Αναζητώντας ένα ακόμα “χαμένο κέντρο”

Α. Πρώτη φορά εξέρχονται μαζικά και “πολεμικά” οι συγχωριανοί μου Βελβεντινοί από τα σύνορά τους. Τι τους απειλεί;

Κομματοκεντρικοί μηχανισμοί, ενέπαιξαν με κυνισμό χρηματιστηρίου το συναίσθημά 4000 ανθρώπων, εντός κι εκτός Βελβεντού. Κι άνθρωποι που είχαν να βγούν χρόνια από το σπίτι τους, βγήκαν για να υπερασπιστούν κάτι άλλο από ιδιοκτησία και εισόδημα.

Αλλά γιατί περιμένουμε επιβράβευση ταυτότητας συλλογικής από επαγγελματίες της πολιτικής που γνωρίζουν μόνο ταυτότητα κομματική ;

Β. Όσο συρρικνώνεται η αίσθηση του κοινοτισμού τις τελευταίες δεκαετίες, στο χωριό μου, τόσο ανεβαίνει η ρητορική για “Βελβεντινότητα”. Ανακαλύπτουμε οι άνθρωποι την ζεστασιά μιας χαμένης συλλογικότητας όταν αυτή έχει χαθεί.

H “Βελβεντινότητα” δεν είχε ποτέ να κάνει, μήτε με το τοπίο μήτε με υψηλό κατά κεφαλή εισόδημα. Αλλά μ΄ έναν κοινοτισμό που επιβίωνε προσαρμοζόμενος στις εκάστοτε συνθήκες, παράγοντας συλλογικότητες και κοινωνικό ήθος. Με κριτήριο, ένα “κέντρο” στον ψυχισμό των ανθρώπων, που ρύθμιζε την συνύπαρξη του “δημόσιου” και του “ιδιωτικού”, σε μια αναλογία και με ένα τρόπο, όπου η νοικοκυροσύνη στο σπίτι επέβαλε την νοικοκυροσύνη και στα κοινά. Έτσι που η επαφή με τους “άλλους”, τους εκτός, μεγάλωνε και την ευθύνη για τα εντός.

Τώρα, η μεταπολεμική ηλικία που μετέτρεψε τον εμφύλιο σπαραγμό σε συνεταιριστικό κατόρθωμα στο χωριό μου, σιγά σιγά αποχωρεί.
Η ηλικία της “μεταπολίτευσης” κυριαρχεί ακόμα στους δημόσιους χώρους.
Και η νεότερη ηλικία βγαίνει μπροστά στις κινητοποιήσεις για να υπερασπίσει κάτι που δε γνώρισε, αφού έχει από καιρό αρχίσει να χάνεται.

Γ. Στην κινούμενη άμμο της τωρινής αμηχανίας που εντείνει ο εμπαιγμός του συναισθήματος από επαγγελματίες της “πολιτικής” , πού μπορούμε να αναζητήσουμε σταθερά πατήματα;

Η καταναλωτική εποχή μας έχει στα σαλόνια, ως “κέντρο”, το “ιδιωτικό” και στα αζήτητα το “δημόσιο”. Ο αντικαταναλωτικός κοινοτισμός του χωριού μου, που αναπολώ, δεν αναπαλαιώνεται. Μπορεί όμως, αν το επιλέξουμε, να μας εμπνεύσει η ουσία του, για να πάρει την μορφή που ταιριάζει στους σημερινούς καιρούς και ψυχισμούς.

Οι αναταράξεις των ημερών στο χωριό μου, ίσως, μαζί με την συναισθηματική έκρηξη, επιταχύνουν και την συλλογική αυτεπίγνωση. Απ΄ αυτήν τροφοδοτούνταν κι ο κοινοτισμός του, ο οποίος πάντα κινδύνευε από το κράτος κι όχι από τους γείτονες.

Η συλλογική όμως επίγνωση παίρνει χρόνο, αργεί.

Γ. Τσιουκάνης. Χανιά 24 Μαϊου.