ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΧΡΟΝΟΥ – ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ
Περί Ισολογισμών και Πεπραγμένων
Προς τον κ. Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου
πόλεως Κοζάνης
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε
Στην έγκριτον εφημερίδα της πόλεως μας «Θάρρος» του Σαββάτου 28 Ιουνίου, παραμονή εορτής αποστόλων Πέτρου και Παύλου και στην κορυφή της πρώτης σελίδας, διάβασα μια εντονογράμματη με πεζά, είδηση, μετά φωτογενούς φωτογραφίας στελεχών του πνευματικού απαράτ, που θα λέγαν οι παλαιοκομμουνιστές, της πόλεως, ήγουν αντιδήμαρχο πολιτισμού κ.λπ., πρόεδρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης και «ΙΝΒΑ» (ΙΝΒΑ στον καιρό μας εννοούσαμε Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης) και της προέδρου της κυρίας ΔΕΤΚ, τους πλέον, κατά τεκμήριο, πολιτισμένους και μορφωμένους ανθρώπους της Κοζάνης. Η είδηση έλεγε πως στην υπό την προεδρεία σας συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου) «εγκρίθηκαν τα πεπραγμένα και οι ισολογισμοί της ΔΕΠΑΚ, «ΙΝΒΑ» και ΔΕΤΚ». Εθαμβήθην! Και οι τρεις επιφανείς κοιτούσαν κάπως στοχαστικά κάπου, δεν ξέρω που, με έντονη κι αθέλητη επίδειξη του κανθού των οφθαλμών τους (η πόζα με εμφανώς τον κανθό δείχνει βάθος και πνευματικότητα, την προτιμούσε πολύ ο αείμνηστος Γ. Ρίτσος στις φωτογραφίσεις του). Στις εσωτερικές σελίδες φυσικά δεν είδα καμιά λεπτομέρεια περί των ως άνω εγκριθέντων πεπραγμένων.
Μήπως θα μπορούσε η εξοχότης σας, τώρα που έγιναν κτήμα του λαού της πόλεως αυτά τα σπουδαία ντοκουμέντα για την τοπική ιστορία και ψηφισμένα δια ειδικής βοής από την σιωπηλή πλειοψηφία του Δημ.Συμβ. τα της ΔΕΠΑΚ και γενικής βοής τα άλλα ως ασήμαντα θέματα, να τα δημοσιεύσετε αναλυτικά στον τοπικό τύπο προς γνώσιν και για τις νόμιμες συνέπειες κυρίως τις πολιτικές. Ετσι να δούμε συνολικά και καταλογάδην ποιο είναι το έργο που έχει διαπραχθεί και εν θριάμβω γίνεται πρωτοσέλιδη είδηση. Αλλωστε είναι και μια, ας πούμε, απαίτηση να μαθαίνει ο λαός, όποιος νοιάζεται δηλαδή, αναλυτικά το έργο αυτών και όλων των οργανισμών σας, όπως γίνεται κατά καιρούς με τους δημόσια δημοσιευμένους απολογισμούς από το Σύνδεσμο Γραμμάτων και Τεχνών και το Σύλλογο Εντοπίων ο «Αλιάκμων» που ακόμα ονομάζεται δυστυχώς, δυσηχώς και τουρκιστί και Τσιαρτσιαμπάς (ωχ!).
Για να μην τους αδικούμε δηλαδή κρίνοντας χωρίς να γνωρίζουμε τι τους γίνεται στην επιφάνεια, στην προφάνεια ή στην αφάνειά τους, να τους επαινούμε ελλιπώς. Οπως λ.χ. στο «ΙΝΒΑ» η ψηφιοποίησή, το έργο και τα οικονομικά του πράγματος, πού τέλος πάντων απαντάται, για την οποία αναφέρθηκε κι ο αθηναϊκός τύπος, έλαβε δε ως απάντηση αφελή ή δι αφελείς.
Επειδή πιστεύω ότι δεν πρόκειται με πρωτοβουλία αυτών των ιδίων να δούμε αναλυτικά τα έργα τους, τα βλέπουμε. όσα, στην πράξη ένα ένα αλλά μετά τα ξεχάσαμε, πολύ δε περισσότερο και της συνακόλουθης αυτών δαπάνης, για να γίνουν και κάποιες στατιστικού λόγου συγκρίσεις, θα παρακαλούσα Υμάς να δώσετε στη δημοσιότητα, ας είναι σιγά σιγά (το θέρος οι εφημερίδες δεν έχουν και τι να γράψουν) τα πεπραγμένα τους. Είναι και πράξη δημοκρατική κι ενάρετος συν τοις άλλοις.
Αν, όμως, μου πείτε «Μολών ιδέ» στο Δημαρχείο, παρότι δεν είμαι και τόσο έξυπνος, αμέσως θα καταλάβω το υπονοούμενο, ότι κάτι κρύβεται και δεν θα προσέλθω εκεί ούτε δια βιαίας προσαγωγής.
ΥΓ.
Οταν διάβαζα την είδηση είδα στο προαύλιο του αγίου Νικολάου κάτι κρεμασμένα σημαιάκια, πολλά, ν’ ανεμίζουν, σαν εκείνα που παλιά βάζαμε στα ποδήλατα, η δε κανονική πλατεία ήταν γεμάτη με κόκκινες σημαίες. Κάτι μαθητές γιόρταζαν τα 40 χρόνια της ΚΝΕ και τα 90 του ΚΚΕ. (Τι μαθουσάλες μαθητές διαθέτει αυτός ο ευαγής κι εθνωφελής οργανισμός!) Επειδή σημαιοστολισμός ναών έχουμε συνήθως όταν εορτάζει ο πολιούχος, ρώτησα κι έμαθα τι τρέχει: την αυριανή εορτάζει ο ελέω θεού μητροπολίτης του ναού και των περιχώρων ναών της μητροπόλεως. Σιγά τον πολυέλαιο, είπα ένδον, αλλά εντός του ναού ήταν ανημμένοι όλοι οι πολυελαίοι! Εθαμβήθην εκ νέου και κατεπλάγην ως άλλος Ιωσήφ ορών κ.λπ. Σκέφτηκα πως όταν εορτάζει ο Δήμαρχος κ. Πάρις (ομηρικά και ως Ελληνότροπος ανήρ) ή Πάρης Παρασκευάς άρα της αγίας Παρασκευής, δεν βλέπω το Δημαρχείον να σημαιοστολίζεται, του αγίου δε Γεωργίου που εορτάζει ο κ. Νομάρχης, το Νομαρχείον εν αιδήμονα σιωπή σιωπά. Το Περιφεριαρχείο δεν μ’ ενδιαφέρει γιατί εκεί είναι διορισμένος δεν είναι αιρετός ο άρχων του, όπως οι προηγούμενοι και την μόλις περασμένη εορτή του, Ανδρέου του Πρωτοκλήτου περιφερειάρχου Δ. Μακεδονίας επί Ν.Δ., την είδα τελουμένη σε μια νεανική παμπ. Εκεί τις άλλες ώρες συχνάζουν νεαροί και νεαρές με όλα τα συμπαρομαρτούντα της ατίθασης νεότητάς τους (ωραία όντα εξώστηθα κι ομφαλοεπιδεικνύοντα κι όχι ομφαλοσκοπούντα, με τη νοερά προσευχή δηλαδή κατατριβόμενα, συνήθως δε φουμάροντα και πίνοντα αμέτρως). Στη ανωτέρω γιορτή μέχρι και δεσποτάδες μπαινόβγαιναν! Δεν ορρωδούν προ ουδενός χώρου και τρόπου, οι θεοαφιλότιμοι άγιοι.
Κύριε, με τι απύθμενη ματαιοδοξία γεμίζεις τα θυλάκια των λειτουργών Σου, για να δοκιμάζεις την ταπεινότητά τους εννοείται. Με τοιούτους τρόπους εορτάζουν τα ονομαστήριά τους, και καλά κάνουν, κι ας έχουν χρόνους πολλούς, ότι «βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόκευτος».
«Ο Παράδεισος είναι μακριά» ακόμα.
-Αμήν.
Παραμονή Κοσμά και Διαμιανού των Αναργύρων ιατρών
Ο ελέω ενοικίου επί της Χ. Μούκα 1 και Ειρήνης γωνία
Β. Π. Καραγιάννης
Παρασκευή 4 Ιουλίου 2008
"Ο Μάης του 68" κι ο Ιουνιος του 2008
Για όσους πήγαν να πιάσουν το «Μάη του ‘68», Ιούνιο μήνα του 2008
Του Β. Π. Καραγιάννη
Ο Μάης του Συνασπισμού
κι ο Μάης του Δημαρχιασμού
Ηγουν ποίημα μετα-μαγιάτικον
κάπως σαν το ομώνυμο ψάρι, αλλά μπαγιάτικον
- Ας πρόσεχα!
Τι το ήθελα κι εγώ μαζί με κάτι άλλα νούμερα της εποχής και του τόπου μας, που ζουν τη διαρκή επανάσταση του ανολοκλήρωτου, να πάρω μέρος, ακροατής, σε δύο συναπτές κι εννοείται θλιβερές, εκδηλώσεις-μνημόσυνα στα σαράντα (όχι μέρες) αλλά χρόνια, που έγιναν στην πόλη μας εις ανάμνησιν, λέει, του «Μάη του ‘68», που διεξήχθη κάποτε στο Παρίσι και φέτος σ’ όλον τον κόσμο τελούνται τα σαραντάχρονα του. Τέλος πάντων. Υπήκων στο κομματικό μου δέον -ότι εκτός από αριστερόχειρ είμαι κι αριστερός κατά δήλωσιν και μάλιστα της πολιτισμένης εκδοχής της· που το βρήκα αυτό το σόφισμα για να διακρίνομαι από τη θολούρα της- ήμουν κι εγώ εκεί στο Εργατικό Κέντρο της πόλεως Κοζάνης, Ν. Πλακοπίτη τόσο. Να και ένα σεβαστό όνομα γνήσιου αριστερού, κάποτε κομμουνιστή και πατριώτη, κι όχι σαν αυτά τα κομμουνιστο-αραχνούφαντα κι αριστεροφανή, επιβλαβή στην ιδεολογική πανίδα και καθημερινή πολιτική πρακτική, όντα, τα οποία επιβιώνουν εισέτι στις μέρες μας, ως κακέκτυπα αντίτυπα βιβλίων. Τώρα μάλιστα που η κερδοσκοπική ληστοκρατία κατέβηκε από τα βουνά, χώθηκε μέσα μας, χτυπά παντού και τ’ αρπάζει από τους πάντες.
Η πρόσκληση που δεν υπήρχε, έγραφε πως η οργάνωση του ΣΥΝ Κοζάνης αλλά και του θεωρητικού «Ιδρύματος Ν. Πουλαντζάς» ανυποστάτου εδώ, μας καλούσαν εκεί δια τα περαιτέρω. Οχι, δεν ήξερε μέχρι που μπορεί να φτάσουν οι θεωρητικοί απόγονοί του, ο σαλτάρας στη μαύρη τρύπα της ιδεολογίας του, μικρός στα χρόνια αλλά και μέγας διανοητής, από τον 13ο η μήπως 7ο όροφο της πολυκατοικίας στο Παρίσι.
Μάης ’68, η εξέγερση, η φαντασία, στην εξουσία και άλλες λέξεις άδειες από κάθε περιεχόμενο σήμερα, που τις άκουγα μ’ αυτί κουφού. Δεν μ’ ενδιαφέραν παντελώς. Τότε τι ήθελα εκεί;
Φορές θέλω να νιώθω ακόμα μαζί με τ’ απομεινάρια μιας προσωπικής και συντροφικής σχέσης, χωρίς να προσδοκώ και καμιά συνέχεια, αλλά επί το πλείστον μια επιμήκυνση και διαιώνιση, ει δυνατόν, των ενθυμήσεων, δηλαδή των άλλων μας καιρών που πέρασαν· ό,τι μας έφυγε το κυνηγάμε ως διαφεύγουσα χίμαιρα και μας κυνηγά ως θεριεύουσα τύψη.
Είχα όμως την πρόνοια να καθίσω κοντά στην πόρτα εξόδου και πάντα λυτρωτικής φυγής, από τη ολιγάνθρωπη έως θρήνου, σύναξη μνήμης και το ‘σκασα με την ώρα μου, μόλις δηλαδή τέλειωσε το ανεκτό για κάθε νομιμόφρονα ακροατή ομιλιών, διάστημα της μίας ώρας και πέντε λεπτών, βάλε και την έως μίση ώρα καθυστέρηση έναρξης.
Στο Κέντρο Εργατών Κοζάνης απέραντη η μοναξιά της ιστορίας
κοιτούσε το λυμφατικό ακροατήριο που έκανε το παν να μη νυστάζει
άκουγε τροτσκιστές κι αριστερούς αλλά της «πολιτισμένης πορείας».
-Τι θέλω σ’ αυτό το μνημόσυνο του άδειου εν γένει τι με νοιάζει
τι έγινε το Μάη του ’68, όταν διέσχιζα αμέριμνα την Γ’ Γυμνασίου
ασήμαντος σώμα και σκέψη και σε πεζό το Σαίξπηρ μελετούσα
κι ενώ διεθνώς έριχναν την εξέγερση στην αρμοδιότητα μουσείου
εγώ στα “Ρόδινα ακρογιάλια” του Αλέξ. Παπαδιαμάντη κολυμπούσα.
Τέλος α’ ημιχρονίου
***
Κι ενώ όλος ο καλός κόσμος της πόλεως ήταν επί της τηλεοράσεως και παρακολουθούσαν τον ημιτελικό Γερμανίας - Τουρκίας μας κάλεσε η γλυκεία δημοτική μας αρχή στην ακόμα γλυκύτερη αυλή του Μουσείου Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας, στο κέντρο της οποίας ανθεί και θάλλει το βρομόδεντρο, σε δεύτερη κατά σειρά τοπική δράση υπέρ του «Μάη του ‘68». Ηδη το πράγμα οδηγούνταν στο κωμικό. Δεν ήταν επανάληψη της εκδήλωσης για να τα μάθουμε κάπως πιο εμπεριστατωμένα εκείνα τα βαρετά πλέον πράγματα· εδώ ήταν διαφορετικά και πλέον φανταχτερά κι αεράτα, άσχετα αν κινούνταν σε ομόκεντρους τρόπους κι ανθρώπους. Δεν έφτανε η μία χρειαζόμασταν δύο εκδηλώσεις σ’ αυτήν την πόλη που την αγαπάμε όλοι.
Ακουγα στην αρχή ήσυχα αλλά μετά από λίγο εντελώς ανήσυχα τα ίδια πράγματα που άκουσα και πέρσι στην ίδια αυλή αλλά σε άλλη θέση· ιστορήματα εντελώς βαρετά, βαθύτατα συντηρητικά μ’ επίχρισμα προοδευτικού κονιάματος. Κάτι το ψεύτικο, το κυμβαλο-αλλαλάζον, διατυμπανιζόμενο στο νυν, στο παρελθόν και στο μέλλον του τίποτα. Πήγα για μαλλί λόγου και ασφυκτιούσα από το κούρεμα του παραλόγου και της ασημαντότητας της θεωρίας, την κενότητα της ιστορικής διήγησης· του Σοφοκλή το: «Λέγε αφού χαίρεσαι τα ίδια σου τα λόγια» στην «Ηλέκτρα» έπαιρνε και έδερνε τη λογική και αντοχή μας.
Κι αυτά να λέγονται με τις ώρες, που όταν είναι ανούσια πολλαπλασιάζουν το ειδικό βάρος της ανίας τους. Χωρίς να έχουν επίγνωση διοργανωτές κι ομιλητές, περί τίνος ακριβώς επρόκειτο, κορυβαντιούσαν πάνω στην αντοχή και στη κοινή, την κοινότατη νοημοσύνη μας, επενδύοντας σε μια βαρετή εκ του λόγου αυτού αριστεροσύνη του γλυκού νερού. Δεν μπορεί αυτά τα πράγματα να αξιώνουν την προσοχή μας, όσο σεβάσμια κι αγαπητά κι αν είναι τα εκφέροντα στόματα. Η προσέλευση κόσμου «έφτιαξε» εν γένει το διοργανωτήριο είδος ανθρώπων κι εδώ είμαστε. Ιχνος δροσιάς από πουθενά, πολύ δε περισσότερο δίοδος διαφυγής. Μόνο με κάτι κεραμίδια κατερειπωμένου, παραδοσιακού συνόρευε η πλάτη μας, αλλά η διαφυγή από εκεί προϋπέθετε ικανότητες, αισθητική κι ευαισθησία κεραμιδόγατου. Είχαμε εγκλωβιστεί στο ακριβώς αντίθετο μέρος της ελευθερίας μας. Ούτε προς διούρησιν, αν ήθελες να πας το μπορούσες ατιμωρητί, δηλονότι χωρίς τη γενικότερη προσοχή πάνω σου και στην ανάγκη σου, που να έφευγες κιόλας, αφού θα έπρεπε να περάσεις μπροστά από το πάνελ· αχ τι μελιστάλαχτο όρο που χρησιμοποίησα! Δεν είχα ποτέ την εύνοια της τύχης να βρεθώ σε ένα τηλεοπτικό ή ζωντανό επί γης και τραπέζης έστω και χαμαί, σε παρόμοιο άθροισμα νοματαίων, να πω και εγώ την μπαρούφα μου, να αξιώσω να γίνω δημόσιο πρόσωπο κι ας αποσπάσω και τη χλεύη. Να γίνω με ένα λόγο αναγνωρίσιμος σύντροφος, ένα από τα βασικά συνθήματα του Μάη του 2008.
«Η αυθάδεια είναι το νέο επαναστατικό όπλο», «Το δάσος προηγείται του ανθρώπου, η έρημος ακολουθεί», «Αλλάξτε τη ζωή, αλλάξτε τις οδηγίες χρήσης», «Μη με απελευθερώνεις θα το φροντίσω ο ίδιος», «Μην παίρνετε το ασανσέρ, πάρτε την εξουσία», «Αν έχουμε μια ελπίδα τη χρωστάμε σ’ αυτούς που δεν έχουν πια καμιά».
Αντιγράφω κι ένα τραγούδι του τότε:
Για δες. 12 χρόνια ήδη
που είμαστε μαζί, σχεδόν παντρεμένοι
Και ο μικρός Πιέρ, το όμορφο δώρο
Ο χρόνος περνά γρήγορα, ταξιδεύει
Και ο Μάης του ’68 είναι τραγούδι από μια άλλη εποχή
Για δες, 12 χρόνια ήδη
Ημασταν τρελοί, αδιαφορούσαμε
Για τον κόσμο όλο, τους παντρεμένους
Τη χλιαρή δημοκρατία
Και ο Μάης του 68, για μένα είναι το ‘Σ’ αγαπώ»
Μια μόνον λεξη «Σ’ αγαπώ»
Για δες θυμάσαι
Την οδό Bac, το οδόφραγμα
Και σε πήγα σπίτι μου
Την ώρα που κάναμε έρωτα
Ανθρωποι φώναζαν, έτρεχαν
Μια όμορφη Ρολλς-Ρόυς καιγόταν
Εκείνη η μουσική στο ραδιόφωνο
Για δες 12 χρόνια ήδη
Που είμαστε μαζί, σχεδόν παντρεμένοι
Και ο μικρός Πιέρ είναι αντιρρησίας
Ο χρόνος περνά γρήγορα ταξιδεύει
Και ο Μάης του 68, είναι τραγούδι από μια άλλη εποχή
Για δες, 12 χρόνια ήδη
Για να το γιορτάσουμε, σε βγάζω για δείπνο
Στην οδό Bac, ένα εστιατόριο
«Στο οδόφραγμα», μπαλάντα
Και από κείνη την εποχή για σένα και για μένα
θα μείνει μια μόνο λέξη «Σ’ αγαπώ».
(Τραγούδι του Gilbert Becaud σε στίχους Pierre Delanoe)
Αυτά άκουγα; Οχι βέβαια. Αυτά κι άλλα παρόμοια περιέχονται στο ημερολόγιο της ΑΥΓΗΣ και του ΣΥΝ έτους 2008. Μόνο από κει να έπαιρναν οι ομιλητές θέματα και αναφορές, θα μας έσωζαν από την πλήξη και τη συνακόλουθη «Θανάσιμη μοναξιά του Αλέξη Ασλάνη».
Στην αυλή με τη νύχτα να πέφτει και την Τουρκία να ξεσηκώνεται,
το βρομόδεντρο διεγερμένο να παρατηρεί με προσδοκία τα θηλυκά
λίαν θερινώς ενδεδυμένα κι η ατελέσφορη επιθυμία να απλώνεται·
λέγανε, άκουγαν, έπλητταν, χτίζαν θεωρίες με κατεδαφίσεως υλικά.
Τα νεαρά παιδάρια που παίζανε κυνηγητό στη διπλανή αλάνα
αδιάφορα εντελώς για τους μεσήλικες και άνω που ομιλούσαν
-Για σας τα λέμε ηλίθια μειράκια που τρέφεστε μ’ όνειρα πλάνα!
Αλλά αυτά ακόμα πιο αδιάφορα την νεότητά τους διαλαλούσαν.
Λίγες μέρες αργότερα διάβασα στις εφημερίδες μια θριαμβευτική καυχησιολογία περί της μεγάλης επιτυχίας της εκδήλωσης που έγινε στην αυλή των ιστορικών ενθυμημάτων και κατέληξε αυλή των «μαγιάτικων» ημών θυμάτων. Δηλώνω, και προς τούτο έχω και υπεύθυνη δήλωση από δύο τρεις συμπολίτες αν χρειαστεί να τις καταθέσουμε στο πλημμελειοδικείο της τοπικής ιστορίας, πως ζήσαμε κάτι το «εφιαλτικό» καθότι σε μια εκδήλωση, ύμνος υποτίθεται στην ελευθερία, την εξέγερση, το αυθόρμητο βιώσαμε εγκλωβισμένοι σε μια φυλακή ανθρώπων και ομιλιών δυσβάστακτη από ένα σημείο κι ύστερα. Κατα-πληκτική, αδιάφορη επί της ουσίας της, κουραστική σε διάρκεια και με μόνο σύντροφο το δυσάρεστο αίσθημα ότι δεν μπορούσαμε να φύγουμε εγκαίρως!
«Ολα είναι ένα ψέμα» τραγούδησε ο Στ. Καζαντζίδης κι έγραψε η αοίδιμος Ευτυχία Παπαγιανοπούλου, άρα και «Η Ιστορία είναι ένα ψέμα στο οποίο συμφωνούμε όλοι», όπως έγραψε ο Βολταίρος. Το μνημόσυνο του Μάη του ‘68 που επισυνέβη εις τα καθ’ ημάς ιδεολογικά μποστάνια της πόλεως, όπου η αντί των αυθεντικών εισαγμένων φρούτων εκείνης της ανατρεπτικής εποχής, ευδοκιμεί η υδροπεπονική προπέτεια παντογνωστών, ημιμαθών ή βλακομαθών εν είδει. «Η κουλτούρα είναι σαν τη μαρμελάδα, όσο λιγότερη έχεις τόσο πιο πολύ την απλώνεις» έλεγε ένα σύνθημα από εκείνο το Μάη. Αυτοί συνήθως παρακολουθούνται κατά πόδας από (θ)εσμούς κομματικών και δημοτικών χάνων, ήταν μια πράξη πολιτικής ευήθειας, όσες δε αγαθές (καθόλου δηλαδή) διαθέσεις κι αν είχαν, ακυρώνονταν από την ασημαντότητα (δεν μπορούσε δυστυχώς να είναι κι αλλιώς) του είδους διάπραξης.
Λήξη του αγώνος και η Τουρκία μας έχασε (όπως κατά βάθος ευχόμασταν όλοι) αλίμονο!
ΥΓ. 1 - Ας προσέχαμε εκ νέου!
ΥΓ. 2 Αξιότιμοι κύριοι διοργανωτές ομιλητές κ.λπ. για να έχουμε καλό ρώτημα και για να μην γίνεται «Πολύ κακό για τίποτα» πότε σας παρακαλώ θα μας καλέσετε για να εξεγερθούμε κι εμείς γιατί: «με τραλαρό και τραλαρά /και τραλαραλαρέλια» (Σαίξπηρ) χαϊρι δε βλέπουμε.
Του Β. Π. Καραγιάννη
Ο Μάης του Συνασπισμού
κι ο Μάης του Δημαρχιασμού
Ηγουν ποίημα μετα-μαγιάτικον
κάπως σαν το ομώνυμο ψάρι, αλλά μπαγιάτικον
- Ας πρόσεχα!
Τι το ήθελα κι εγώ μαζί με κάτι άλλα νούμερα της εποχής και του τόπου μας, που ζουν τη διαρκή επανάσταση του ανολοκλήρωτου, να πάρω μέρος, ακροατής, σε δύο συναπτές κι εννοείται θλιβερές, εκδηλώσεις-μνημόσυνα στα σαράντα (όχι μέρες) αλλά χρόνια, που έγιναν στην πόλη μας εις ανάμνησιν, λέει, του «Μάη του ‘68», που διεξήχθη κάποτε στο Παρίσι και φέτος σ’ όλον τον κόσμο τελούνται τα σαραντάχρονα του. Τέλος πάντων. Υπήκων στο κομματικό μου δέον -ότι εκτός από αριστερόχειρ είμαι κι αριστερός κατά δήλωσιν και μάλιστα της πολιτισμένης εκδοχής της· που το βρήκα αυτό το σόφισμα για να διακρίνομαι από τη θολούρα της- ήμουν κι εγώ εκεί στο Εργατικό Κέντρο της πόλεως Κοζάνης, Ν. Πλακοπίτη τόσο. Να και ένα σεβαστό όνομα γνήσιου αριστερού, κάποτε κομμουνιστή και πατριώτη, κι όχι σαν αυτά τα κομμουνιστο-αραχνούφαντα κι αριστεροφανή, επιβλαβή στην ιδεολογική πανίδα και καθημερινή πολιτική πρακτική, όντα, τα οποία επιβιώνουν εισέτι στις μέρες μας, ως κακέκτυπα αντίτυπα βιβλίων. Τώρα μάλιστα που η κερδοσκοπική ληστοκρατία κατέβηκε από τα βουνά, χώθηκε μέσα μας, χτυπά παντού και τ’ αρπάζει από τους πάντες.
Η πρόσκληση που δεν υπήρχε, έγραφε πως η οργάνωση του ΣΥΝ Κοζάνης αλλά και του θεωρητικού «Ιδρύματος Ν. Πουλαντζάς» ανυποστάτου εδώ, μας καλούσαν εκεί δια τα περαιτέρω. Οχι, δεν ήξερε μέχρι που μπορεί να φτάσουν οι θεωρητικοί απόγονοί του, ο σαλτάρας στη μαύρη τρύπα της ιδεολογίας του, μικρός στα χρόνια αλλά και μέγας διανοητής, από τον 13ο η μήπως 7ο όροφο της πολυκατοικίας στο Παρίσι.
Μάης ’68, η εξέγερση, η φαντασία, στην εξουσία και άλλες λέξεις άδειες από κάθε περιεχόμενο σήμερα, που τις άκουγα μ’ αυτί κουφού. Δεν μ’ ενδιαφέραν παντελώς. Τότε τι ήθελα εκεί;
Φορές θέλω να νιώθω ακόμα μαζί με τ’ απομεινάρια μιας προσωπικής και συντροφικής σχέσης, χωρίς να προσδοκώ και καμιά συνέχεια, αλλά επί το πλείστον μια επιμήκυνση και διαιώνιση, ει δυνατόν, των ενθυμήσεων, δηλαδή των άλλων μας καιρών που πέρασαν· ό,τι μας έφυγε το κυνηγάμε ως διαφεύγουσα χίμαιρα και μας κυνηγά ως θεριεύουσα τύψη.
Είχα όμως την πρόνοια να καθίσω κοντά στην πόρτα εξόδου και πάντα λυτρωτικής φυγής, από τη ολιγάνθρωπη έως θρήνου, σύναξη μνήμης και το ‘σκασα με την ώρα μου, μόλις δηλαδή τέλειωσε το ανεκτό για κάθε νομιμόφρονα ακροατή ομιλιών, διάστημα της μίας ώρας και πέντε λεπτών, βάλε και την έως μίση ώρα καθυστέρηση έναρξης.
Στο Κέντρο Εργατών Κοζάνης απέραντη η μοναξιά της ιστορίας
κοιτούσε το λυμφατικό ακροατήριο που έκανε το παν να μη νυστάζει
άκουγε τροτσκιστές κι αριστερούς αλλά της «πολιτισμένης πορείας».
-Τι θέλω σ’ αυτό το μνημόσυνο του άδειου εν γένει τι με νοιάζει
τι έγινε το Μάη του ’68, όταν διέσχιζα αμέριμνα την Γ’ Γυμνασίου
ασήμαντος σώμα και σκέψη και σε πεζό το Σαίξπηρ μελετούσα
κι ενώ διεθνώς έριχναν την εξέγερση στην αρμοδιότητα μουσείου
εγώ στα “Ρόδινα ακρογιάλια” του Αλέξ. Παπαδιαμάντη κολυμπούσα.
Τέλος α’ ημιχρονίου
***
Κι ενώ όλος ο καλός κόσμος της πόλεως ήταν επί της τηλεοράσεως και παρακολουθούσαν τον ημιτελικό Γερμανίας - Τουρκίας μας κάλεσε η γλυκεία δημοτική μας αρχή στην ακόμα γλυκύτερη αυλή του Μουσείου Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας, στο κέντρο της οποίας ανθεί και θάλλει το βρομόδεντρο, σε δεύτερη κατά σειρά τοπική δράση υπέρ του «Μάη του ‘68». Ηδη το πράγμα οδηγούνταν στο κωμικό. Δεν ήταν επανάληψη της εκδήλωσης για να τα μάθουμε κάπως πιο εμπεριστατωμένα εκείνα τα βαρετά πλέον πράγματα· εδώ ήταν διαφορετικά και πλέον φανταχτερά κι αεράτα, άσχετα αν κινούνταν σε ομόκεντρους τρόπους κι ανθρώπους. Δεν έφτανε η μία χρειαζόμασταν δύο εκδηλώσεις σ’ αυτήν την πόλη που την αγαπάμε όλοι.
Ακουγα στην αρχή ήσυχα αλλά μετά από λίγο εντελώς ανήσυχα τα ίδια πράγματα που άκουσα και πέρσι στην ίδια αυλή αλλά σε άλλη θέση· ιστορήματα εντελώς βαρετά, βαθύτατα συντηρητικά μ’ επίχρισμα προοδευτικού κονιάματος. Κάτι το ψεύτικο, το κυμβαλο-αλλαλάζον, διατυμπανιζόμενο στο νυν, στο παρελθόν και στο μέλλον του τίποτα. Πήγα για μαλλί λόγου και ασφυκτιούσα από το κούρεμα του παραλόγου και της ασημαντότητας της θεωρίας, την κενότητα της ιστορικής διήγησης· του Σοφοκλή το: «Λέγε αφού χαίρεσαι τα ίδια σου τα λόγια» στην «Ηλέκτρα» έπαιρνε και έδερνε τη λογική και αντοχή μας.
Κι αυτά να λέγονται με τις ώρες, που όταν είναι ανούσια πολλαπλασιάζουν το ειδικό βάρος της ανίας τους. Χωρίς να έχουν επίγνωση διοργανωτές κι ομιλητές, περί τίνος ακριβώς επρόκειτο, κορυβαντιούσαν πάνω στην αντοχή και στη κοινή, την κοινότατη νοημοσύνη μας, επενδύοντας σε μια βαρετή εκ του λόγου αυτού αριστεροσύνη του γλυκού νερού. Δεν μπορεί αυτά τα πράγματα να αξιώνουν την προσοχή μας, όσο σεβάσμια κι αγαπητά κι αν είναι τα εκφέροντα στόματα. Η προσέλευση κόσμου «έφτιαξε» εν γένει το διοργανωτήριο είδος ανθρώπων κι εδώ είμαστε. Ιχνος δροσιάς από πουθενά, πολύ δε περισσότερο δίοδος διαφυγής. Μόνο με κάτι κεραμίδια κατερειπωμένου, παραδοσιακού συνόρευε η πλάτη μας, αλλά η διαφυγή από εκεί προϋπέθετε ικανότητες, αισθητική κι ευαισθησία κεραμιδόγατου. Είχαμε εγκλωβιστεί στο ακριβώς αντίθετο μέρος της ελευθερίας μας. Ούτε προς διούρησιν, αν ήθελες να πας το μπορούσες ατιμωρητί, δηλονότι χωρίς τη γενικότερη προσοχή πάνω σου και στην ανάγκη σου, που να έφευγες κιόλας, αφού θα έπρεπε να περάσεις μπροστά από το πάνελ· αχ τι μελιστάλαχτο όρο που χρησιμοποίησα! Δεν είχα ποτέ την εύνοια της τύχης να βρεθώ σε ένα τηλεοπτικό ή ζωντανό επί γης και τραπέζης έστω και χαμαί, σε παρόμοιο άθροισμα νοματαίων, να πω και εγώ την μπαρούφα μου, να αξιώσω να γίνω δημόσιο πρόσωπο κι ας αποσπάσω και τη χλεύη. Να γίνω με ένα λόγο αναγνωρίσιμος σύντροφος, ένα από τα βασικά συνθήματα του Μάη του 2008.
«Η αυθάδεια είναι το νέο επαναστατικό όπλο», «Το δάσος προηγείται του ανθρώπου, η έρημος ακολουθεί», «Αλλάξτε τη ζωή, αλλάξτε τις οδηγίες χρήσης», «Μη με απελευθερώνεις θα το φροντίσω ο ίδιος», «Μην παίρνετε το ασανσέρ, πάρτε την εξουσία», «Αν έχουμε μια ελπίδα τη χρωστάμε σ’ αυτούς που δεν έχουν πια καμιά».
Αντιγράφω κι ένα τραγούδι του τότε:
Για δες. 12 χρόνια ήδη
που είμαστε μαζί, σχεδόν παντρεμένοι
Και ο μικρός Πιέρ, το όμορφο δώρο
Ο χρόνος περνά γρήγορα, ταξιδεύει
Και ο Μάης του ’68 είναι τραγούδι από μια άλλη εποχή
Για δες, 12 χρόνια ήδη
Ημασταν τρελοί, αδιαφορούσαμε
Για τον κόσμο όλο, τους παντρεμένους
Τη χλιαρή δημοκρατία
Και ο Μάης του 68, για μένα είναι το ‘Σ’ αγαπώ»
Μια μόνον λεξη «Σ’ αγαπώ»
Για δες θυμάσαι
Την οδό Bac, το οδόφραγμα
Και σε πήγα σπίτι μου
Την ώρα που κάναμε έρωτα
Ανθρωποι φώναζαν, έτρεχαν
Μια όμορφη Ρολλς-Ρόυς καιγόταν
Εκείνη η μουσική στο ραδιόφωνο
Για δες 12 χρόνια ήδη
Που είμαστε μαζί, σχεδόν παντρεμένοι
Και ο μικρός Πιέρ είναι αντιρρησίας
Ο χρόνος περνά γρήγορα ταξιδεύει
Και ο Μάης του 68, είναι τραγούδι από μια άλλη εποχή
Για δες, 12 χρόνια ήδη
Για να το γιορτάσουμε, σε βγάζω για δείπνο
Στην οδό Bac, ένα εστιατόριο
«Στο οδόφραγμα», μπαλάντα
Και από κείνη την εποχή για σένα και για μένα
θα μείνει μια μόνο λέξη «Σ’ αγαπώ».
(Τραγούδι του Gilbert Becaud σε στίχους Pierre Delanoe)
Αυτά άκουγα; Οχι βέβαια. Αυτά κι άλλα παρόμοια περιέχονται στο ημερολόγιο της ΑΥΓΗΣ και του ΣΥΝ έτους 2008. Μόνο από κει να έπαιρναν οι ομιλητές θέματα και αναφορές, θα μας έσωζαν από την πλήξη και τη συνακόλουθη «Θανάσιμη μοναξιά του Αλέξη Ασλάνη».
Στην αυλή με τη νύχτα να πέφτει και την Τουρκία να ξεσηκώνεται,
το βρομόδεντρο διεγερμένο να παρατηρεί με προσδοκία τα θηλυκά
λίαν θερινώς ενδεδυμένα κι η ατελέσφορη επιθυμία να απλώνεται·
λέγανε, άκουγαν, έπλητταν, χτίζαν θεωρίες με κατεδαφίσεως υλικά.
Τα νεαρά παιδάρια που παίζανε κυνηγητό στη διπλανή αλάνα
αδιάφορα εντελώς για τους μεσήλικες και άνω που ομιλούσαν
-Για σας τα λέμε ηλίθια μειράκια που τρέφεστε μ’ όνειρα πλάνα!
Αλλά αυτά ακόμα πιο αδιάφορα την νεότητά τους διαλαλούσαν.
Λίγες μέρες αργότερα διάβασα στις εφημερίδες μια θριαμβευτική καυχησιολογία περί της μεγάλης επιτυχίας της εκδήλωσης που έγινε στην αυλή των ιστορικών ενθυμημάτων και κατέληξε αυλή των «μαγιάτικων» ημών θυμάτων. Δηλώνω, και προς τούτο έχω και υπεύθυνη δήλωση από δύο τρεις συμπολίτες αν χρειαστεί να τις καταθέσουμε στο πλημμελειοδικείο της τοπικής ιστορίας, πως ζήσαμε κάτι το «εφιαλτικό» καθότι σε μια εκδήλωση, ύμνος υποτίθεται στην ελευθερία, την εξέγερση, το αυθόρμητο βιώσαμε εγκλωβισμένοι σε μια φυλακή ανθρώπων και ομιλιών δυσβάστακτη από ένα σημείο κι ύστερα. Κατα-πληκτική, αδιάφορη επί της ουσίας της, κουραστική σε διάρκεια και με μόνο σύντροφο το δυσάρεστο αίσθημα ότι δεν μπορούσαμε να φύγουμε εγκαίρως!
«Ολα είναι ένα ψέμα» τραγούδησε ο Στ. Καζαντζίδης κι έγραψε η αοίδιμος Ευτυχία Παπαγιανοπούλου, άρα και «Η Ιστορία είναι ένα ψέμα στο οποίο συμφωνούμε όλοι», όπως έγραψε ο Βολταίρος. Το μνημόσυνο του Μάη του ‘68 που επισυνέβη εις τα καθ’ ημάς ιδεολογικά μποστάνια της πόλεως, όπου η αντί των αυθεντικών εισαγμένων φρούτων εκείνης της ανατρεπτικής εποχής, ευδοκιμεί η υδροπεπονική προπέτεια παντογνωστών, ημιμαθών ή βλακομαθών εν είδει. «Η κουλτούρα είναι σαν τη μαρμελάδα, όσο λιγότερη έχεις τόσο πιο πολύ την απλώνεις» έλεγε ένα σύνθημα από εκείνο το Μάη. Αυτοί συνήθως παρακολουθούνται κατά πόδας από (θ)εσμούς κομματικών και δημοτικών χάνων, ήταν μια πράξη πολιτικής ευήθειας, όσες δε αγαθές (καθόλου δηλαδή) διαθέσεις κι αν είχαν, ακυρώνονταν από την ασημαντότητα (δεν μπορούσε δυστυχώς να είναι κι αλλιώς) του είδους διάπραξης.
Λήξη του αγώνος και η Τουρκία μας έχασε (όπως κατά βάθος ευχόμασταν όλοι) αλίμονο!
ΥΓ. 1 - Ας προσέχαμε εκ νέου!
ΥΓ. 2 Αξιότιμοι κύριοι διοργανωτές ομιλητές κ.λπ. για να έχουμε καλό ρώτημα και για να μην γίνεται «Πολύ κακό για τίποτα» πότε σας παρακαλώ θα μας καλέσετε για να εξεγερθούμε κι εμείς γιατί: «με τραλαρό και τραλαρά /και τραλαραλαρέλια» (Σαίξπηρ) χαϊρι δε βλέπουμε.