Τετάρτη 13 Ιανουαρίου 2010

Σχόλιον επί σχολίου του κ. Βασιλόπουλου αρχιτέκτονος περί της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης κι άλλων τινων


Επιτέλους, βρέθηκε κάποιος να σχολιάσει θέματα του πολιτισμού των γραμμάτων και της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης, όταν οι δημοτικοί εντεταλμένοι σιωπούν κατ’ εξακολούθησιν σε σχόλια, υποδείξεις, νύξεις ακόμα κι ήπιες «ύβρεις» (εδώ εκ του λόγου ότι είναι ...μεγάθυμοι). Επίκαιρος ο σχολιαστής ότι τις μέρες αυτές ανακοινώθηκε η Καλλικράτεια κυβερνητική αρχιτεκτονική της Τ.Α., αλλά μόνιμα επίκαιρη υπάρχει “Η αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής» του Ν. Γ. Πεντζίκη (σε διάφορες εκδόσεις η προτιμοτέρα στις εκδόσεις Αγρα), όπως και εσχάτως «Η αρχιτεκτονική της ευτυχίας» του Αλαίν ντε Μπουτόν, εκδ. Πατάκη.
Λοιπόν, η “πόλη του βιβλίου” που αναφέρει ο κ. Β. ήταν ένα πλάσμα πραγματικότητος που ανεφύει την εποχή που το ΙΝΒΑ (1996-2003) ήταν στις δόξες του (και σε κάποια σημεία στις λόξες του). Τότε γύρω από τα βιβλία και τα συμπαραρτούντα αυτών, υπήρχε μια κινητικότητα άνευ προηγουμένου στην ιστορία της πόλεως αλλά και στα ελληνικά επαρχιακά δεδομένα (δεκάδες εκδόσεις, εκδηλώσεις, συζητήσεις, συνέδρια, παρουσιάσεις και πρωτίστως διαθέσεις και "διαθεσιμότητες" ανθρώπων, θεσμών κ.λπ.). Ετσι την ονομάσαμε κατ’ επιθυμίαν γιατί απλά θα μας άρεσε να ήταν έτσι, άσχετα αν ως ένα σημείο πληρούσε η πόλη τον όρο αυτό. Τώρα στον τομέα των γραμμάτων, κι αναλογιζόμενοι την ιστορία της πόλεως σ’ αυτά, η Κοζάνη είναι απλά πόλη του γελοίου κι όχι του βιβλίου. Το αυτό, αλλά τώρα ως πλάσμα φριχτής ημιμαθείας, ονομάζουν ορισμένοι την Κοζάνη «κέντρον του νεοελληνικού διαφωτισμού», ακόμα και του ύστερου! Τόσον πολύ δηλαδή και δεν το γνωρίζαμε ούτε ημείς ούτε και κανείς εκ των επιστημόνων που μελετούν την εποχή!
Σ’ αυτή την ποιοτική “αναβάθμιση” προς τον ...πάτο, σημαντικό ρόλο διεδραμάτισε με συνειδητές πράξεις ή ασυνείδητες παραλείψεις ο αποχωρήσας, πολυετής δήμαρχος· ο δε νυν με την φοβική του (εκλογές άγριες έρχονται) στάση, την σχεδόν ολική του άγνοια, αρκείται στην αποθέωση του ασήμαντου και το εφήμερα εμφανές της εντυπωσιοθηρικής, τελικά Δημοτικής Χαρτοθήκης (για ποιούς άραγε γίνονται όλα όσα γίνονται, με επιστημονική μεν επάρκεια αλλά απελπιστική αναντιστοιχία με τις γνωστικές ανάγκες της νυν πόλεως). Ομως, πριν απ’ αυτήν υπάρχει βοώσα η σημερινή θλιβερή πραγματικότητα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Υπεύθυνοι γι’ αυτό είναι και όσοι περάσαμε από κει και δεν δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για να την αγαπήσουν (και να συνεχίσουν εκεί) νέοι μ’ ενδιαφέροντα συμπολίτες, αρκούμενοι (ή μη μπορώντας κι αλλιώς) στην από τέφρα δημοτικοϋπαλληλία· όπως δεν αφήσαμε και το όποιο καθοριστικό μας στίγμα για την ύπαρξη και τη συνέχεια του χώρου και του τρόπου.
Ο σχολιογράφος αναφέρεται σε μια υλική πτυχή του πολιτισμού των γραμμάτων, την αρχιτεκτονική δηλαδή της υπό «ανέγερσιν νέας βιβλιοθήκης». Δεν είναι μόνον το θέμα της αρχιτεκτονικής στο οποίο μπορείς να συμφωνήσεις, να διαφωνήσεις ή και ν’ αδιαφορήσεις (το πλέον φυσιολογικό) είναι και το ζήτημα της χωροθέτησής της, που δείχνει πως αυτοί που το αποφάσισαν είναι μάλλον άσχετοι με το βίο και τις αγωνίες καθ’ αυτές των βιβλίων, μιας μεγάλης ιστορικής βιβλιοθήκης, με πεδίο εφαρμογής τους μια πόλη σαν την Κοζάνη και με δεδομένο το πνευματικό της παρόν και το εντελώς αβέβαιο μέλλον της στα γράμματα. Τα σχέδια της νέας Βιβλιοθήκης από το 1996 και μετά, πρώτα στάθηκαν άνωθεν στον αέρα της Εμπορικής τραπέζης, διολίσθησαν παρακάτω στο Βαλταδώρειο Γυμνάσιο, δρόμο πήραν δρόμο αφήσαν ανέβηκαν στο Σιόποτο, (με τις υπερφίαλες τότε δεσποτικές μεγαλοσχημοσύνες), και τώρα κατέληξαν στις άλλοτε αποθήκες σιτηρών και λοιπών δημητριακών και ζωοτροφών. Αλλά ακόμα κι εκεί ας γίνει κάποτε, τουλάχιστον να συμμαζέψει τα βιβλία που είναι εγκατεσπαρμένα (θέλω να πω πεταμένα) δώθε κείθε.
Το αρχιτεκτονικό κερδισμένο ή απωλεσθέν είναι πλέον το ήσσονος της υποθέσεως ζητούμενον.

Υ.Γ. Στην εικόνα (φορητή στον Τίμιο Πρόδρομο Λευκοπηγής) "ο λυστής" είναι ο μόνος της συντεχνίας που διεσώθη και μάλιστα επί σταυρού (κι όχι λόγω του ύψιλον αντί του ήτα) οι όμοιοί του κι ιδίως οι της σήμερον σταυρωμένοι υ-ληστές πάσης αρχής και εξουσίας, αργά ή γρήγορα θα υποστούν τα επίχειρα του επαγγέλματός τους.

1 σχόλιο:

  1. Οι αρμόδιοι επί του πολιτισμού της πόλεώς μας πιστεύω πως: Ή
    1.Έχουν ταχθεί με την άποψη του Πισάρεφ, οτι δηλαδή ''Για τον άνθρωπο του λαού ένα ζευγάρι παπούτσια αξίζει χίλιες φορές περισσότερο από τα άπαντα του Σαίξπηρ ή του Πούσκιν'' ή
    2. Υιοθετούν την ίδια θέση που βασάνιζε και τον γερο-Τολστόι, ο οποίος θεωρούσε οτι η μεγάλη κουλτούρα και ιδιαίτερα η λογοτεχνία ασκούν μια εξαιρετικά βλαπτική επίδραση, που φθείρει την ευαισθησία και τις ηθικές αρχές των ανθρώπων.
    Τώρα ως προς την αρχιτεκτονική προσέγγιση και το απωλεσθέν ή κερδισμένο ζητούμενο,ακολουθείται κι εδώ αυτή η ελληνική αισθητική αντίληψη που εγκαινίασε ο εθνάρχης το '60 : Χτες το πρωί πίνοντας καφέ στο STARBUCKS της Αριστοτέλους και αγναντεύοντας ένα μινεράλι, που θάλεγε κι ο Ν.Καββαδίας, να στέκει στη ράδα του λιμανιού της συμπρωτεύουσας, διάβασα σε ένα freepress έντυπο το εξής εκπληκτικό: Απάντησε λοιπόν ο Δημήτρης Πικιώνης, ο μεγάλος αυτός αρχιτέκτονας της περίφημης γενιάς του '30 σε ερώτηση του Σεραφείμ Φυντανίδη για το πως θα χαρακτήριζε τα σύγχρονα κτίρια-πολυκατοικίες : ''Αυτά, παιδί μου, δεν είναι σπίτια, είναι λαγογαμίστρες''.
    Oποιοσδήποτε συνειρμός συμβάλλει στην αισθητική μας, και όχι μόνο βελτίωση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή