Ανθ' ημών, Γουλιμής!

Φωτογραφικό πορτραίτο του Λουκά Σαμαρά από τον Γιάννη Βανίδη

O Λουκάς Σαμαράς στην Μπιενάλε της Βενετίας και οι Έλληνες πτωχαλαζόνες
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΘΗ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟ

Πριν καν συσπαστεί το πρόσωπο της Ωραίας Κοιμωμένης που τη λένε ΠΑΣΟΚ, οι τζιτζιφιόγκοι άρχισαν να διαγκωνίζονται γύρω από τη μαγεμένη κλίνη της - την πνιγμένη στο ξινόχορτο και τα ζιζάνια. Ποιοι; Όλοι αυτοί που πάντα υποκλίνονται στο νικητή, ακόμα κι αν είναι συνταγματάρχης, μαύρη χούντα, δολοφονικό σκυλί. Πρασινίζει η Ελλάδα του οπορτουνισμού, έτσι ακριβώς όπως είχε γίνει γαλάζια όταν φύσαγε ανάποδος αέρας. Στα παράθυρα της τηλεόρασης, οι αθλιότεροι ήδη άλλαξαν παντιέρα. Ανερυθρίαστοι. Αμνήμονες, σαν το γαλάζιο σπινθήρα που υπνωτίζει τα ελληνικά χοιροστάσια που τα λένε μοντέρνα ελληνική οικογένεια - αυτό το άντρο του κυνισμού και της μονόχνοτης ερημιάς. Ψήφιζε εσύ, ρομαντικό αγόρι της αλλαγής! Ψήφιζε για τη Δημοκρατία! Γι' αυτό το αδιάβροχο σύστημα λαϊκής κυριαρχίας που δεν μπάζει από παντού. Κύλα σαν τρελό ψάρι στο σουρωτήρι της λογικής.
Τέλος πάντων, άλλο ήθελα να πω. Για την τυφλότητα των ελληνικών media μπροστά στο μεγαλύτερο ζώντα Έλληνα καλλιτέχνη (μαζί με τον Κουνέλη): τον Λουκά Σαμαρά. Είχα την τύχη να δω τη μεγάλη του έκθεση στην Πινακοθήκη, πριν λίγα χρόνια, και είδα ένα γίγαντα της δημιουργικής φαντασίας, ένα μάγο της παρηγοριάς που είναι η τέχνη. Οι εικόνες του έκτοτε δεν με εγκατέλειψαν: μανιακά εργόχειρα, σαν προσευχές, σαν ξόρκια -κεντήματα πένθους, αυτοπροσωπογραφίες μιας τόσο γυμνής ειλικρίνειας που σε συμφιλιώνει με τα πικρότερα συστατικά της ανθρώπινης φύσης- όλα αυτά μού σχημάτισαν την εικόνα ενός ανθρώπου που πέφτει από έναν ουρανοξύστη για να συντριβεί κι αντί να συντριβεί, πετάει! Ε, λοιπόν, αυτός ο καλλιτέχνης του τεράστιου διαμετρήματος, παγκοσμίως, εκπροσώπησε την Ελλάδα στο σημαντικότερο εικαστικό γεγονός του πλανήτη (την Μπιενάλε της Βενετίας) - ωστόσο, στα ελληνικά μέσα έγιναν ελάχιστα μόνο, αναιμικά, αδαή σχόλια, τσιγκούνικα και υπολογιστικά, για λόγους μιας αζημίωτης μικροπολιτικής.
Αντίθετα, την ίδια στιγμή βλέπω να αφιερώνονται σελίδες επί σελίδων σε πρόσωπα ανυπόστατα και «εικαστικά γεγονότα» bon pour l' Orient. Φαιδρές δημιουργικά περιπτώσεις με άκρες στα πορωμένα media, φίλοι που μοιράζονται τα όνειρα μιας γκλάμορους βιοπάλης στα μπαράκια (ντυμένα από μια τρικυμισμένη burda, λιγάκι), κλαίουσες γλάστρες στις αυλές συλλεκτών και «παραγόντων» (με αυτόματο πότισμα, φτηνό) - κοντολογίς, ένας εσμός μεταξύ εξυπνατζίδικης καλλιτεχνικής μπλόφας και γιάπικων ελιγμών στον τζόγο της σύγχρονης τέχνης: αυτοί παίρνουν το μεγάλο κομμάτι του δημόσιου ενδιαφέροντος, λιγδώνουν το άντερό τους και μετά γίνονται γκουρού της αθηναϊκής σκηνής, τρομάρα τους - τυφλός τυφλόν οδήγαγε, με ορίζοντα την αρπαχτή μιας χορηγίας.
Δεν θα με πείραζε η απάτη -ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία θα ήταν- αν οι συσχετισμοί συμφέροντος δεν «έπλητταν» έτσι τεράστιες περιπτώσεις, όπως ο Σαμαράς. Ανθ' ημών, Γουλιμής! Πάντα τα μέσα αλληθωρίζουν προς τις πεταλουδίτσες της στιγμής, κρατούν όμως (τα σοβαρά) μια στοιχειώδη κλίμακα μεγεθών. Εδώ, σήμερα, οι πρώτοι συμφύρονται με τους δεύτερους σε ένα πρωτοφανές πάρτι παρενδυσίας - εν μέρει λόγω αγραμματοσύνης, εν μέρει λόγω εξωνημένου ήθους. Δεν με ενδιαφέρει να αποκαλύψω τους γελοίους: όλοι τους ξέρουμε, όλοι τους γλεντάμε. Με ενδιαφέρει να θυμίσω ότι ορισμένα πρόσωπα που ταπεινά περνούν δίπλα μας είναι αστέρια από τον τελικό ουρανό της ανθρωπότητας. Και θα ‘πρεπε να παραμερίζουμε όταν περνούν.

Από το LIFO