Μνημολόγιο...

Αυτές τις μέρες διαβάζω το ογκώδες «Συναξάρι» –(βιογραφία) του Στέλιου Νέστορα (εκδ. Πατάκη). Στέκομαι στους καιρούς λίγο πριν τη δικτατορία, στη διάρκειά της και το μετέπειτα. Συναρπαστικό· στο περιθώριο της ανάγνωσης ξανάριξα μια ματιά σε σελίδες του Κώστα Πύρζα, μέλους τότε μαζί με τον Σ.Ν και λίγους άλλους της Δημοκρατικής Αμυνας, σεμνού και τίμιου ανθρώπου που διατυπώνει κάποιες σκέψεις του σε μια ολιγοσέλιδη λογοτεχνική μαρτυρία του με τον τίτλο: «Μνήμης μονοπάτια». Αναφέρεται σ’ εκείνη την εποχή στην οποία κάποιοι χωρίς να είναι εξ ορισμού ήρωες και γνωρίζοντας καλά το αποτέλεσμα των πράξεων τους, αντιστάθηκαν με τον τρόπο τους, σώζοντας αυτοί κι άλλοι λιγοστοί την αξιοπρέπεια τους και του νεοελληνικού μας είδους που ήταν διαχυμένη στο χυλό της αποδοχής των γελοίων της επταετίας.
Αντιγράφω:
«Από το Μνημολόγιο θερινού τινός αοράτου μηνός»
. ... 25 Ιουλίου. Ανοίγει η πόρτα. “Ντύσου. Και τα πράγματά σου”. Σε λίγα λεπτά με κατεβάζουν, έξω από το Τμήμα περιμένει ένα στρατιωτικό τριών τετάρτων. Ήλιος λαμπρός. Κλείνω τα μάτια (πενήντα τρεις μέρες είναι αυτές!). “Τι έπαθες: Πρώτη φορά βλέπεις ήλιο;” Με ανεβάζουν στο αυτοκίνητο που ξεκινάει προς την Αγία Σοφία. Φτάνοντας στην εκκλησία στρίβει δεξιά για Εγνατία. (Παρακολουθώ – τώρα αριστερά, πάμε για Ασφάλεια στο Βαρδάρη, σκέφτομαι.) Στη διασταύρωση όμως το αυτοκίνητο συνεχίζει την Αγίας Σοφίας προς τα πάνω, μετά στρίβει δεξιά, σταματάει κάπου. “Κατέβα”. Ανοίγει η εξώπορτα. Μπροστά μια μικρή στενόμακρη αυλή. Βρίσκομαι στο Τμήμα Μεταγωγών...