Ο Παπαδιαμάντης με τα μάτια νεότερων λογοτεχνών

 
Ανθολόγηση-επιμέλεια Ηλίας Γκρης. Εκδοση Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ. Εκδοση του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ κυκλοφόρησε προσφάτως για τον μεγάλο Ελληνα συγγραφέα με αφορμή τα 100 χρόνια από το θάνατό του.

Συμμετέχοντας στα εκατό χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου μας πεζογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη η ΕΣΗΕΑ εξέδωσε ένα πρωτότυπο βιβλίο-ανθολογία. Οχι κατά τα τετριμμένα, συλλέγοντας δηλαδή κάποια από τα όσα έχουν γράψει κατά καιρούς διάφοροι μελετητές για τον συγγραφέα αλλά επιλέγοντας κείμενα που δείχνουν πώς η επίδρασή του αποτυπώθηκε στο έργο των νεώτερων λογοτεχνών, ποιητών και πεζογράφων.

Ο Παπαδιαμάντης πέρασε μια ολόκληρη ζωή εργαζόμενος στον Τύπο, όπου είναι κατατεθειμένο το σύνολο του έργου του. Αποτελεί το κατ' εξοχήν παράδειγμα για μας που αποδεικνύει τη στενή σχέση ανάμεσα στη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Η νεώτερη ελληνική πεζογραφία γεννήθηκε και ωρίμασε μέσα στις εφημερίδες πριν αναπτυχθούν στη χώρα μας οργανωμένοι εκδοτικοί οίκοι. Το κοινό των εφημερίδων ήταν κι εξακολουθεί να είναι το κοινό των βιβλίων. Και το έργο του Παπαδιαμάντη αποδεικνύει τον κατά πολύ μεταγενέστερο ορισμό του Εζρα Πάουντ ότι «η λογοτεχνία είναι ειδήσεις που παραμένουν ειδήσεις».

Η ανθολογία που κατάρτισε και επιμελήθηκε με αγάπη αλλά και ιδιαίτερη φροντίδα ο ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος Ηλίας Γκρης δεν είναι απλή δειγματοληψία. Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από το πλήθος των ελλήνων λογοτεχνών που ένιωσαν την ανάγκη να αποτίσουν φόρο τιμής στον κορυφαίο Σκιαθίτη: από τον Γιώργο Σεφέρη, τον Τ.Κ. Παπατσώνη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Ζήσιμο Λορεντζάτο ως τον Βασίλη Βασιλικό, τον Χριστόφορο Μηλιώνη, τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο αλλά και πιο νεώτερους ακόμη, όπως ο Γιώργος Ρωμανός, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος και άλλοι (1).

Η έκδοση είναι σεμνή, όπως σεμνός υπήρξε και ο Παπαδιαμάντης, αλλά κι εξαιρετικά φροντισμένη.

 (Από το ΒΗΜΑ)

(1) Στην κατηγορία ...και άλλοι περιλαμβάνονται 78  (σύνολο στο τόμο 87 συγγραφείς με 52 ποιήματα και 35 αφηγηματικά κείμενα) μεταξύ των οποίων και ο Β. Π. Καραγιάννης με το διήγημα : Το «Παλτό» του Νικολάι Αλεξάνδρου Ππδ.

Tα 25 χρόνια της Παρέμβασης στο FLASH

Στην Τηλεόραση του FLASH TV  η εκπομπή του κ. Σπύρου Κουταβά «Παρασκήνιο» την Πέμπτη 28 Απριλίου και ώρα 10.30 το βράδυ έχει σαν θέμα της τη λογοτεχνική επιθεώρηση «Παρέμβαση» που κλείνει τα 25 χρόνια κυκλοφορίας.

         Στο στούντιο του καναλιού με τον Σπύρο Κουταβά συζητούν για το περιοδικό οι: Β. Π. Καραγιάννης, εκδότης και διευθυντής της «Π»,  Αντώνης Κάλφας φιλόλογος, συγγραφέας, Μάκης Καραγιάννης συγγραφέας. Παρεμβαίνουν  οι:

Φώτης Κουβέλης πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς

Ντίνος Χριστιανόπουλος ποιητής

Βασίλης Βασιλικός συγγραφέας

Αλέξης Ζήρας πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων

Σημείωση1  Η εκπομπή μεταδίδεται και από το διαδίκτυο ήγουν: ανοίγουμε http: //www/flash-tv.gr/ και μετά πατούμε το play κουμπί της οθόνης.
Σημείωση 2 Ετσι μου είπαν να λέω

Παντοπωλείων (και μεγαλείων) δωρεάν οψώνια

Μάχαιραν έδωσες μάχαιραν θα λάβεις. Κρίσην έδωσες ομοία θα λάβεις Ελεημοσύνη (κρύφα, όμως, έδωσες ) έλεος στα φανερά θα αξιωθείς. Ευαγγελικές και κοσμικές κοινοτοπίες.

         100 Best Adagio Voices. Επί τούτου ηχογραφηθέντα από τον Θδρ., κατεβασμένα δηλαδή από το διαδίκτυο για τη μέρα που τα τελευταία  χρόνια μας βρίσκει καθ’ οδόν (πάντα ψιλόβρεχε φέτος όχι) προς τη Μονή Ζιδανίου για το Ευχέλαιο της Μ. Τετράδης. Μια μουσική λυπημένης ανάστασης μας περιχωρεί κατά κράτος διάθεση και σώμα.

         Το Μοναστήρι να ‘ναι καλά που λέει ο λαός.

Η Μεγάλη Τετάρτη κι ο αθέατος Απρίλιος

Δεν είναι μαγική εικόνα που κρύβεται για ν' αναφανεί
ό,τι έπεσε στη γη το χώμα εξ ου προήλθε ανακαινεί

«Και μες στην τέχνη πάλι ξεκουράζομαι από τη δούλεψή της». (Κ. Π. Κβφς)

         Εκθεση ζωγραφικής του Γ. Κόλλα

Καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας αλλά και μετά απ’ αυτήν, με έναρξη τη Μεγάλη Δευτέρα μετά τις 9 το βράδυ, στο πατάρι του Συνεταιριστικού Βιβλιοπωλείου θα λειτουργεί έκθεση  ζωγραφικής του Γ. Κόλλα. Τα έργα που εκτίθενται είναι φτιαγμένα στα διαλείμματα ανάπαυσης  («Και μες την τέχνη πάλι ξεκουράζομαι από τη δούλεψή της») του ζωγράφου στο Επισκοπείο όπου πραγματοποιεί το μεγαλειώδες έργο της εσωτερικής εικαστικής του διακόσμησης. Ο ζωγράφος κοιτά την καθημερινότητα της πόλης πίσω από τα παράθυρα του υπό ανακατασκευή παραδοσιακού κτιρίου και την καταχωρεί στους καμβάδες της όποιας αιωνιότητας της τέχνης του.

         Επισκέψεις τις ώρες λειτουργίας του βιβλιοπωλείου.

Η ομπρέλα των Αη - ΧαζοΛαζάρων κ.λπ.

                                                                       

" Ονειροχλόη"

 

Αυτές τις μέρες διαβάζω μια συλλογή ποιημάτων του Ιβάν Γκολ σε μετάφραση του Δ. Παπαδίτσα με τον τίτλο “Ονειροχλόη” από τις εκδόσεις στιγμή.

         Ετσι ξεκάρφωτα αρχίζω με μια στροφή του που μπορεί και να μην ισορροπεί με την υπόλοιπη μου τοποθέτηση.

         Στο στόμα μου υπάρχει ακόμα

         μια μαγεία αιώνων

         μέσα στ’ αυτιά μου ένα κρυφομιλητό μια βοή

         και κανένας Θεός.

Ολόκληρη η “Ονειροχλόη” δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για τη μάταιη αναμονή του ποιητή και τη σιωπή του Θεού. Ποιός ξέρει μπορεί να είναι κι έτσι μπορεί και να μη είναι.

Να σας πω μια ιστορία χωρίς το... μια φορά κι ένα καιρό

Κερκέτιον όρος (Κόζιακας), τελευταία χιόνια, 27-3-2011 φωτογραφία του Ηλία Κεφάλα

 

Την Πέμπτη 14 Απριλίου και στις 8.30 το βράδυ στο Συνεταιριστικό βιβλιοπωλείο της Κοζάνης θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου:

         «Να σου πω μια ιστορία;

       Στιγμές σοφίας απ’ όλον τον κόσμο»

Το βιβλίο είναι του Στεφάνου Ελμάζη συγγραφέα, εκδότη και διευθυντή του περιοδικού ΑΒΑΤΟΝ και υπεύθυνου των εκδόσεων ΑΡΧΕΤΥΠΟ.

         Για το βιβλίο θα  μιλήσει ο συγγραφέας ενώ θα προλογίσει ο εκδότης και διευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού  «Παρέμβαση» Β. Π. Καραγιάννης

Χαιρετισμοί στην Ανω Πόλη

     

Μην Απρίλιος έχων ημέρας λ’. Η ημέρα έχει ώρας ιγ’

και η νυξ ώρας ια’.

         Ετυμολογείτο το όνομα από το λατινικό απερίρε ή το ιταλικό απρίρε, το οποίον δηλοί ανοίγω. Καθότι εν τω Απριλλίω μηνί ανοίγουν όλα τα δένδρα, και κάμνουν άνθη, και εις αυτόν γίνεται η γλυκυτάτη άνοιξις.

Εις την Α’ μνήμη της Οσίας Μητρός ημών Μαρίας της Αιγυπτίας.

        

         Απήρε πνεύμα σαρξ απερρύη πάλαι,

         Τον όστινον γη κρύπτε νεκρόν Μαρίας.

         Πρώτη Απριλλίου Μαρίη θάνεν εύχος ερήμου.

                                    *

Αυτά τα συναξαριολογικά του Νικόδημου Αγιορείτη κι είμαστε λίγο μετά τη μέση της Σαρακοστής που πήρε να κατηφορίζει. Δ’ των Χαιρετισμών άρα στη λήξη τους, (4 οι βδομάδες Χ 6 τα γράμματα εκάστης και σαν τα θηριώδη οχήματα φαντάζουν) μένει η σύνοψή τους με τον «Ακάθιστο».

         Θεσσαλονίκη. Από το λιμάνι προς τη μονή Βλατάδων τεθλασμένη διαδρομή, ανηφορική.

Ο δαφνοστεφής ποιητής κι ο γυμνοστεφής βράχος (και το κύμα)

Ο δαφνοστεφής ποιητής είναι ένας θεσμός με τον οποίο ένας ποιητής βραβεύεται με στεφάνι δάφνης (το θέτουν επί κεφαλής του) σε επίσημη τελετή και είναι γνωστός από παλιά. Διετέλεσαν ως τέτοιοι ο Πετράρχης και ο Τουρκουάτο Τάσσο (ετιμήθη μεταθανατίως). Στον μεσαίωνα και στον αγγλοσαξωνικό κόσμο  ο Βασιλιάς της Αυτοκρατορίας των Βρετανών απένεμε σε ζώντα ποιητή τον τίτλο κι αυτός εθεωρείτο (ήταν ούτως η άλλως) ο μεγαλύτερος ποιητής εκείνης της περιόδου. Κάθε τιμώμενος έπαιρνε επίδομα από το Στέμμα. Είχε όμως  την υποχρέωση να παρουσιάζει  δύο ωδές το χρόνο εξυμνώντας σημαντικά γεγονότα στους κόλπους της βασιλικής οικογενείας.  Δαφνοστεφείς ποιητές διετέλεσαν μεταξύ άλλων και οι: Γουερντζγουέρθ, Τέννυσον, Τζων Μάνσφηλντ, Αλφερντ Ωστιν. Στις μέρες μας ο τίτλος δεν συνεπάγεται καμιά υποχρέωση στον φέροντα ποιητή. Ο κεντρικός ήρωας του «γοτθικού» μυθιστορήματος του Τζών Μπαρθ «Ο Βλακοχορτοφάγος» (εκδ. Πόλις) είναι και δαφνοστεφής ποιητής παρακαλώ.