κ. Βασιλική Νεράντζη Βαρμάζη, μετά του σημαίνοντος επιστήμονος συζύγου της κ. Νίκου Βαρμάζη, παρόντος και του ξεχωριστού ποιητού Αντωνίου Κάλφα (γενική του Κάλφαντος), με ρώτησε, εντελώς φυσιολογικά, αν είδα τον μεγαλοπρεπή τόμο για τη Δυτική Μακεδονία που εξέδωσε η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στον οποίο γράφει κι αυτή. Τόμος, ο οποίος, όπως μου τον περιέγραψε, ήταν στο ακριβώς ίδιο υψηλό, αισθητικά και ποιοτικά εκδοτικό μέγεθος με αυτόν των Ιονίων. Από την ίδια δηλαδή εκδοτική σχολή ή μήπως και φάμπρικα εκδιδόμενο. Τι σημασία έχει βέβαια; Εθαμβήθην κι επληγώθην εν τω άμα. Και γιατί παρακαλώ; Το εθαμβήθην το καταλαβαίνω για την πάρτι μου αλλά το επληγώθην για τον εαυτό μου; Ελα ντε; Απωθημένα καιρού! Τέλος, και πάλι, πάντων.
Μετά από μήνες πήγα στο Περιφεριαχείο και πήρα πίσω τον «τιμητικό» μου τόμο και ρώτησα δε γύρωθεν αν γνωρίζουν για την επιχώρια έκδοση. Δεν ήξερε κανείς τίποτε. Μυστήριο! Ενα εκ προοιμίου αριστούργημα και κανείς δεν το πήρε είδηση! Ρώτησα και διερεύνησα λάθρα στο νομαρχείον αν τιμής ένεκεν τους το απέστειλε η κυρία με την Περιφέρεια. Δεν ξέραν, δεν το είχαν. Που αλλού; Δε γνωρίζω αν η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης (Η ελιοτική «Ερημη χώρα» της πόλεως μας) ή το Δημαρχείον (απ’ όπου άρχισε από καιρό η πνευματική ερημοποίηση του τόπου) το έλαβαν. Αλλά οι χώροι αυτοί μου είναι δύσβατοι πλέον.
Με την οιονεί αναγνώριση μου ως εγκρίτου προσώπου των γραμμάτων από τον κ.Γ.Γ.Π. Ιονίων κ.λπ., πήρα υπό μάλης το θράσος μου και βρέθηκα στον προθάλαμο του κ. Γενικού, σε κάτι αργοσχολούντα αλλά εύχαρι δεσποινάρια, τα οποία και ρώτησα. Φυσικά αγνοούσαν το πράγμα με το δίκιο τους, αλλά με παρέπεμψαν ευλαβώς στην κ. Ξανθή Σαββοπούλου, αρχόντισσα επί των Γραμμάτων και των Τεχνών της Περιφέρειας. ‘Ελλειπε εννοείται, αλλά άφησα καθ’ υπόδειξίν τους ή μήπως με δική μου πρωτοβουλία, δε θυμάμαι, την κινητή μου ύπαρξη μήπως και της μιλήσω κ.λπ. Να ζητήσω ήθελα τον τόμο, να το δω, να τον αγοράσω αν επωλείτο, να το ξεφυλλίσω έστω. Μου είχε πιάσει το σύνδρομο βιβλιοστέρησης (πάθος παρόμοιο των χρηστών μαλακών ναρκωτικών) απ’ αυτά που μόνον όσοι ζουν τα πάθη των βιβλίων, καταλαβαίνουν. Τοπική έκδοση και να μη την ξέρω; Με τρέλαινε ορισμένως! Εννοείται πως δεν είχα καμιά απάντηση (και γιατί στο κάτω κάτω να μ’ απαντήσουν;) αλλά μάλλον οι κυρίες δεσποινίδες δεν μετέφεραν την παράκληση μου προς την κυρία Ξανθή η ευγένειά της οποίας δεν θα μ’ άφηνε αναπάντητον. Ρητορική ερώτηση: «Μήπως σ’ απάντησε ο κ. Γενικός, όταν με μυστική επιστολή καλών προθέσεων, του επισήμανες το φραστικό του λάθος, όταν μιλούσε (την ορθή έννοια του «εξ απαλών ονύχων» του θύμισες) έτσι για να μην εκτίθεται στους ολίγους που γνωρίζουν και υπομειδιούν σαρδόνια (για την ημιμάθεια) ακούγοντας τους ξερόλες εξουσιολάγνους να λανθάνουν είτε επί του γλωσσικού είτε επί του ιστορικού και πνευματικού πεδίου, όπου γίνεται στην κυριολεξία το πανηγύρι της ακυριολεξίας. Τι μου χρειαζόταν του αφελούς;
Ετσι έχουν τα πράγματα.
Και τώρα τι γίνεται;
Δεδομένο μόνον. Υπάρχει το «Αγνωστον αριστούργημα» όχι του Μπαλζάκ (αυτό κυκλοφορεί από το 1984 στις εκδόσεις Αγρα σε μετάφραση Δ. Δημητριάδη με 12 σχέδια του Πικασσό), αλλά τώρα της εριτίμου κυρίας Περιφέρειας Δ.Μ. Πιστεύω ότι είναι της αυτής στάθμης με των Ιονίων, αφού είπαμε πως μάλλον η ίδια εκδοτική φάμπρικα τα εκδίδει. Ο κύριος Γενικός μας, φέρει την υψηλή του πατρότητα· αλλά δεν το είδε όμως κανείς; Τι περιέχει, ποιοί γράφουν, πως εκδόθηκε, για ποιούς προορίζεται, ποιοι θα το λάβουν τιμητικά ή θα το αγοράσουν κάπως; Μου είναι ανεξήγητο το γεγονός ένα τέτοιο πράγμα να μένει στα κρυφά ή στα ρηχά. Ποιός θα μας δώσει μια απάντηση; Κανείς κατ’ αρχήν! Οταν ήμουν ο «δικτατορίσκος» των τοπικών γραμμάτων αλλά και τώρα ως κήνσωρ, πάντα δημόσια, κυρίως των πνευματικών, εκ της ασχολίας μου αυτής έμαθα σε πόσο άξεστοι, χοντρόπετσοι και χωριάτες (όχι χωρικοί) μπορεί να μετεξελιχθούν κάποιοι που σκαρφάλωσαν και γαντζώθηκαν όπως όπως στην εξουσία. Αποκτούν πάραυτα την ευαισθησία ρινόκερου ως προς την υποχρέωση που έχουν κυρίως για την ενημέρωση και την αντιμετώπιση εν γένει των πολιτών. Οταν ελέω λαού είτε ελέω Θεού («Αντραλίζομαι πεινώ /σουτ θα φας στον ουρανό» σου λένε με το στίχο του Κ. Βάρναλη, οι σαράντα σβέρκοι οι βοδινοί) είτε του κόμματος (αυτό το ασυλλήπτου διεισδυτικότητας και φαυλότητας όχημα με την λιπαρή μίζα), κάθονται στο σβέρκο μας, τότε δεν παίζονται με τίποτα οι ουτιδανοί όπως θα τους ονόμαζε κι ο Ι. Μεταξάς. Ας προσέχαμε, μας λένε, εν σιωπή. Σημειώνω μιαν άλλη χωριατιά ασήμαντης στο ηθικό πεδίο αλλά εξ όνυχος τον λέοντα. Οι εν λόγω ουδέποτε αξιώνονται να στείλουν ένα ολιγόσειρον ευχαριστήριο σημείωμα σε όποιον τους στέλνει «τιμής ένεκεν» ο ερίφης λ.χ. ένα βιβλίο του. Ετσι για να δείξουν ευγένειας πρόσοψη. Οι φουκαράδες της συγγραφής προσμένουν με άφατον ηδονή να τους «τιμήσουν» με την προσοχή τους και την επίπλαστη εκτίμηση, οι ευκαιριακά άνωθέν τους. (Γι αυτό υπάρχει τόση μεγάλη περιφρόνηση στο πρόσωπό τους από το λαό αμέσως μετά την πτώση τους). Ισως δυσκολεύονται στο να γράφουν τι, οι ξυλοσχίστες των γραμμάτων αφού ποτέ δεν τα διαβάζουν (φορές καλά κάνουν). Προτείνω ν’ ακολουθούν στην περίπτωση αυτή τη μέθοδο του Τ. Ελιοτ ο οποίος απαντούσε αμέσως μόλις λάβαινε τα βιβλία που του έστελναν ως εξής: «Ευχαριστώ πολύ κύριε ή κυρία τάδε μόλις έλαβα το ωραίο βιβλίο σας και θα το μελετήσω εν καιρώ». Ποτέ δηλαδή. Οπότε απαλλάσσονταν από την επί της ουσίας κρίση τους. Ο Έλιοτ αυτά. Αν όχι οι ίδιοι, το υπηρετικό τους προσωπικό πρέπει να φροντίζει την καλή έξωθεν φήμη και μαρτυρία του κυρίου τους και να επιμελείται αυτής της κόσμιας συμπεριφοράς. Αλλά επί το πλείστον από ανίκανους κι ολιγονοήμονες πλαισιούνται με το αζημίωτο, (χάριν κομματικού σφετερισμού) οι χώροι αυτοί και έτσι όμοιος ομοίω αεί ...βελάζει.
Σημείωση ξεκάρφωτη. Θεού πρόσωπο (ειδικά οι νέοι) σήμερα θα δουν μόνον αν χωθούν στους κομματικούς σταύλους εξουσίας. Αυτή είναι η μόνη Συνταγματικά κατοχυρωμένη ακολουθία των πραγμάτων στην 37χρονη Νεοπασοκοδημοκρατία μας. Γι αυτό από κει και πέρα «Ο καθείς και τα όπλα του» κατά τον ποιητή.
***
Υ.Γ. 1 Υπάρχει κάτι άλλο και θέλουν να μη γίνει γνωστό ευρύτερα το Δυτικομακεδονικόν Αριστούργημα; Μήπως «Είναι πολλά τα λεφτά Αρη» της έκδοσης που είπε ο Σπύρος Καλογήρου και πέρασε από την κινηματογραφική ιστορία στην καθημερινή, πρακτική, κρατική διαχείριση χρημάτων, αλίμονο. Για να δούμε πώς και αν θα μας διαψεύσουν παταγωδώς, άρα ευχάριστα, οι εν λογω;

Υ.Γ. 2 Ο περιφερειάρχης γ(Γ)ενικό(ώς) διορίζεται, ως γνωστόν (ακόμα) από την κάθε κυβέρνηση. «Αν, λέω αν» σε λίγο καιρό αλλάξει έστω και μη αυτοδύναμα η παρούσα κυβέρνηση, θα αλλάξουν πάραυτα οι εν λόγω διορισμένοι κύριοι. Μέχρι τότε αλλά και πάντα, όπως κάθε αιρετός ή αναίρετος δημόσιος άνδρας, αυτός είναι υπηρέτης του ελληνικού λαού, άρα και δικός μου, αφού απ’ αυτόν πληρώνεται, και δεύτερον άρα, και από μένα δηλονότι, που τώρα γράφω στον Δυτικομακεδονάρχη κι ελπίζω αυτός να μη μας γράψει. Ετσι αιτούμαι ευπειθέστατος -το νυν Υ.Γ. 2 υπέχει θέσιν επισήμου αιτήσεως- κατά σειράν ή α) να μου αποστείλει τον βαρύτιμο τόμο ως άτομο με ειδικές, εκδοτικές ανάγκες, πάσχων από το σύνδρομο που προανέφερα, ή β) να μου παραχωρήσει ένα κομματάκι χαρτί του τόμου, όπως στον «Εμπορο της Βενετίας» του Σαίξπηρ (κατά ευρεία διασταλτική ερμηνεία) που το δικαιούμαι ως πολίτης δυτικομακεδών αφού τα χρήματα για την έκδοσή του δεν τα έβγαλε από τη τσέπη του αλλά και από τη δική μου τα αφαίρεσε, ή γ) ως ύστερο εκβιασμό και δηλώνοντας εν τω άμα πως αίρω την όποια εμπιστοσύνη μου στο πρόσωπό του απαιτώ να μου επιστρέψει εντόκως το ποσό που εισπράττει ανελλιπώς κάθε μήνα για το μισθό του, από μένα· ποσό με το οποίο συμβάλλω αναλογικά στο δημόσιο προϋπολογισμό. Το υπολογίζω στα τόσα χρόνια της θητείας του στο 1 ευρώ. Τι είναι το 1 ευρώ; Αλλά στην αξία αυτού αγόρασε εσχάτως η κυρία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ολόκληρη την περιοχή του εργοστασίου αμιάντου της πρώην ΜΑΒΕ (Ζιδάνι) χωρίς όμως και την ομώνυμη μονή της Παναγίας της Μυδραλιφόρου (Ζιδανιώτισσας), ότι εκεί δεν μπορούσε να βάλει χέρι, αφού η μακρά χειρ του Θεού και του επί της αυτής γης Αποστόλου του, την φυλάσσει, ανύστακτα, μεγάλη η χάρη Της.

Υ.Γ. 3. Και κάτι από το αυθεντικό «Αγνωστο αριστούργημα» του Μπαλζάκ έτσι να χαλαρώσουμε κάπως: «Ολα τα ανθρώπινα αισθήματα αρχίζουν όπως ένα λουλούδι που χρωστά την άνθισή του σ’ έναν ευγενή ενθουσιασμό ο ποίος μειώνεται συνεχώς, μέχρι που φτάνει στο σημείο η ευτυχία να μην είναι πια παρά μια ανάμνηση και η δόξα ένα ψέμα».

Υ.Γ. 4. Αμήν

H μετριότητα που αποκαλείται μετριοπάθεια

Επίορκοι δικαστές και αστυνομικοί, επαγγελματίες δολοφόνοι και κουστουμαρισμένοι εκτελεστές κρατικών συμβολαίων, λαθρέμποροι ναρκωτικών και ιδεών, κράτος και παρακράτος, παιδεραστές και μητροπολίτες παρελαύνουν καθημερινά στα τηλεοπτικά «παράθυρα» και την ζωή μας, διαπλεκόμενοι με «ροζ ιστορίες» και σκοτεινές διαμεσολαβήσεις, υπο την αιγίδα σκανδαλοθήρων δημοσιογράφων που λατρεύουν μόνο το λογαριασμό τους στην τράπεζα,
Μια αέναη διαπλοκή το διαρκές συμβάν της ύπαρξής μας.
Μια μεγάλη δημοσκόπηση το παρόν και κάθε προσδοκία στο αόρατο μέλλον.
Πάντα, μετά τις επόμενες εκλογές θα φτιάξουν όλα.
Το σύνδρομο των Ιμίων ως εθνικό ιδανικό και σταθερή συνισταμένη της εσωτερικής και εξωτερικής μας πολιτικής.
Όπως έλεγε και ο Μητσοτάκης «σε δέκα χρόνια δεν θα θυμάται κανείς τίποτα», ούτε καν το1821.
Και όπως έχουμε ξαναπεί, μέχρι τότε θα έχουν καταφέρει να ονομάζονται τα Σκόπια «Μακεδονία» και η Μύκονος θα έχει γίνει το αγαπημένο θέρετρο των πασάδων.
Δεν χρειάζεται πλέον ν’ ανοίξει κάποιος απ΄ έξω τις κερκόπορτες. Τις έχουμε ανοίξει προ πολλού μόνοι μας.
Παιδιά αποτυχημένων πρωθυπουργών, ως υποψήφιοι σωτήρες του Έθνους.
Αποτυχημένοι «επαναστάτες» ως διαχειριστές του συστήματος.
Πρώην «αριστεροί» ως βολεμένοι απολογητές της καθεστηκυίας τάξης.
Άτολμοι πολιτικοί, κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, ανεγκέφαλοι διανοούμενοι., αδέξιοι δεξιοί, ατάλαντοι καλλιτέχνες, άφωνοι τραγουδιστές, χαλιναγωγημένοι δημοσιογράφοι.
Ακόμα και οι επαγγελματίες κατασκευαστές ελπίδων, οι πολιτικοί, έπαψαν να προσφέρουν όνειρα, έχοντας συνειδητοποιήσει προφανώς τη χρεοκοπία τους.
Ορισμένοι ρίχνουν την ευθύνη για την κατάσταση αυτή στην κυβέρνηση Καραμανλή. Επειδή τάχα δεν υλοποίησε όσα μεγαλεπήβολα και τρανταχτά μας υποσχέθηκε προεκλογικά.
Γιατί, τα πίστεψε κανείς; Περιμένατε δηλαδή να «επανιδρυθεί» αυτομάτως το κράτος, να επιλυθεί ως δια μαγείας το ασφαλιστικό και να εξαλειφθεί δια προεδρικού διατάγματος η διαπλοκή;
Κανείς δεν μπορεί να καταργήσει αυτό που δεν υπήρξε ποτέ.
Δεν με ενοχλεί λοιπόν που ο Καραμανλής εγκατέλειψε όλα εκείνα που είχε υποσχεθεί και άραξε στο Μαξίμου.
Με αφήνουν παγερά αδιάφορο οι φιλοδοξίες του Γιώργου και της Ντόρας, ο Καρατζαφέρης και οι καυγάδες στη ΝΔ, ο Σημίτης ο Τσουκάτος και τα ατέλειωτα σκάνδαλα, η αναταραχή στην Παιδεία και το τραστ των καθηγητάδων, ο Χριστοφοράκος και ο Κυριάκος, τα αλισβερίσια με τους κουμπάρους και τα μπαχτσίσια στους ημετέρους, οι καβγάδες για την κρατική περιουσία και το μεγάλο φαγοπότι που το λένε τώρα real estate, η ημερομηνία των εκλογών και εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, η βεντέτα των κουκουλοφόρων με τα ΜΑΤ, ο Καρατζαφέρης και οι πατριδοκάπηλοι, ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός,
Είναι αυτή η σύγχυση που με ενοχλεί. Αυτή η έλλειψη παιδείας, πολιτισμού και επιπέδου.
Αυτή η γενικευμένη μετριότητα που την αποκαλούν μετριοπάθεια.
Αυτή η επικίνδυνη μονομέρεια στους «προβληματισμούς» και τις «σκέψεις» τους.
Που θεωρούν δεδομένη την προσαρμογή στις απαιτήσεις των ισχυρών της εποχής, επειδή τους λείπουν το θάρρος και τα οράματα και υποτάχθηκαν στην παντοδυναμία των δημοσκοπήσεων.
Στη δικτατορία δηλαδή του οποιουδήποτε ηλίθιου που μπορεί να πατάει το κουμπί της τηλεόρασης, να σηκώνει το τηλέφωνο και να απαντά με ένα «ναι», ή ένα «όχι» ή ένα «ίσως».

antinews.gr

«Η προσευχή του ταπεινού»

Το διάβασα σήμερα που θυμάμαι τις μέρες εκείνες του Ιουλίου 1974, την Τρίτη, 23η του δηλαδή (αυτή τη μέρα κατέρρευσε η δικτατορία κι όχι την επαύριον 24) και σε ό,τι ακολούθησε έκτοτε εκείνης της χαμένης μεταπολίτευσης.
***
NICANOR PARRA

Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΛΗΣΤΗ

Μνήσθητί μου Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου
Διόρισέ με Πρόεδρο της Βουλής
Διόρισέ με Διευθυντή του Προϋπολογισμού
Διόρισέ με Γενικό Εισαγγελέα του Κράτους

Μνήσθητι του εξ ακανθών στεφάνου
Κάνε με Πρόξενο Χιλής στη Στοκχόλμη
Διόρισέ με Διευθυντή των σιδηροδρόμων
Ονόμασέ με Αρχιστράτηγο

Αναλαμβάνω οποιοδήποτε καθήκον
Επίτροπος Κρατικών Ακινήτων
Γενικός Διευθυντής Βιβλιοθηκών
Διευθυντής Ταχυδρομείων και Τηλεγραφείων.

Επικεφαλής της Υπηρεσίας Εθνικών Οδών
Επιθεωρητής Πάρκων και Κήπων
Κυβερνήτης της Επαρχίας Νιούμπλε*.

Διόρισέ με Διευθυντή του Ζωολογικού Κήπου.

Δόξα τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι
Ονόμασέ με Πρέσβη οπουδήποτε

Κάνε με αρχηγό της Κόλο-Κόλο**
Ονόμασέ με αν σ’ αρέσει
Πρόεδρο του Σώματος Πυροσβεστών

Κάνε με Λυκειάρχη στην Ανκούδ***

Και στη χειρότερη περίπτωση
Διόρισέ με Επόπτη του Νεκροταφείου.

*Nuble: Επαρχία στην οποία γεννήθηκε ο Nikcanor Parra
** Colo-Colo: Πρόκειται για ποδοσφαιρική ομάδα με έδρα το Σαντιάγκο
*** Ancud Μικρή κωμόπολη στη νότια Χιλή

Ο Ν.Ρ. γεννήθηκε στη Χιλή το 1914.
Προσπαθώντας να απομακρυνθεί από τις συμβάσεις της ποίησης, αποκηρύσσει την αβρότητα, που κυριαρχεί στο μεγαλύτερο μέρος της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και υιοθετεί ένα ύφος πιο κουβεντιαστό, πλησιέστερο προς τον πεζό λόγο. Ο Ρ. δε φαίνεται να εκτιμούσε ιδιαίτερα το Νερούντα εκπρόσωπο της αμέσως προηγούμενης ποιητικής γενιάς. Αμέτρητα είναι τα καρφιά και τα υπονοούμενα, στα ποιήματά του για τους ακαταλαβίστικους, δήθεν κομμουνιστές αλλά, στην ουσία αστούς ποιητές που ενώ κόπτονται για τα δίκαια του λαού, κυνηγούν κάθιδροι, τίτλους και αξιώματα. Ο ίδιος ο Ρ. ήταν επίσης αριστερός, αλλά μάλλον αναρχικών αποκλίσεων και οπωσδήποτε αντισταλινικός.
( Από τις σημειώσεις του Αργύρη Χιόνη μεταφραστή της ποιητικής συλλογής του Ρ. «Ποιήματα επείγουσας ανάγκης» εκδ. Γαβριηλίδη.

Ηλιοβασίλεμα στο Κίνι έτσι για να μη ξεχνιόμαστε και για τις νόμιμες συνέπειες

Ξεφλουδίζοντας σώματα ποίησης αγαπημένα

Με τον «Ταξιδευτή» (εκδόσεις) αφίχθη η «Διπλή άρθρωση» ποιητική συλλογή της Κούλας Αδαλόγλου, εγκρίτου φιλολόγου κι ακόμα πιο εγκρίτου ποιητρίας, η οποία υπάρχει στη Θεσσαλονίκη σώματι και στο σύμπαν της πνευματικής δημιουργίας, ψυχή.
Εφευγες προς το ολιγοήμερον καλοκαίρι, μεσούντος του Ιουλίου για τον ενιαύσιον ξεφλουδισμόν σου ή τους οιονεί παρόμοιους, κάτω από ίσκιους αδιάτρητους της φύσης ή κάτω από τις κατά τη φύση ή των φόβων σου σκιές («Μη φύγεις ποτέ από το σώμα ή τη σκιά των αγαπημένων»), και πληροφορήθηκες για τη συλλογή την οποία βρήκες να σε περιμένει με την επάνοδό σου στα γνώριμα τοπία της καθημερινότητας. «Στην υγεία της αγίας Ρουτίνας, σηκώνω το ποτήρι, με ένα ανεπαίσθητο κλείσιμο του ματιού προς τα κει που ξέρω» (Κ.Α.).

Επέστρεψες τα βρήκες και τα περιφέρεις αυτά τα ποιήματα στα παντού σου. Λιγοσέλιδον όπως είναι το σώμα τους σε δύο ενότητες χρόνου δημιουργίας παράλληλες: α. Η παράσταση (2002-2005) και β. Προς ποικίλους αποδέκτες (2002-2007). Τα περισσότερα οικεία από τις προδημοσιεύσεις τους αλλά τώρα έχουν θαρρείς άλλη βαρύτητα αίσθησης. Το εφήμερο κατέστη διαρκές· τα πτερόεντα φύλλα γίναν σώμα «και τούτο εστί το σώμα μου (της ποίησης) και το αίμα (της ψυχής) με όσα στίγματα πταισμάτων κι εμπτυσμάτων φέρει. Το εξώφυλλο ήδη σε προδιαθέτει για τη διπλή ανάγνωση με το κόκκινο και το μαύρο του άνθους, τι δηλαδή θα διεξέλθεις λόγω πυκνώ και σε γραφή όρθια και πλάγια. Μια νηφάλια, ελαφρώς ειρωνική αλλά πικρή κατά βάθος συνομιλία της ποιήτριας με τα «άτρωτα» του φθαρτού είναι μας, όπως αυτά βιώνονται στο ίδιον δέρμα ή γίνονται διαγνώσεις ως συμβάντα σε αλλότρια πάθη λόγου και πάθη σώματος
«Ποιός είπε ότι δείχνω το πρόσωπό μου;/ Προσωπεία φορώ/ φωνές δανείζομαι/ αφηγήσεις φίλων/ διαλόγους από λεωφορεία και καφετέριες.// Παρακαλώ ν’ αρθεί αμέσως η αδικία./ Εχει και η ποίηση δικαίωμα στο άλλοθι. (Κ.Α.).
Είπα, έτσι στα γρήγορα να πω τον πρώτο λόγο, τον αγαπητικό, πριν ακολουθήσουν άλλοι, διεισδυτικοί κι εμβριθείς περί την κρίσιν. Δε με νοιάζει άλλωστε η ούτω πως εμβάθυνση την οποία ούτε και δύναμαι. Μου αρκεί η εμβάπτιση στον κόλπο των λόγων της και όποιο τυχόν «ξεφλούδισμα» υποστώ στο σώμα, κέρδος ψυχής θα είναι. Αυτά συμβαίνουν με την ποίηση της Κ.Α αλλά και κάθε άξια λόγου ποίηση. Σου παραχωρεί γυμνή την ψυχή της να την ασπαστείς λατρευτικά και να την καταφιλήσεις γήινα, ανθρώπινα, μοναδικά, μοναχικά. Μετά να νιώθεις κάπως πιο ανάλαφρα, ότι, ό,τι ξεφλουδίζεις από το σώμα της επικάθεται προσθετικά ένδον σου ως καθαρτήριος τρόπος.
Τώρα αποσύρομαι.
Λέω να ονειρευτώ κάποια από τα ποιήματα της.

Φαντάσου λέει να ζω με υποκατάστατα.
Υποκατάστατο ασβεστίου.
Υποκατάστατο του καρναβαλιού της Βενετίας
μάσκες στον τοίχο της Comedia del arte
Υποκατάστατο του έρωτα-
συνουσία του ορού με τη φλέβα μου.
Υποκατάστατο ζωής
η ζωή που ζω;


Μοδιάνο-Καπάνι

Καθόταν άκεφος, πιγούνι στην παλάμη, σαν κουρασμένος.
Μου ‘δωσε τα λαχανικά, κάνα δυο μήνες έμειναν,
κι ο γιος ψάχνει αλλού, αφού είναι βέβαιο, θα φύγει η αγορά,
σ’ αυτόν τον τόπο βέβαια πολλά συμβαίνουν, πάντως είμαστε και δεν είμαστε, φίλε.
Ξέρω πως είναι, του είπα. Σαν να ‘χες περάσει μπόρα
και να σου λένε μάλλον τη γλίτωσες, αλλά και πάλι ποιός μπορεί να ξέρει,
οπότε είσαι και δεν είσαι, μέσα αλλά και λίγο έξω.
Κάνε παιχνίδι, κανείς ποτέ δεν ξέρει πως θα παν τα πράγματα
και πως θα κλείσει ο κύκλος.
Μπήκε στο μαγαζί σκυφτός, σέρνοντας τα πόδια

Iris

Παρατεταμένο καλοκαίρι
Φιλιά στην άμμο.
Κάπου ξεμυτίζει ένα γυμνό στηθάκι από παράμερα,
άλλα στήθη κρέμονται με αναίδεια περίοπτα.

Κάθομαι με τις ‘Αιρις στην ακροθαλασσιά.
Ανάποδος αέρας έφερε, μαύρη τεθλασμένη, τα φύκια έξω.
Η ‘Αιρις παίρνει πλατιές πέτρες και στερεώνει κόλλες, λευκές.
Εμένα μου χρειάζονται μικρότερες πέτρες, που στερεώνω ελπίδες.
Μια ανασούλα, μία ακόμα, μια πιο βαθιά;

Το κύμα ορμητικό, απροσδόκητο, με τύλιξε και τα ‘σβησε όλα.

Εν αθωότητι τουρίστας

Τον κ. Ν. Δήμου «εύρηκα» στην Ερμούπολη στου τουρισμού τη βράση
συγγραφέα πολύτροπον και ευρωυποψήφιον με άλλα του λόγου ήθη
που «εθριάμβευσαν» αφού ούτε τον λήγοντα δεν έπιασαν ως «Δράση»
Η «Δυστυχία του νάσαι Ελληνας» ή ή ευτυχία του εν επιγνώσει ευήθη;

«Θάλασσα του πρωιού…»

Στις περσινές θαλασσινές φωλιές γύρισαν φέτος τα πουλιά
το παραθαλάσσιο αρμυρίκι γύμνωσε τις ρίζες του, οστά
που λεύκανε ο καιρός, ναυάγια που δεν βγάζουνε μιλιά.
-Αποδημητικό και επανέρχεσαι για να υπάρξεις στα ζεστά

Εν ευθέτω χρόνω

Μια μέρα που ήταν απόγευμα
περί την εσπερινήν ώραν δηλαδή
βαδίζων στης πόλεως το δασύλλιον πεύκων
συνάντησα το Χρόνο.
Στα κομμένα χάριν αραιότητος,
παλαιοσύνης και αναπτύξεως
όσων απομείνουν, ένας κομμένος κορμός
έφερε επάνω του, ανάγλυπτα σχεδόν
και ορατές δια γυμνού οφθαλμού
τις ράγες και τις ρίγες του,
τις οποίες μπορούσες
να ψαύσεις, να ψυχομετρήσεις
κι εκ τούτου να ψυχοθλιβείς
ότι του «Κύκλου τα γυρίσματα
που ανεβοκατεβαίνου" κ.λπ.
Οταν επιχείρησα να συνδιαλεχτώ μαζί του
τοποθετώντας τις διαστάσεις του
στο επίπεδο της διάρκειας και της χρήσης
μ’ αντιμετώπισε σαν μια ενότητα στιγμών
και μόνον.

Είμαι η στιγμή που πέρασε και την περάσαμε αντάμα
ξαπλώνοντας στης λησμονιάς το κάθε εφήμερο στρωσίδι
κι ό,τι μπορεί να εκληφτεί σαν στιγμιαίον θάμα
πριν αρχίσει τελειώνει το ανεπίστροφόν του ταξίδι

Ως εκ τούτου:
"Οφείλω να μεγαλύνω και να ευλογώ την κάθε στιγμή του χρόνου"
που έγραφε κι ο Χ.Λ.Μπόρχες.

Φύλλα Χλόης

Ενα λίαν τρυφερό βιβλίο ποίησης μόλις αφίχθη από μια δόκιμη ποιήτρια, τη Χλόη Κουτσουμπέλη, που ζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι το 5ο ποιητικό της δημιούργημα με τον τίτλο «Η αλεπού και ο κόκκινος χορός» από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη. Το διάβαζα και το ξαναδιάβαζα ότι είναι και λιγνόφυλλον (σελ. 50) κάτω από μια βαθυπράσινη φλαμουριά της πλατείας, μεσημέρι της σήμερον κι ένα κίτρινο, ίσως το μοναδικό φύλλο της, έπεσε πάνω του και στο ομότιτλο ποίημα της συλλογής. Εμοιαζε με εισιτήριο για το ταξίδι στην ανάγνωσή του (αρχίζω συνήθως από το τέλος τις ποιητικές συλλογές) που ξεκινούσα, ένα ταξίδι στους τόπους της ερωτικής ουσίας, που με ευγενικό τρόπο χαρτογραφούσε η ποιήτρια, μια ελάχιστη, έστω, συνδρομή στο ακόμα πιο "λίγο του κόσμου" της ωραιότητας.



ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ

Εβγαλα εισιτήριο με το τρένο
για να ‘ρθω να σε βρω.
Τσο απλό λοιπόν να ανέβω σε ένα τρένο
αστραφτερό, γυαλιστερό
με οδηγό, εισπράκτορα, συνεπιβάτες
ράγες που εφάπτονται στο έδαφος
και προαναγγελθέντες όλους τους σταθμούς.
Ξέχασα πόσο μαύρο είναι το τρένο της αγάπης
πως καίει κάρβουνα κι ελπίδες
με ένα μάτι τυφλό κι ένα στόμα που χάσκει
και μηχανή ορχιδέα
που αιώνια πεινάει
πόσο ρυθμικά βογκά
καθώς φίδι θεριεμένο
ανεβοκατεβαίνοντας τις σήραγγες του τρόμου,
Λησμόνησα πόσο μοναχικό είναι το τρένο της αγάπης
με τον ελεγκτή κάθε λίγο
να ακυρώνει
και έναν εισπράκτορα
κέρινο ομοίωμα
να περιμένει πάντα στον σταθμό.

Εβγαλα εισιτήριο με το τρένο
για να ‘ρθω να σε βρω
Σαν να μην γνώριζα ποιό είναι πάντα το ταξίδι
και ποιόν αλήθεια ψάχνουμε
στον έρημο σταθμό

Ουρανός ο «διδυμοτομούμενος»

O oυρανός τα πάει προς την ηρεμία αφού είχε ξεσχιστεί κατά το δη λεγόμενο τον πρώτο μήνα του θέρους. Συγκέντρωνε τα βλέμματα αλλά και τα φλέματα όλων των υπό κάτω του. Η εξήγηση της ούτω πως ακράτητης συμπεριφοράς του μπορεί και να βρίσκεται στο αρχοντικό Κανατσούλη στη Σιάτιοτα και σε μια από τις εξαίσιες τοιχογραφίες του. Μας δείχνει εύγλωττα το πάθημα του Ουρανού κατά τη Θεογονία· ο γιός του Κρόνος με δρεπάνι πάει να του κόψει τα «δίδυμά» του ήγουν τα λείψανα της αρρενότητός του κι ακόμα πιο ήγουν τους ό...ς του· ότι ό,τι γεννούσε τα βύθιζε στα έγκατα της γης! Από αυτό εκλήθη και «διδυμοτομούμενος». Ισως όσα συμβαίνουν σήμερα υποκάτω του να του έχουν σπάσει τόσο πολύ τα νοητά πλέον δίδυμα (τα «πραγματικά» του τα πέταξαν στη θάλασσα επί Θεογονίας) και να ήθελε να ξεσπάσει πάνω μας στα τυφλά και όπως όπως.
***
-…Εν τοσούτω ο Ουρανός, ο ούτως εργασθείς δια την πλάσιν, παύει το έργον αυτού. Καθ’ όσον εγεννώντο τέκνα, εβύθιζεν αυτά εις τα έγκατα της γης. Η Γαία, απηυδήσασα εκ της σκληρότητος του συζύγου, οπλίζει κατ’ αυτού, τον επιτηδειότατον και σοφώτατον των υιών Κρόνον, όστις καταλαμβάνει τον πατέρα, ακρωτηριάζει και ρίπτει μακράν τα λείψανα της αρρενότητος αυτού. Τα θεία λείψανα καταπίπτουσιν εις την θάλασσαν, κυματίζουσιν επί της επιφανείας αυτής, και περί αυτά αθροίζεται λευκός αφρός, εξ ου γεννάται η Αφροδίτη.
(PAUL DECHARME Μυθολογία της αρχαίας Ελλάδος)

«Από την Πόλη στην Καλλίπολη» συγκινήσεως μέρος 2ον

Έναρξη νυν Ιουλίου και κάθε Ιουλίου.
«Τω αυτώ μηνί Β’, η ανάμνησις της εν τη αγία Σορώ καταθέσεως της τιμίας Εσθήτος της υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας εν ταις Βλαχέρναις».1
Το γεγονός της Καταθέσεως της Εσθήτος μνημονεύεται εικονογραφικά σε μια δισυπόστατη (όπως ο Ιανός) εικόνα κείμενη, ως γνωστόν τοις θρησκευομένοις, στην κοινότητα Τετραλόφου, η οποία τη μέρα αυτή (2 Ιουλίου) και μαζί με τις παρακείμενες Μαγούλες της, το πανηγυρίζει κανονικά και με το νόμο του Μητροπολίτη της. Η περιοχή ανήκει στα θρυλικά Μπουτζάκια που άλλοτε τα ρήμαζε το κουνούπι και ο πυρετός λόγω της κίτρινης, ελώδους-λίμνης Σαριγκιόλ. Ηδη ανήκει στον ευρύτερο Δήμο Ελλησπόντου, λίαν τεφροκρατούμενο, ο οποίος οικείται (μαζί με τα χωριά Κοιλάδα, Καπνοχώριον κ.α.) επί το πλείστον από Θρακιώτες (Πάνιδος) Μικρασιάτες και κάπως Ποντίους ίσως κι από ορισμένες άλλες ποντιόγλωσσες λαότητες, από τις οριστικά χαμένες τους πατρίδες. Η περιοχή ελέγχεται πολιτιστικά και λαογραφικά από τον Σύλλογο Θρακιωτών και Μικρασιατών Δήμου Ελλήσποντου.
Προς τι όλα αυτά;
Την επαύριον της γιορτής αφίχθη στο γραφείο μου ο Πρόεδρος του συλλόγου κ. Γ. και μου άφησε, με εντελώς αγαπητική διάθεση, το νέο σιντί που κυκλοφόρησε ο σύλλογός τους με τον τίτλο «Από την Πόλη στην Καλλίπολη. Νο 2».
Επιστρέφοντας μια Κυριακή από την Αθήνα με το ΚΤΕΛ στη στάση Τυρνάβου, συνάντησα μέρος της τοπικής χορωδίας (στο έντυπο ένθετο κακόηχα κι αδόκιμα γράφεται σε ορισμένα τραγούδια πως το τραγούδι τάδε το «Τραγουδάει η χορωδία!»), που πήγαινε στη Λάρισα για να ηχογράψει κάποια μέρη του δίσκου. Ανταλλάξαμε φίλιες φιλοφρονήσεις καθώς εμνήσθημεν το προηγούμενο ομότιτλο σιντί, τα τραγούδια του και το εκτενές δημοσίευμα, που ανέλπιστα μου ανέβλυσε κι ακόμα πιο ανέλπιστα διάβασαν κι αυτοί, όσοι τέλος πάντων. Αλλά έτσι έχουν κάποια πράγματα. Οταν η κεραυνοβόλα τρυφερότητα τα εμποτίζει τότε επιβάλλεται άνωθεν, να συναντηθούν και να βρεθούν ούτως ή άλλως· ας μην μας παραξενεύει το πράγμα.
Δηλώνω εκ νέου άδηλος φίλος του Συλλόγου και των σιντί του, δηλαδή του μουσικού τους πολιτισμού, χωρίς λόγο κι αποχρώσα αιτία. Ετσι τυχαία γίνεται ή απλά στους τρόπους αυτούς έκφρασης ξαφνικά να συναντάς μια λανθάνουσα συγκίνηση, που ύπνωττε εντός σου, κι όταν βρει αφορμή εκδηλώνεται, έστω ως στιγμιαία κατεβασιά νερού, όπως οι τόσο γνωστές μας μπόρες αυτού του καλοκαιριού ή όπως ένας μορμυρίζων συνεχώς λάκκος γεμάτος νερό τώρα.
Ετούτο το σιντί είναι η συνέχεια του πρώτου που κυκλοφόρησε πριν τρία χρόνια με τον ίδιο τίτλο και τους ίδιους συντελεστές. Περιλαμβάνει 16 τραγούδια επί το πλείστον του γάμου, όπως ισχυρίζονται, όλα σε χορευτικό ρυθμό (πως θα μπορούσε άλλωστε να χορευτεί ένα καθιστικό όπως διατείνομαι). Η εν γένει ενορχήστρωση, καταγραφή κι επιμέλεια ανήκει στον εξαιρετικό μουσικό κ. Β. Βέττα. Μετέχει του πράγματος άδουσα και η διάσημος πλέον αοιδός- αδελφή του, Καλλιόπη Βέττα. Διακρίνονται μονήρεις στο τραγούδι οι: Γιάννης Μυλωνάς, Παπα-Θανάσης (τι παπάς ειν’ αυτός;), Ευγενία Δαμιανού, Θεοδώρα Σιγηλού, Ελένη Μόσχου (η σταρ κατά τη γνώμη μου των σιντί), η Αλεξάνδρα Κακλαμάνου, ο Χατζηγιάγκος Γεώργιος, η Γεωργία Μπούρα αλλά κυρίως κι έξοχα η Χορωδία ολόκληρη από κατοίκους των χωριών.
Ακούγοντας το δίσκο και διαβάζοντας τα λόγια τους στο ένθετο οκτασέλιδο συνοδεύεις εκ των πραγμάτων κι εσύ τα τραγούδια που είναι γλυκόηχα, συμπαθητικά και σε παρασέρνουν με το μουσικό τους είναι, στον ψυχικό σου «δια-παρα-συρμό».
Χορηγοί του σιντί η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης (δηλαδή ο λαός της Κοζάνης δια του αιρετού θεσμού του την Ν.Α και πιο ειδικά του νομάρχη κ. Γ. Δακή) αλλά και περιέργως, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, ο πρόεδρος της Δ.Ε του κ. Μασαλάς, σε σμικρώ προλογύδριό του τονίζει πως: «Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας θεματοφύλαξ αξιών και παράδοσης, θα είναι πάντα αρωγός σε προσπάθειες, όπως αυτή, που σηματοδοτεί και ενεργοποιεί την αισθητική και την ιστορική μνήμη του ελληνισμού...». Για να δούμε; Κοντή η νύφη να κι ο μέτρος! Το ένθετο έχει φωτογραφίες του Δ.Σ., του Συλλόγου (κάπως καμαρωτοί, γιατί όχι), στιγμιότυπα από την ηχογράφηση στο στούντιο, των σταρ (!) και η Χορωδία, που αξιωματικά δικαιούται τη μερίδα του λέοντος στον έπαινο του διαπράγματος. Δεν είδα να καμαρώνει, έστω και τηλεγραφικά, ο καθ’ αυτό Δήμος Ελλήσποντου· ερήμην του ή μήπως κι εναντίον της θελήσεώς του κυκλοφόρησε τον ωραίον αυτό σιντί;
Δε θέλω να πω άλλα. Τα είπα την προηγούμενη φορά και στο τότε πρώτο τους σιντί. Αποτελούν τα όσα τώρα σιωπώ, συνέχεια εκείνων των λίαν εύγλωττων και εκ τρεχούσης συγκινήσεως έγραψα.
Από το πρώτο άκουσμα του νυν κράτησα (αλλά και δεν «συγκρατήθηκα»...) ένα τραγούδι το οποίο άκουσα δύο τρεις φορές:

Καλώς ήρθανε τα πουλιά καλώς ήρθανε τ’ αηδόνια
Κι εμείς τα περιμέναμε τώρα δυό τρία χρόνια

Κατέβα μάνα του γαμπρού και πεθερά της νύφης
τη νύφη που σου φέραμε καλά να την τιμήσεις

να την τιμήσεις με καλό κι εκείνη τιμημένη
με του Χριστού το δάχτυλο είναι ζωγραφισμένη

Γαμπρέ μου καλορίζικα καθόλου μη σε νοιάζει
η νύφη που σε δώσαμε την Αφροδίτη μοιάζει...

Οπως και από τη «Σμυρνιοπούλα» που αποδίδουν λίαν αισθαντικώς ο Βαγγέλης Βέττας και η Χορωδία:
...Στην Πόλη σφάζουνε αρνιά στην Αγκυρα κριάρια
και στην Αγια Φωτεινή σφάζονταν παλικάρια (δις)2

Η Σμύρνη κι αν εκάηκε κι αν έγινε βεράνι
Μια Σμυρνιοπούλα να ν’ καλά πάλι την ξανακάνει (δις)...
Ταύτα και μένω.


ΕΠΩΦΕΛΕΙΣ, ίσως, ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. α. Δύο Πατρίκιοι, ο Γάλβιος και Κάνδιδος, το σωτήριον έτος 458 «έλαβον πόθον θείον εις την καρδίαν τους δια να υπάγουν εις Ιεροσόλυμα να προσκυνήσουν τους αγίους τόπους». Εκεί βρήκαν μια Εβραία ευλαβή κυρία η οποία εις το «οσπίτιόν της» είχε την Εσθήτα της Κυρίας Θεοτόκου «τεθησαυρισμένη εντός ξυλίνου σεντουκιού». Πήραν τα μέτρα του και έφτιαξαν ένα παρόμοιο σεντούκι και κρυφίως άρπαξαν το κανονικό με την Εσθήτα (η οποία ήταν κατασκευασμένη από μαλλί, το οποίο φυσιολογικά σε έξη μήνες «από τους σκώληκας και την βότριδα διαφθείρεται», αλλά η τιμία Εσθήτα «ήτο αδιάφθορος και κατά το φάδι και κατά το στημόνι, ήτον δε και αυτόχροος») κι άφησαν αμανάτι το άδειο σαν το σεφερικό αδειανό πουκάμισο. Ωσπου να τους πάρει είδηση η κάτοχος, έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη με το θησαύρισμα της τιμίας Εσθήτος (άλλο η Τιμία Ζώνη που βρίσκεται στη Μονή Βατοπεδίου και τιμάται η κατάθεσή της την λα’ του μηνός Απριλίου) και την άφησαν στην περιοχή των Βλαχερνών. Εκτισαν εκκλησία κι ετιμάτο λίαν αυτή ως «διωκτήριον κάθε ασθενείας και πολεμίων εχθρών». Μια κανονική κλοπή ξένου, ιερού δε λέω, πράγματος τιμωρούμενη, όμως, σήμερα υπό ποινικού νόμου με φυλάκιση.
β. Ο έγκριτος δικηγόρος Κ. Καντούνης εκ της νήσου Κύπρου είδε σ’ ένα καφενείο που διατηρούσε άρπαξ, τούρκος έποικος στα κατεχόμενα, δύο πίνακες του σημαντικού Κυπρίου ζωγράφου Γ. Γεωργίου, τους οποίους είχαν στο σπίτι τους στην Αμμόχωστο το οποίο μετά την εισβολή και κατοχή λεηλατήθηκε και αυτοί περιήλθαν στην κατοχή του ανωτέρω βαζιβουζούκου. Μετήλθε του σχεδίου των δύο Πατρικίων, έφτιαξε δηλαδή δύο πλαστούς πίνακες σε Αλβανό ζωγράφο (άριστοι τεχνήτες στις αντιγραφές) και μετά από περιπέτειες πολλές, πήρε πίσω τους αυθεντικούς, αφού ανήρτησε στο καφενείο τους πλαστούς δια να τους χαζεύουν, ως χάνοι, οι Ευρωπ(ε)αίοι τουρίστες οι οποίοι σε πλάνη, ούτως ή άλλως πολλαπλή (και μάλλον εσκεμένη) διατελούντες. Ο μύθος δηλοί πως οι χαμένες πατρίδες είναι πλέον μια χαμένη παρτίδα στο διεθνές χαρτο(μ)παίγνιον και μόνον δυναμικά, όπως οι πίνακες, επιστρέφουν! Αλλως ησύχαζε και τραγούδα τους, με καημό άφατο και δεξιοσύνη αρίστη, όπως κάνουν στο σίντι μας, του Συλλόγου Θρακιωτών και Μικρασιατών του Ελλησπόντου οι εξαίσιοι χορωδοί.

2. Οταν βρέθηκα στη Σμύρνη, στο παγκόσμιο συνέδριο για τα 100 χρόνια του Γ. Σεφέρη σε μια ξενάγηση, λάθρα μας έδειξαν το μέρος (κάτι σαν παζάρι) που ήταν πριν την εκ θεμελίων καταστροφή του, ο περίλαμπρος ναός, καθεδρικός Σμύρνης, της Αγίας Φωτεινής. Λέγεται, δηλαδή κάπου το διάβασα αλλά δεν μπορώ τώρα ασφαλώς να το τεκμηριώσω, πως τον ναό αυτό εκ βάθρων ξαναθεμέλιωσε (μετά από ένα φοβερό σεισμό στη Σμύρνη) ένας μητροπολίτης της καταγόμενος από την Κοζάνη (Σέρβια), που αρχιεράτευσε εκεί, ο Γεώργιος - Γρηγόριος Κονταρής (1668), πρώτος δάσκαλος στη Σχολή της Κοζάνης, άριστος κεντητής επιταφίων (έχει έναν ο άγιος Νικόλαος Κοζάνης στο αριστερό του κλίτος κρεμασμένο), λόγιος δεινός, όστις έγραψε και την πρώτη ιστορία της πόλεως των Αθηνών. Πότε αλήθεια θα την επανεκδώσουμε;
Ο μόλις ανωτέρω μύθος δεν δηλοί τίποτε απλά ονομάζει τα απωλεσθέντα.

Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού συζυγία α

Μήν Ιούλιος έχων ημέρας λα’. Η ημέρα έχει ώρας ιδ’, και η νυξ ώρας ι’
Συναξαριστής αγίου Νικοδήμου αγιορείτη

Ας μιλήσουμε επιτέλους και κάπως μεταφυσικά αλλά επιδερμικώ τω τρόπω.
Των αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού εορτάζει ναός της θεοσώστου πόλεως μας, παρά του γέροντος, κεραυνόπληκτου πλατάνου με τη δροσερή βρύση (Βρύση αγίων Αναργύρων), αλλά με το ακατάλληλο, λένε, προς ξεδίψασιν νερό της, από αυτοφυή όμως, ανεξάντλητη πηγή. Στην αυλή του ναού γηράσκει το άλλοτε ταπητουργικό σχολείον κλειστό, παλιότερα λειτουργούσε και ιερατική σχολή, όπως και το εκεί ξακουστό «Εκκλησιαστικόν Οικοτροφείον» αρρένων, τον καιρό της συγκοινωνιακής δυσανεξίας, όταν οι νεαροί μαθητές των γύρωθεν χωριών, ερχόταν να σπουδάσουν στα Γυμνάσια της πρωτεύουσας πόλεως κι εύρισκαν που την κεφαλή τους κλίνει, φιλόξενα και ημικατηχητικώ τω λόγω.
Δεν το ήξερα αλλά στα συναξάρια της εκκλησίας η χορεία των Ανάγυρων ανέρχεται σε 20 παρακαλώ. Ξεφυλλίζοντας τον Σαναξαριστή του αγίου Νικόδημου του Αγιορείτη, διάβαζα περαιτέρω πως: «Οτι δε είναι τρεις συζυγίαι των Αναργύρων, αι οποίοι ονομάζονται με το όνομα Κοσμά και Δαμιανού, από τας οποίας η δευτέρα είναι ούτοι οι σήμερον εορταζόμενοι.» Οι άλλοι Κοσμα- Δαμνιανοί εορτάζουν την 1ην Νοεμβρίου και η τρίτη δυάς την 17ην Οκτωβρίου. Μας ενδιαφέρει η πρώτη. Οι ανάργυροι γενικώς και ως γνωστόν, ασκούσαν την ιατρική χωρίς να δέχονται ανταλλάγματα για τις υπηρεσίες τους. Λίαν επίκαιροι άγιοι τώρα, που διαβάσαμε ότι γιατροί του δημοσίου σύστησαν οφ σορ εταιρείες προς αφορολόγητη κι εν κρύπτω διαχείριση όχι της αμοιβής τους, εντελώς θεάρεστη πράξη αλλά τα φακελάκια τους, αυτόν τον ευλαβή μας θεσμό με τον οποίον και μόνον κινείται η δημόσια, ιατρική περίθαλψη! Η Ελλάδα, όπως ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος που ήταν πρωταθλητής των φυλακών, είναι πρωταθλήτρια κατά τις έρευνες και τις στατιστικές σε όλον τον πολιτισμένο και ημιπολιτισμένο ντουνιά στη δημόσια διαφθορά. Τις φυλακές τις έχει μόνον για τα αδικήματα που αμφισβητούν την τρέχουσα τάξη πραγμάτων και τους κατατρεγμένους πρόσφυγες ενώ οι μεγάλοι αρχικλέφτες, όλοι τρόφιμοι της όποιας κάθε φορά κυβερνώσας παράταξης, διαφεύγουν, αθωώνονται μας κυβερνούν εντελώς, χωρίς αιδώ, ωραίοι ωραίοι, λίγο αλληλοσπρώχνονται βέβαια μεταξύ τους στο δήθεν, αλλά στο τέλος αλληλοκουκουλώνονται. Είναι οι κανονικοί κουκουλοφόροι της θλιβερής καπνικής ή μη πραγματικότητάς μας, μια ελληνική πατέντα εξαγώγιμη, ως το μόνο γνήσιο προϊόν μας. Διαβάζω: «Το να λακτίσω εκείνους όπου με υποχρεώνουν να ζω ανάμεσα σε ανθρωπόμορφα ζώα, μου κάνει τόση ευχαρίστηση» έγραφε ο Ανδρέας Λασκαράτος, άλλοτε. Θα ήθελα και άλλο τι να κάνω αλλά «Δεν μπορώ δεν δύναμαι δεν έχω κλαπατάρια», όπως περίλυπος διαπίστωνε ο Κ. Κρυστάλλης.
Οπίσω στους γλυκύτατους αγίους αντιστάθμισμα στους απαίσιους (υ)λ(ι)ηστές σημερινούς αγίους που λυμαίνονται την πίστη των αθώων. «Αυτάδελφοι δε όντες, εμεταχειρίζοντο και οι δύω την αυτήν τέχνην της ιατρικής, και ιάτρευον, όχι μόνον τους ανθρώπους, αλλά και τα κτήνη και άλογα ζώα. Δια μισθόν δε της ιατρείας εζήτουν, το να πιστεύουν εις τον Χριστόν οι ιατρευόμενοι χωρίς να πέρνουν από αυτούς άλλο τι πράγμα γήινον». Ηταν τόσον αφιλοχρήματοι που «ο της ιατρικής τέχνης των Αγίων Διδάσκαλος φθονήσας αυτούς δια την δόξαν και προκοπήν, όπου είχαν ανέβασεν αυτούς επάνω εις ένα βουνόν, με σκοπό τάχα δια να μαζώξουν ιατρικά βότανα, εκεί δε σηκωθείς ο δόλιος, επανω στους Αγίους, εθανάτωσεν αυτούς με τας πέτρας». Οτι του έκοβαν την πελατεία οι ένθεοι «αθεόφοβοι».
«Βολάς αδελφούς ου διέσπων οι λίθοι,
Ως εις εν άμφω συμπεπηγότας λίθον
Πρώτη Ιούλιοι λίθοισιν Ανάργυροι ήθλουν»
***
Απόγευμα, χρόνια τώρα, πετάγομαι από το γραφείο στον παρακείμενο καθεδρικό της πόλεως, άγιο Νικόλαο, για ένα εσπερινό στο πόδι, στο στασίδι δηλαδή, και εισέρχομαι εντός του, μετά μεγάλης ηδύτητας στη δροσερή ατμόσφαιρα του θέρους ή τη λίαν ζεστή του χειμώνα.
Την παραμονή των αγίων Αναργύρων παρατήρησα κάπως προσεκτικά, στο νότιο κλίτος του ναού και στο μόνιμο (και άδειο) στασίδι που υπάρχω σποραδικά, στο ακριβώς πίσω έχει βγάλει ρίζες πίστεως κι εγκαρτέρησης, ο πρωταθλητής των στασιδιών κ. Ν.Κ που δεν έλειψε ποτέ απ’ αυτό, τους έναντί μου δύο αγίους. Εδώ εκ ζωγραφικής συμπτώσεως επί φρέσκου, οι αχώριστοι στην ορθόδοξο εικονογραφία, χωρίστηκαν ότι μπήκε στη μέση τους το μεγαλειώδες παράθυρο του ναού και τους χώρισε. Ετσι, όταν η απλανώς ένθεη ματιά πάει να διαβάσει τα σημαινόμενα των εικόνων τους, σφήνα μπαίνει το παράθυρο αλλά κι ο κόσμος που περνάει απ’ έξω και κάποιοι ρίχνουν ένα βλέμμα μέσα κοιτώντας με αμηχανία ίσως και οίκτο αυτά τα περίεργα, άδολα όντα που συνεχώς κι αδιαλείπτως στους εσπερινούς εκκλησιάζονται, άλλα δια τη σωτηρία της ψυχής στο μέλλον, άλλα δια την υγεία του σώματος τώρα, άλλα έτσι για την ατμόσφαιρα του πράγματος που τους καταπραΰνει ποσώς. Χωρισμένοι το λοιπόν οι άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός που πάνε πακέτο, δεν ξέρω αν και πόσο ενοχλούνται απ’ αυτό; Είναι ένα βαθύτατο θεολογικό θέμα που μ’ απασχολεί και απάντηση δεν μπορώ να δώσω με τις τιποτένιες θεολογικές μου γνώσεις· ίσως ο επιχώριος άγιος θα μπορούσε να μου τις λύσει, αν ειν’ ευλογημένο. ‘Αλλα αγιολογικά, εικονογραφικά πακέτα που μου έρχονται πρόχειρα στο νου είναι φυσικά ο Μέγας Κωνσταντίνος και η αγία Ελένη όπως και οι οικείοι μας όσιοι Νικάνωρ και Διονύσιος, ο εν Ολύμπω που εικονογραφούνται συνήθως μαζί να κρατούν μια μικρή εκκλησία, ως κτίτορες μονυδρίου (εν Καλλιστράτω και Ολύμπω όρει, αντιστοίχως) και μου θυμίζουν εικόνες των σχολικών βιβλίων στο δημοτικό, όπου δύο παίδες κρατούν χάρτινη εκκλησία και πάνε να πούνε τα κάλαντα. Πραγματικότητες που ζήσαμε κι ημείς ως παιδάρια.
Ο δικοί μας άγιοι Ανάργυροι, γιατί το google μου έβγαλε περί τα 20 τέτοια ζευγάρια Αναργύρων, όπως ανέφερα ήδη, της 1ης Ιουλίου, συνεχίζουν το πατροπαράδοτον μέγα πανηγύρι τους, το οποίο συγκινούσε ανέκαθεν και προσέλκυε παλιότερα και από την ύπαιθρο της Κοζάνης, τον πιστό κοσμάκη, για να ξενυχτήσουν στη χάρη τους και στην όποια αγορά ελπίδος προς ίασιν υπαρκτών πόνων αλλά και παρηγορίαν γενικώς. Σήμερα οι μόνοι που κερδίζουν είναι οι πωλητές του χαλβά, καλαμποκιών (από υβρίδια ψημένα που τα έχουν στο στόμα τους οι προσκυνητές απαξάπαντες σχεδόν, σαν φυσαρμόνικες) και των σουβλακιών· όπως και οι πλανόδιοι μικροπωλητές παιχνιδιών οι οποίοι ξεμυαλίζουν, και καλά κάνουν, τα παιδιά όλων των εποχών. Οποία νοσταλγία! Η κυρία πλέον, Δμτρ., μικρή τότε, δεν έχανε ποτέ το πανηγύρι αυτό και λόγο γειτνιάσεως, με τη γιαγιά της, της οποίας το όνομά φέρει, αποβαρδις στον εσπερινό αλλά και το πρωί στη λειτουργία, περιεβόμβιζουν τα υπαίθρια αυτά πωλητήρια και εψώνιζον τα είδη με τα οποία παραμυθιάζονταν τα μικρά και ξεπαραδιάζονταν οι μεγάλοι (χαλάλι τους), επέστρεφαν δε εν θριάμβω οίκοι με τα θορυβώδη κατσαρολικά, χαλβάν επίκαιρον και τον αγιασμό σε πλαστικό μπουκάλι.
- « Ω, οι ωραίες μας μέρες»!
Αυτά κι ακόμα περισσότερα συλλογίζομαι στο στασίδι κοιτώντας en face τους διχασμένους αγίους. «Κοσμάς, νέος με μικρόν γένειον. Δαμιανός, μεγαλύτερος την ηλικία ολίγον βαθυμάγουλος κι σπανίζων· φορούν φορέματα ασιατικά, με πλατέα μανίκια και επιμάνικα, και κρατούν δια μεν τη δεξιάν λεπίδα χειρουργική ή κοχλιάριο, δια δε την αριστερά κιβώτιο με φάρμακα το λεγόμενον Πανάριον», σημειώνει ο Φώτης Κόντογλου τη «Έκφραση» του.
Ο εσπερινός λήγει ενώ το Θεοτοκίον της βραδιάς καταλήγει, δια χειλέων του ευλαβώς αριστερού ψάλτη (αλλά μόνον των εσπερινών- οποία αγιότης κι αυτή και σεμνότης εκκλησιαστικού βίου) του κ. Ν. Ππδπλ. «Και σώσον Σωτήρ ημών λαόν απεγνωσμένον»
Από κάθε μορφής πρόσωπα, θεσμούς κι εσμούς...